media
Alberto Stegeman
(38) begint morgen
(zondag) met een
nieuwe reeks
Undercover in
Nederland. Stegeman,
die eerder lekken in
de beveiliging van
Schiphol en Paleis
Noordeinde aan het
licht bracht, duikt nu
in de wereld van
vastgoedfraude en
illegaal vuurwerk,
door Bernice Breure
foto CPD
Toen All in the Family op
12 oktober 1972 voor het
eerst in Nederland te
zien was, brak net de
kleurentelevisie door.
Kleur of niet, voor Archie Bunker
bleef alles zwart-wit. Het aartscon
servatieve gezinshoofd van de fa
milie Bunker kende geen grijstin
ten. In zijn wereld waren de repu
blikeinen en de blanken goed, de
democraten en de zwarten slecht.
Ik had veel sympathie voor Archie.
Van zo'n vreselijk krijsende en zin
gende vrouw als Edith zou je toch
ook chagrijnig worden? Want het
is vooral de door haar gezongen
openingstune die mij het meest is
bijgebleven: Those were the days,
heette het en als Edith was uitge-
krijst, moest ik naar bed. Pas jaren
later begreep ik waarom mijn
ouders zo gek waren op All in the
Family. Wat was dit ongelooflijk
goed geacteerd en revolutionair
voor die tijd. Thema's die vóór All
in the Family in puriteins Amerika
onbespreekbaar waren, kwamen
eindelijk aan bod: racisme, homo
seksualiteit, gelijke rechten voor
vrouwen, impotentie, borstkanker.
Archie Bunker fungeerde steevast
als provocateur voor zijn hippie
dochter Gloria en haar werkloze,
Poolse vriend Michael Stivic (door
Archie consequent meathead of Po
lak genoemd). Als Gloria in een
verhitte discussie met Archie over
vuurwapens ontzet stelde 'dat
60 procent van alle doden in Ame
rika sterft door vuurwapens', rea
geerde Archie sarcastisch 'zou je je
beter voelen, lieve meid, als ze uit
ramen geduwd waren?' Het was
Archie ten voeten uit.
Toch kreeg je geen hekel aan dit
conservatieve baasje. Acteur Car
roll O'Connor kan niet genoeg ge
prezen worden voor de wijze waar
op hij Archie Bunker neerzette.
Archie had het niet makkelijk. En
hij woonde ook nog eens naast
een zwarte familie, de Jeffersons,
die hij uiteraard niet kon uitstaan.
Hilarisch was de aflevering waarin
Archie zichzelf per ongeluk op
sloot in zijn kelder en zich vervol
gens een delirium zoop. Hij dacht
dat hij stierf en toen de (zwarte)
verhuizer hem uit de kelder haal
de, dacht Archie dat hij voor God
stond. De blik op zijn gezicht was
onbetaalbaar: 'Lieve hemel, Jeffer
son, je had gelijk!'
Dankzij All in the Family werden,
in de tijd dat Amerika kampte met
trauma's van Vietnam, Watergate
en rassenhaat, deze hete hangij
zers bespreekbaar gemaakt. In 1979
had de serie genoeg heilige huisjes
ingetrapt en konden Archie en
Edith met pensioen. Ivar Hoekstra
media@wegener.nl
024-3650570
Zaterdag 19 december 2009
ij plaatste een nepbom
in de laadruimte van
een passagiersvliegtuig
op Schiphol en wist
met een nagemaakte
pas vervaarlijk dicht in de buurt
van het regeringsvliegtuig te ko
men. Hij reed met een militair
voertuig ongestoord een kazerne
uit en zijn reportage over een net
werk in de kinderprostitutie leid
de tot het instellen van een spe
ciaal rechercheteam. De bron van
misstanden in de maatschappij
blijkt onuitputtelijk, concludeert
onderzoeksjournalist Alberto Ste
geman aan het begin van een nieu
we reeks Undercover in Nederland.
Hoe wil jij gezien worden: als de man
die Nederland een stukje veiliger pro
beert te maken of de journalist met
een goede neus voor spraakmakende
onderwerpen?
