sport 143
m
JË
il
A
M
A
9
I»
4
A
A
A
I
S
4
i
schaken
dammen
bridge
mm
V
zaterdag 5 december 2009
In een schaakpartij is het de bedoe
ling om te winnen, om de tegenstan
der mat te zetten. Het kan iemand
zijn die tegenover je zit, maar ook
een persoon aan het andere eind van de
wereld, waar je via internet verbinding
mee hebt. Je kunt ook, heel ouderwets,
schaken per brief het correspondentie-
schaak, maar dat is een beetje op zijn re
tour, omdat nooit zeker is, dat geen com
puters gebruikt worden. Bovendien kan
het buitengewoon langdradig zijn. Par
tijen die drie jaar of langer duren zijn
geen uitzondering. Voor sommigen is het
eeuwenoude schaakspel zelfs te saai. Ze
verzinnen daarom allerlei andere spelle
tjes met de stukken en het bord. Eens in
de zoveel tijd lees je weer eens, dat ie
mand in een ver land een schaakspel voor
drie of vier personen heeft uitgevonden,
of een driedimensionaal spel. De laatste
tijd heeft het shuffelschaak, het Fischer-
schaak of schaakgóo aan populariteit ge
wonnen. Daarbij wordt de beginstand
door het lot bepaald. Bij schaak96o zijn
960 verschillende beginstellingen moge
lijk. Bij enkele schaakcomputers is die ver
sie van het spel al geïmplementeerd. De
toekomst zal leren of'960' levensvatbaar
door Cor Jansen
is. Mocht dat onverhoopt zo zijn, dan kun
nen alle openingshoeken en 80% van de
schaakliteratuur de oudpapierbak in. Een
totaal andere schaakbeleving is te vinden
in het kunstschaak; de problematiek en
de eindspelstudie. Daar heb je geen tegen
stander bij nodig, alleen bord en stukken.
In de eindspelstudie gaat het over het alge
meen normaler toe dan bij de problema
tiek, waar een eindeloos aantal mogelijk
heden aan de orde is, van een heel een
voudig mat in twee zetten, tot de meest
ingewikkelde retrograde opgaven met fan
tasiestukken. Sommige probleemliefheb
bers vinden het fantasieschaak zelfs het
echte schaak! Je hebt immers een eindelo
ze vrijheid in opgaven en regels. Nog regel
matig komen er nieuwe probleemsoorten
bij. Niemand kan het helemaal bijhou
den. Er zijn zelfs computerprogramma's
die de meest fantastische problemen kun
nen oplossen. Zo is er het programma
Winchloe, dat met duizend fantasiestuk
ken kan werken en 600 fantasieopgaven
met een bordgrootte van maximaal
250x250 velden aankan! In deze rubriek
beperken we ons tot een redelijke nor
maal probleem, een zelfmat in tien zetten
van de Hongaar Balazs, op een eenvoudig
8x8 bord! Wit probeert niet te winnen,
maar te verliezen!! De omgekeerde wereld
dus, een suïcidaal probleem. Een kostelij
ke constructie uit 1941.
Zie diagram.
(Wit: Ka2, Dh8, Pbt, La3, Tb3, Te7, pion
nen op f2, g2, g5, h4. Zwart: Kf8, Lal, Lg8,
Th6, pionnen op a4, b2, f4, g4, g6,115,
h7.)
Wit is aan zet en dwingt zwart hem mat
te in 10 zetten. i.g3! Veld e3 moet vrij ge
maakt worden. 1... f3 Na 1... fxg3 2.fxg3
axb3 is het meteen mat. 2.Tee3+ Kf7
3.Tb4ü Door middel van een trapje sluipt
deze toren in de richting van de zwarte
koning. De bedoeling daarvan hult zich
vooralsnog in nevelen. Zwart kan alleen
gedwongen zetten. 3... Kf8+ 4.TC4+ Kf7
5.TC5 Kfts» 6.Td5+ Kf7 7-Td6 KfS+
8.Tde6+ Kf7 9-Te7+ Kf8+ io.Tb3ü axb3
mat. Het grappige is ook nog, dat de to
rens van plaats geruild hebben. De zelf-
matproblemen horen nog tot de z.g. or
thodoxe problemen en zijn dus al.heel
oud. Ze zijn door hun specifieke construc
tieve problemen minder populair dan bij
voorbeeld de helpmatproblemen, waarbij
wit en zwart samenwerken om een mat
te bewerkstelligen.
door Daaf Kasse
Het tweede team van PWG
's-Gravenpolder houdt dit sei
zoen de eer van het Zeeuwse
dammen hoog. Over de andere
twee Zeeuwse tientallen die op landelijk
niveau acteren is voorlopig weinig goeds
te melden. Het eerste team van PWG
hangt na de zesde achtereenvolgende ne
derlaag degradatie uit de ereklasse boven
het hoofd. In de eerste klasse C ziet het er
ook voor Middelburg niet al te best uit.
