5 spectrum
Ramses forever
RUDEN RIEMENS FOTOGRAFIE
bekijken
Zaterdag 5 december 2009
Ach, we wisten wel dat het niet meer
lang kon duren. Hij werd steeds bro
zer en ook een beetje onsamenhangen
der. Maar wanneer er een piano in
zijn buurt stond, kroop hij er achter en hoewel
zijn stem niet meer reikte, klonken de akkoor
den in zijn hoogst persoonlijke klankkleur toch
weer op. Hij werd en wordt kamerbreed her
dacht, maar behalve dat treurige verhaal van de
manier waarop hij door zijn moeder de wereld
in werd gestuurd, hoorde je bijna niets over de
tijd vóór het grote succes van zijn artistieke
doorbraak met de Shaffycantate.
In 1954 deed ik toelatingsexamen voor de Am
sterdamse toneelschool. Van de tachtig geroepe
nen werden er twaalf toegelaten. Ramses zat
toen in de derde klas, de eindexamenklas. Hij
woonde op een zolder op de Oudezijds Voor
burgwal. Ik zocht ook een kamer, in het Amster
dam van die jaren nauwelijks te vinden. Ik stap
te op mijn fiets en reed voortdurend omhoogkij
kend naar lege ramen zonder gordijnen langs de
grachten en waarachtig, deze originele aanpak
leidde tot een zolder, óók op de Oudezijds Voor
burgwal! Ramses en ik waren de enige toneel
schoolleerlingen met een heuse zolder! Mijn
nieuw verblijf had water noch elekctriciteit, het
was een bedrijfspand en voor mijn toiletgang
moest ik een verdieping lager, waar ik mij kon
wassen bij een fonteintje. Ik leefde bij kaarslicht
ep zocht naar een loodgieter, die mij van die eer
ste levensvoorwaarden kon voorzien. Wegens
het nog niet bestaan van de pil raakte ik binnen
drie weken zwanger, er werd getrouwd, we voe
ren met een door een voormalige minnaar be
taalde rondvaartboot plus accordeonist naar het
stadhuis en daarna werd er met de hele toneel
school feestgevierd in restaurant 'Le Chat qui
pélote' op de kop van de Zeedijk, toen nog niet
verpest door de drugs. Voor 50 gulden hadden
wij een enorme hors d'oeuvre overgenomen
van een voor zijn kandidaatsexamen gezakte stu
dent, Ramses kroop achter de piano, speelde -en
zong en onze bewegingsleraar Raden Mas Jodja-
na (in de wandeling Oom loed genaamd) danste
een Javaanse dans.
Op de dag van het eerste overgangsexamen be
viel ik van mijn eerste zoon. Aan mijn kraambed"
zaten mijn klasgenoten, die mij verslag uitbrach
ten van de hilarische misverstanden tijdens de
voorstelling van de allereerste show van Ram
ses: Olé le Margarita!, waarbij er nogal eens spra
ke was van half ontblote medewerksters die per
ongeluk in een volgspotje over het toneel ren
den! Hierna deed ik auditie bij Wim Kan, waar
bij ik werd begeleid door Ramses. We hadden
samen enige improvisaties bedacht, die zo ...eh...-
vernieuwend waren, dat Wim Kan zorgelijk toe
keek en fluisterend tegen zijn vrouw Corrie
Vonk sprak: „Corrie, hoefik dit meisje niet te ne
men?" Waarop Corrie de historische woorden
sprak: „Jawel! Zij is zielig! Zij heeft een kind!"
Zo kwam ik dus, begeleid door een huilend van
het lachen over de piano liggende Ramses, bij
het cabaret terecht.
Ramses ging na zijn eindexamen naar de Neder
landse Comedie, waar hij een magnifieke rol
speelde in Reigen van Schnitzler. Ach, hij was de
gedroomde jeune premier! In al het herdenkings-
geweld van dit moment wordt té weinig gespro
ken over zijn prachtige acteursloopbaan. Het
laatste wat ik van hem zag was Diner van André,
waarin hij, bijgestaan door Hugo Koolschijn,
een schitterende rol speelde.
En zijn chansons zijn met de omhoogkijkende
Sammy en het Biddend Werken en Bewonderen
voorgoed in ons nationaal collectief geheugen
opgeslagen. Ramses forever!
