81 antibiotica voor dieren Ziek door te veel medicijnen Vee krijgt vaak preventief medicijnen toegediend. Met het gevolg dat bacteriën resistent worden voor anti biotica, en zo een bedreiging vormen voor de volksgezond heid. De Kamer praat don derdag over mogelijke oplos singen. Van scherper toe zicht op veehouders tot een systeem waarbij dierenart sen geen geld meer verdie nen aan het uitschrijven van medicijnen. dinsdag 8 december 2009 reageren? nieuwsredactie@wegener.nl door Monique Prins en Dewi Gigengack Gebruik van antibiotica Het antibioticagebruik in de Neder landse veehouderij lag in 2007 op 32 doses per jaar, terwijl dit aantal in 2001 nog op 19 lag. Een land als Zweden zit al jarenlang op drie dagdoseringen per dier per jaar. I Nederland 32 |gj Zweden 19 V arkens, koeien en kippen in Neder land krijgen te veel antibiotica toege diend. Meer dan in andere landen in Europa. Veehouders bestellen antibiotica op recept van de dierenarts, die doorgaans ook apotheker is. Var kens krijgen de meeste antibiotica toegediend via het het voer, kalve ren via de melk, kippen via het drinkwater. De ene boer gebruikt opvallend meer dan de andere. Sommige boeren geven hun vee routinematig antibiotica als ziekte preventie, anderen geven het al leen als een dier ziek is. De beroepsvereniging van dieren artsen KNMvD wil dat een onaf hankelijk toezichthouder de die renartsen gaat controleren op hoe veel antibiotica zij voorschrijven. De artsen verwachten dat hier door het gebruik binnen een jaar met 20 procent kan worden terug gebracht. „Wie opvallend veel voorschrijft, moet dat kunnen uit leggen en aantonen. Kan een arts dat niet, dan heeft hij een pro bleem", zegt woordvoerder Gerard van Eijden, tevens praktiserend dierenarts in Putten. In het uiter ste geval moet de toezichthouder sancties kunnen uitdelen. De die renartsen hopen op deze manier strengere maatregelen van de over heid voor te zijn. Minister Verburg van Landbouw heeft gisteren het rapport van di verse onderzoeken over MRSA (een bacterie die resistent is tegen antibiotica) naar de Tweede Ka mer gestuurd. Uit de verschillende onderzoeken blijkt dat veegerelat- eerde MRSA, die sinds 2002 in di verse Europese landen voorkomt, intussen wijdverbreid is. Het risico voor de volksgezondheid is vol gens Verburg 'aanwezig, maar klein'. De bacterie komt alleen voor bij mensen die veel omgaan met varkens, vleeskalveren en pluimvee en lijkt niet gemakkelijk van de ene naar de andere mens over te gaan. Het is echter niet uit te sluiten dat de risico's in de toe komst groter worden. De Tweede Kamer spreekt donderdag over mo gelijke manieren om het antibioti cagebruik terug te dringen. Het hoge antibioticagebruik heeft verschillende oorzaken, stelt pro fessor Dik Mevius van het Cen traal Veterinair Instituut van de Wageningen Universiteit en hoog leraar antimicrobiële resistentie bij de Universiteit Utrecht Zo wor den medicijnen soms gebruikt om de effecten van slecht veevoer, on hygiënische stallen, schaalvergro ting en het gesleep met dieren te maskeren. „De economische druk speelt een belangrijke rol bij het hoge medi cijngebruik", zegt Mevius. „Anti- 'Alternatieven voor antibiotica vergen meer inspanning én geld' biotica zijn een goedkope manier om ziekte te voorkomen. Andere, betere oplossingen zijn goede hy giëne, goed geventileerde stallen en het voorkomen van vermen ging met andere dieren. Maar deze alternatieven vergen veel inspan ning, én geld. Er zijn in het veld in tussen diverse initiatieven die wor den gedragen door vele partijen. Belangrijk is wel dat het initiatief niet extra geld gaat kosten. Het blijft hun broodwinning en daar gaan veehouders niet zomaar in snijden." Er bestaat volgens Mevius een toe nemende zorg over de relatie tus sen het antibioticumgebruik bij dieren en risico's voor de mens. „In Nederland worden relatief veel dieren intensief gehouden. De ma te van resistentie is navenant. In tussen weten we dat vooral boe ren in gebieden waar intensief kal veren worden gehouden, zoals in de Achterhoek, en varkens, zoals in Brabant en Noord-Limburg, risi co lopen op infectieziektes. Geluk kig gaat de bacterie niet van mens tot mens, maar niemand zegt dat dat niet alsnog gaat gebeuren." Mevius heeft wel begrip voor het ontnemen van het apothekers- recht van dierenartsen, zoals in De nemarken is gebeurd. „Het is een vorm van belangenverstrengeling die minder gewenst is. Toch ligt bij de artsen de sleutel naar een op lossing. Zij zijn opgeleid als poort wachter van de volksgezondheid. Zij zouden in de toekomst moeten naar een systeem waarbij zij in komsten halen uit advisering. Dat kan niet van de ene op de andere dag. Maar op de langere termijn kan dat een oplossing zijn." De dierenartsenvereniging ziet niets in het 'Deense model' „Dat alleen lost niets op in het vele voorschrijven", stelt Van Eijden. „Een van de factoren die namelijk bijdraagt aan een te hoog antibioti cagebruik is de situatie bij de vee houderijen", stelt hij. „Er kan bij voorbeeld sprake zijn van te oude stallen. Door die matige huisves ting kunnen dieren sneller ziek worden. Het is goedkoper voor een veehouder om antibiotica te gebruiken dan de stal te verbou wen. Als ik niets zou verdienen aan de antibiotica, zou ik het in de ze gevallen nog steeds kunnen voorschrijven." Mag een te oude stal wel een re den zijn om antibiotica voor te schrijven? „Antibiotica kunnen ge bruikt worden om management- problemen op te lossen", geeft Van Eijden toe. „Maar als ik ze niet voorschrijf, raak ik mijn klant kwijt. We worden soms onder druk gezet door de veehouder. Daarom hebben we dit systeem met een toezichthouder nodig, want dat biedt meer ruggesteun aan de arts. Als ik het voorschrij ven van antibiotica in bepaalde ge vallen niet kan verantwoorden, kan een collega dat ook niet." De vereniging is niet tegen strenge re regelgeving vanuit de overheid, zegt Van Eijden. „Maar strenge re gels hebben alleen nut in combina tie met strenge controle, zoals De nemarken dat heeft. Daar is in Ne derland nu geen geld voor." Veel antibiotica Ontstaan en verspreiding van resistente bacteriën 2001 2007 Het veel te hoge antibioticagebruik zal tot multiresistente bacteriën leiden die de volksgezondheid ernstig kunnen bedreigen. Een resistente bacterie is ongevoelig (resistent) geworden voor gangbare antibiotica, en kan dus moeilijk (en soms helemaal niet meer) bestreden worden. Intensieve veehouderij Veel dieren bijelkaar Grootschalig transport van dieren infographic: CRW, GN bron: Maran-rapport 2007

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 2009 | | pagina 8