wonenió
Herfstbloeiers
Fatboy kruik
Een kruik is altijd fijn als de 'r'
weer in de maand is. Designer
Anne van Strien ontwierp voor
Fatboy, bekend van de trendy zit-
zakken, de Desswerrum, oftewel
een groot uitgevallen kruik. Vul
hem met warm water en het
klappertanden en blauwbekken
maakt vanzelf plaats voor een
warme glimlach, aldus Fatboy.
Is de kruik afgekoeld? Dan raadt
Fatboy aan het water niet weg te
spoelen, maar aan de planten te
geven: 'Want wie warm wordt
van deze natuurlijke variant op
het hoger zetten van de thermo
staat, zou ook iets terug kunnen
doen voor Moeder Natuur: geen
water verspillen bijvoorbeeld!'
De Fatboy Desswerrum is vanaf
begin 2010 leverbaar - precies op
tijd dus voor als de winter echt
invalt. Het dessin is nostalgisch
Brabants bont. Prijs: 39 euro.
www.fatboy.com
Maarten Baas
Zaterdag 28 november 2009
wonen@wegener.nl
024-3650509
Mandragora officinalis, foto CPD
Bij de bolgewassen
vind je veel herfst
bloeiers. Vaak he
ten die autumnale of au-
tumnalis. Bekend voor
beeld is onze inheemse
herfsttijloos, Colchicum au
tumnale, hoewel die plant
meer bij de nazomer
hoort dan bij de herfst.
De meeste herfstbloeien-
de bollen komen uit lan
den met een mediterraan klimaat. Rond de Middellandse
Zee houden de planten geen winter- maar een zomerslaap.
Na de eerste herfstregens beginnen ze te groeien en als het
aan het einde van het voorjaar warm en droog wordt, ster
ven ze af Tijdens de hete zomer slapen ze onder de grond.
Toen ik een maand geleden met vakantie was op Sicilië, vie
len de herfstregens al overvloedig. Omdat de temperatuur
nog hoog was, zag je de dorre velden groen worden. Alles
wat autumnalis heet, schoot uit de grond. Er was een aardi
ge boterbloem die niet Ranunculus autumnalis heet, maar
Ranunculus bullatus. Het is een plant die je gemakkelijk
over het hoofd zou zien als hij niet in het najaar bloeide.
Langs berghellingen stond Leucojum autumnale in
volle bloei. Leucojum autumnale is familie van onze
lente- en zomerklokjes en kan dus in het Neder
lands 'herfstklokje' worden genoemd. Bij specialis
ten zijn de bolletjes wel te krijgen. Het is geen lastig
plantje, zolang het in goed doorlatende grond staat.
Een zandig talud is ideaal. Het herfstklokje bloeit
met kleine, witte lampenkapjes aan fijne stengels.
In de omgeving van het herfstklok je zag ik vaak
een Scilla, een sterhyacint. Want ook de Scilla heeft
een herfstbloeiend familielid dat natuurlijk Scilla
autumnalis heet. De bloemen zijn paarsblauw en
kijken je aan in plaats van te bungelen. Ook deze
plant zou het in onze poldertuin goed doen. Op
het internet worden de bolletjes wel aangeboden.
Een plant die ik op Sicilië voor het eerst van mijn
leven in het echt zag, was Mandragora autumnalis,
de herfstbloeiende alruin. Alruin is een plant die
vroeger werd gebruikt in heksendranken. Het is
een tamelijk saaie plant met klokvormige, modderkleurige
bloemen. Maar de herfstbloeiende soort is anders. De bloe
men zijn-helder blauwpaars van kleur en zitten in grote
groepen middenin de bladrozet. Het spijt me dat ik geen
plant heb uitgegraven, want hij was beslist niet zeldzaam.
Maar het zaad is op de zwarte markt wel te krijgen, bij han
delaren in paddo's en cannabiszaden.
Naast bolgewassen zijn er bomen en struiken die autum
nalis heten. De bekendste is een sierkers: Prunus subhirt-
ella Autumnalis. De bloesem van deze boom is prachtig:
de lichtroze bloemen zijn bijna doorzichtig en verschij
nen massaal. In de zomer zijn er weinig bomen die
saaier zijn dan de herfstbloeiende prunus. Aan de voet
van een sierkers groeit weinig, maar voor bolgewassen
die van goede afwatering houden, zoals Leucojum autum
nale en Scilla autumnalis, is zo'n standplaats ideaal.
foto CPD
cabinet (2008).
bruikbare meubels zijn. Het was: een
doorbraak, zowel voor hem persoonlijk
als voor zijn loopbaan. Sinds SmokëTur-
niture (2002) sloeg bijna alles wat hij
deed imals eeif bom: Hij maakte faam
met de gekleide stoeltjes Clay Furniture
(2006), de in hout uitgevoerde 'plastic'
meubels van The Shanghai Riddle
(2008), de Sculpt-meübelserie (2008),f' -
ontstaan uit uitvergrote schetsen, en dit
jaar de drie conceptuele klokken. Maar
ook in alle tussenliggende jaren bracht
Baas werk uit dat in binnen- en buiten
land de aandacht trok.