De ploeg heeft nog maar twee punten ver
zameld en staat voorlaatste. Om recht
streekse degradatie of de nacompetitie te
ontlopen zullen de Middelburgers drie
teams onder zich moeten houden. Gezien
het resterende programma in de tweede
competitiehelft is dat niet onmogelijk,
maar dan moeten er wel punten gepakt
worden.
Bij PWG 2 loopt alles op rolletjes. Met
slechts één verliespunt na zes wedstrijden
deelt het team de eerste plaats in de twee
de klasse E met CEMA/De Vaste Zet 2.
Op 23 januari komen de Limburgers op
bezoek in 's-Gravenpolder en wordt de
strijd om de titel mogelijk beslist.
Een opvallende speelster bij PWG 2 is
Rianka Rentmeester. Met haar twee inval
beurten in het eerste had ze niet veel ge
luk, maar voor het tweede team' scoort ze
er aardig op los. Vanaf zondag 13 decem
ber neemt ze in Tilburg voor het eerst in
haar carrière deel aan het NK vrouwen. In
de wedstrijd tegen Heijmans Excelsior 2
rekende ze in een partij met veel decor
wisselingen af met een van de sterkste spe
lers van de ploeg uit Den Bosch.
Radj Balak - Rianka Rentmeester:
1.32-28 18-23 2-33"29 23x32 3.37x28 20-25
4-39-33 15-20 5.44-39 19-24 6.50-4414.-19
7-41-37 10-14 8.37-32 5-10 9.46-4117-22
10.28x17 12x2111.41-3710-15 12.32-28 7-12
13.38-32 21-2614.43-38 12-1715-49-43 17-22
16.28x17 11x2217.31-27! Zonder vrees voor
19-23 wegens een combinatie naar veld 10.
22x3118.36x27 6-1119.32-28 1-6 20.37-32
8-12 21.42-37 2-8 22.47-42 (zie diagram)
24-30 Wit heeft in deze partij tot nu toe
de beste papieren. Zwart mag niet 12-18
spelen wegens de combinatie 28-23 19x28
32x12 8x17 34-30 25x23 33-29 23x34 39x10
met winst, terwijl op 11-17 de ruil 27-21
16x27 32x21 bezwaarlijk is. Wel speelbaar
is 12-17, maar zwart besluit de hekstelling
te verbreken. 23.35x2419x30 24.37-31
26x37 25.32x4130-35 26.42-3714-19
27.29-23 20-24 Interessanter is 9-14, maar
het is de vraag of de zwarte stand zich
leent voor een omsingeling. 28.23x14
9x20 29.34-30 25x34 30.39x19 13x24
31.40-34 4-9 32.37-32 H-17 33-41-37 9-13
34.43-39 17-21 35-34-30 6-1136.30x19
13x24 37.45-4011-17 38.40-34 3-9 Wit
heeft een krachtige centrumstand en is er
in geslaagd schijf 45 in het spel te breng
en. Toch zal het initiatiefin de nu volgen
de fase naar de zwartspeelster overgaan.
39.48-43 9-13 40.27-22? Zo komt er een
eerste barst in de witte stand. Zetten als
34-29 en 34-30 zijn beduidend beter dan
de tekstzet. 12-18 41.22x1116x7 42.37-31
7-11 43-44-40 35x44 44-39x50 8-12
45-43"39 n-16 46.31-27 12-17! De witte lin
kervleugel is keurig afgegrendeld, maar
voor een succesvolle afloop van de partij
zijn nog wat foutjes van de witspeler no
dig- 47-50-44 20-25 48.44-40?! 13-19
49.40-35? De vorige zet van wit was al
niet de sterkste (34-29 was veel beter),
maar hier moet wit met 28-23 19x37 38-32
37x28 33x13 21x3213-8 vluchten in een
eindspel dat waarschijnlijk houdbaar is.