„Dat laatste. Ik ben geen koene
held, maar een nieuwsjager. Het is
een bijkomstig voordeel als je bij
draagt aan veiligheid, maar daar be
gint het niet mee. De reportages
ontstaan vanuit journalistieke vra
gen, zoals 'hoe werken pooiers',
'hoe worden kinderen voor de
seksindustrie geronseld'. Het uit
gangspunt is een goed verhaal wil
len hebben en nieuws maken. Dat
kan ook met een onderwerp dat
niet spannend lijkt, maar wel be
langrijk is, zoals het feit dat
apk-keuringen gewoon te koop
zijn. Eigenlijk streef ik elke afleve
ring naar een opening krant."
Je waant je de hoofdpersoon in een
spannend jongensboek?
„Ja, ik denk dat dat het is. Het
mooiste is dat we Undercover ma
ken met een klein groepje, met z'n
vieren. Als je langs zo'n paleis
rijdt, lijkt het onmogelijk dat hele
beveiligingsapparaat in zijn hemd
te zetten. En dan lukt het toch.
Mijnfinest moment was het Schip-
holproject, omdat het lukte daar
drie maanden lang dagelijks te ko
men. In alle rapporten stond hoe
goed de beveiliging was, dat dit al
lemaal goed werd gecontroleerd
en dat ze daar vanuit Europa veel
schouderklopjes voor kregen.
Maar ik geloofde het niet."
Dan is het kicken als je het tegendeel
kunt bewijzen.
„Nou, het is vooral eng een grote
scoop in handen te hebben. Ik ben
alleen maar bezig met 'heb ik niks
over het hoofd gezien', want je
kop gaat er anders af. Het is nogal
een bewering dat de beveiliging
van het koningshuis faalt, dus dan
moet alles kloppen. Een andere
zorg is: hoe houd ik het stil? Ik
ben altijd bang dat de tegenpartij
er lucht van krijgt en onze onthul
ling 'kleiner' gaat maken."
Na zo'n onthulling als 'het paleisver-
haal' sta je volop in de belangstelling.
De Telegraaf rept van 'een Stegeman-
netje' en schrijft dat je 'in de weken
voorafgaand aan de uitzending de
boel zó oppijpt, dat het resultaat al
leen maar kan tegenvallen'. Op inter
net word je een egotripper genoemd.
„Van tv-optredens kan ik nog niet
genieten, daar moet ik beter in
worden. Dat we in het journaal ge
noemd worden, vind ik wel weer
mooi. Wat de kritiek betreft: bij
het Schipholverhaal had ik juist al
les al vóór de uitzending verteld.
Bij het defensie verhaal ook groten
deels. Alleen in dit geval heb ik
van tevoren niets meer gezegd dan
dat de beveiliging van het konings
huis faalt. Of dat 'een Stegemanne-
tje' is, weet ik niet. Een ego heb ik
niet, dat durf ik wel te zeggen.
Over zo'n opmerking op internet
wind ik me niet op. Misschien
werkt die man of vrouw wel bij de
marechaussee, weet jij veel."
Heb je echt hart voor SBS6 of zou je
'Undercover' ook bij een publieke om
roep kunnen doen?
„Ik ben in onderhandeling over
nog drie jaar Undercover. Daar ko
men we wel uit. SBS heeft mij kan
sen gegeven en ik ben heel trouw.
Bovendien kan ik hier onderzoeks
journalistiek bedrijven, zonder dat
ik onderwerpen krijg aangedra
gen. De publieke zenders laten dit
soort tv liggen, dat is heel slecht.
Het brengen van onthullingen
door gewoon kritisch om je heen
te kijken, is ook een taak van de
publieke omroep, vind ik. In ieder
geval heb ik geen enkel belang om
daar aan te kloppen."
Loop je straks in vermomming weer
de deur uit?
„Dat is gelukkig voor de komende
afleveringen niet nodig. Het wordt
steeds moeilijker voor mij zelf un
dercover te gaan. Bij het paleis ben
ik in de auto gebleven. Ik kan me
wel vermommen, maar het moet
geen slapstick worden. Undercover
wordt in de criminele wereld heel
erg goed bekeken. We hebben met
een verborgen camera handelaren
in vuurwerk gevolgd, mensen die
bij grote deals pistolen meene
men. Daarbij werd meermaals de
opmerking gemaakt 'voor hetzelf
de geld ben je iemand van Alberto
Stegeman'. Soms gaat het allemaal
maar nét goed."
Undercover in Nederland, morgen
(zondag), SBS 6, 21.30 uur.
Reageren?
redactie.media@wegener.nl
Alberto Stegeman.
foto David van Dam