Inmiddels denkt Baas te weten waar hij
zijn succes aan te danken heeft: hij trekt
zijn eigen plan. „Ik was altijd al aan het
onderzoeken hoe ik binnen de regels
toch mijn eigen gang kon gaan. Als lera
ren stelden dat het zus of zo moest,
vroeg ik me af waarom. Dan maakte ik
iets wat je niet had verwacht, maar wat
wel binnen de regels van het toelaatbare
paste."
Toen Baas een jaar of 14,15 was, be
greep hij dat ontwerper een beroep
was. En dat hij dat wilde worden. Hij
toog naar de Design Academy in Eind
hoven, maar liep er vast met zijn ma
nier van denken en werken. Hij moest
zijn ideeën uitpluizen, ontrafelen en er
veel over discussiëren met zijn docen
ten. Dat lag hem helemaal niet, van die
uitgekauwde concepten die uiteindelijk
wegdrijven van je eerste opzet. „Heel
vaak had ik het idee: laat mij nou mijn
ding doen. In zo'n proces ga je toch op
zoek naar goedkeuring, met het risico
dat je naar het pijpen van je docent gaat
dansen. Al die feedback kan je maar van
je pad afleiden."
De manier van werken op de Design
Academy, voor veel andere ontwerpers
toch heel succesvol getuige de lange lijst
topontwerpers die er afstudeerden, rem
de Baas juist af.
Ontwerper en docent Jurgen Bey stuur
de hem voor een poosje naar Milaan,
Maarten Baas doet alles op
zijn eigen manier. Hij is
geen ontwerper die alle
feestjes en openingen af
loopt en zijn ontwerpen
liggen niet in warenhuizen of bouw
markten. Toch is er een publiek voor
zijn werk: misschien niet de grote mas
sa, maar een vaste schare fans over de
hele wereld.
Eind oktober ontving Baas tijdens de
Dutch Design Week in Eindhoven de
prijs voor 'beste product autonome
vormgeving' met zijn klokken Real
Time. Zijn drie klokken, die tijdens de
meubelbeurs van Milaan het gesprek
van de dag waren, zijn eigenlijk films.
In alle drie de varianten zorgen mensen
ervoor dat de wijzers van de klok elke
minuut verschuiven of de digitale klok
'verspringt'. Die films, die uiteraard
twaalf uren duren, kun je als klok opvat
ten en gebruiken.
Onder de rook van Den Bosch heeft
Maarten Baas zijn eigen wereld ge
maakt. Sinds begin dit jaar werkt hij
hier samen met zijn zakenpartner Bas
den Herder en verschillende (in
ternationale) studenten en
ontwerpers/technici in een
oude, tot werkplaats verbouwde
boerderij aan een slingerende
dijk. Op het erf staan schuren
om in te lassen en te spuiten.
Hier werkt Baas aan de prototy
pes in een even productieve als
relaxte sfeer. „Ik omring me
graag met mensen die ook pre
cies doen wat ze echt belangrijk
vinden", vertelt Baas. De om
gang met zijn medewerkers is
hem uiteindelijk meer waard
dan het product, stelt hij.
Het succesverhaal van Baas be
gint in 2002 wanneer hij een
serie antieke en oude meubel
stukken verbrandt en ze zo
prepareert, dat het opnieuw
Maarten Baas (1972) is geboren in Duitsland, maar groeit op in Nederland. Na de
middelbare school kiest hij voor de Design Academy in Eindhoven. Hij verblijft ook een tijd
je in Milaan, waar hij student is aan het fameuze Politecno.
In 2002 studeert Baas af aan de Design Academy met het project Smoke, waarmee hij
internationaal de aandacht trekt.
Sinds 2005 werkt Baas samen met Bas den Herder en beginnen ze studio Baas Sr
den Herder. De meeste aandacht trekt Baas van (internationaal) design- en kunstminnend
publiek en musea, al is zijn werk ook veel te vinden op YouTube, als onderdeel van het
decor van het televisieprogramma Zomergasten.
Dit jaar maakte Baas voor het eerst een koffie- en theeservies voor het Italiaanse Skitsch.