18-23! 50.27-22 Op 35-30 24x35 33-29 wint
19-24 het snelst. 21-26 51.22x1116x7
52.28-22 26-31 53.32-27 31-36 54.22-17 36-41
55.38-32 41-47! Koelbloedig gespeeld! Op
de plakker 17-11 wint zwart met 47x45
11x2 23-28 32x1415-20 2x30 25x43 etc.
56.33-28 47-33! en wit gaf het op.
BWSBSaaSBaMSS8K®Sa®®S!®B»»S!B8SSgS
door Ruud van den Bergh
Volgende week zaterdag worden
de laatste twee wedstrijden in
de meesterklasseviertallen ge
speeld. Dan zullen de degradan
ten bekend zijn, maar een kampioen is er
dan nog niet. Er volgen play-offs en de
vier hoogst geplaatste viertallen gaan daar
na uitmaken welke club zich kampioen
van Nederland noemen.
Bij de wedstrijden die gespeeld werden
was nagenoeg geen publiek en geen ap
plaus of andere stimulerende geluiden.
Dat is jammer, niet voor dat applaus,
maar als je hetzelfde spel een paar keer
ziet spelen gaan die bridgekaarten veel
meer voor je leven. Het interesseert je dan
niet meer wie Nederlands bridgekam-
pioen zal worden. Het spel en de manier
waarop een leider dit afspeelt, is interes
sant.
Die modale bridger geniet van het spel
waarover hij leest of wat hij zelf speelt,
maar kijken naar bridge kan ook heel leuk
zijn. Na het spelen van een spel hoor je
vaak verontschuldigingen aan een partner
als iemand down is gegaan en geniet een
leider van een complimentje van die part
ner als hij een spel mooi heeft afgespeeld.
Welnu, in de meesterklasse is dat niet an
ders. Ook daar vertrouwt men op routine
en een excuus wordt vaak gemaakt tegen
over de partner met de tekst: 'Sorry, maar
alle heren zaten verkeerd'. Toch kun je ge
nieten van bridge als toeschouwer als je
een spel door verschillende spelers ziet af
spelen en de 'sorry' opmerking hoort.
Neem nou dit spel. Zie diagram.
Zuid opende tSch te sterk voor iSA en
geen goede verdeling. West doubleerde
(negatief) en noord bood 2Sch. Soms
bood oost nog 3Ha maar het bieden ein
digde met 4Sch te spelen door zuid.
Telkens als het spel gespeeld werd kwam
west uit met hartenaas en ook hartenheer
werd geïncasseerd. De volgende harten
werd in zuid getroefd. De zwarte heren za
ten verkeerd voor een succesvolle snit en
dat betekende één down en "sorry part
ner".
Een keer werd het contract gemaakt. Na
de hartenintroever in de derde slag, sloeg
zuid schoppenaas in de hoop dat de heer
sec zou zitten. Toen dat niet zo bleek te
zijn, ging zuid rekenen en kwam tot de
conclusie dat west voor zijn openingsdou
blet beide zwarte heren moest hebben
om aan dertien punten te komen. Hij
speelde ruitenaas en daarna een ruiten
naar de heer. Op ruitenvrouw gooide hij
uit zijn hand een klavertje af en met de
dummy (noord) aan slag waren deze kaar
ten nog in het spel:
Noord: Sch: B1053 KI: 108
Oost: Ha: 8 Rui: 10 KI: B432
Zuid: Sch: V97 KI: AV9
West: Sch: H Ha: 9 Rui: B KI: H76
NZ mocht nog een slag verliezen en door
een schoppen uit de dummy te spelen stel
de zuid zijn contract veilig. West kwam
aan slag en zijn keuze voor het naspel was
moeilijk. Gelet op de dummy mocht hij
geen rode kleur naspelen. Uit noord zou
een klaveren worden bijgespeeld, zuid
zou troeven en de resterende slagen ma
ken. West speelde klaveren en zuid maak
te de resterende slagen.
Discussie achteraf: Oost: „Als ik schoppen
heer had gehad, was je down gegaan,
want dan speel ik door je klaveren." Zuid:
„Die kon je niet hebben, want west had
een openingsdoublet."
Het wijze woord kwam na afloop van
west. „Met deze speelwijze is 4Sch onver-
liesbaar. Als ik met ruiten start gaat een
verliezende harten van zuid op een ruiten
van noord weg." Naast de woorden van
zuid was dit een uitstekende opmerking.
P
isljli
4 H4
V AH96
B832
±H76
4> B10532
V 1073
HV7
±108
W O
00
B842
10954
B432
4 AV976
^PV5
A6
±AV95
Zuid gever, noord en zuid kwetsbaar
