Spitten of niet spitten is de vraag
7
J
Op de schop
dinsdag 24 november 2009
"V
Er zijn mensen die er een gron
dige hekel aan hebben, maar er
zijn er ook die het heerlijk vin
den: spitten. Steeds meer tuin-
liefhebbers vinden dat je best
zonder kan. Niet spitten bete
kent wel dat er andere werk
zaamheden verricht moeten
worden, want de grond wordt
niet zo maar de perfecte onder
grond voor planten, heesters
en bomen.
De laatste steek.
door Hans Noot
Na de overvloedige regen
van gisteren zal het er
de komende tijd niet
van komen, maar toch
zijn november en december ideale
maanden om de spa ter hand te
nemen en de tuin om te spitten.
Dat gaat niet op als de tuin op
zandgrond ligt, dan is het vroege
voorjaar de betere tijd. De tempe
raturen van afgelopen weekeinde
deden allerminst aan november
denken. Mij bekroop tijdens het
spitten steeds het gevoel dat ik
een halfjaar mis was met mijn ac
tiviteiten.
Het gilde van tuiniers valt over
het algemeen uiteen in spitters en
niet-spitters, waarbij de laatste
groep groeiende lijkt. Dat is niet
verwonderlijk, want spitten is en
blijft loodzwaar werk, zeker op de
Zeeuwse klei. Spitters en niet-spit-
ters streven uiteindelijk wel het
zelfde na: het verbeteren van de
structuur van de grond om planten
gezond en weelderig te laten
groeien, want hoeveel geld je ook
uitgeeft aan planten, als ze in slech
te grond terechtkomen, wordt het
een teleurstelling.
Spitten zorgt ervoor dat de grond
weer een lossere toplaag krijgt
waar het regenwater makkelijker in
wegzakt en wormen en ander bo
demleven beter hun verterende
werk kunnen doen. Bovendien
werk je onkruidzaden dieper de
grond in (vooral bij de nog zwaar
dere methode van twee spaden
diep spitten) en breng je zuurstof
Niet spitten na zware regenval
- Na zware regenval, net als gisteren, is
het beter niette spitten. Ten eerste
omdat dat veel te zwaar is, maar ook
omdat de kletsnatte grond door er
op te lopen tot een compacte massa
inklinkt.
in de grond. Wie samen met het
spitten organisch materiaal in de
grond werkt, bijvoorbeeld com
post of goed verteerde stalmest,
slaat twee vliegen in één klap.
De niet-spitters verbeteren de
grond door in de herfst in de tuin
een dikke laag verteerd materiaal
zoals compost aan te brengen. Dit
mulchen zorgt er in de loop der ja
ren voor dat de toplaag van de
grond steeds beter van structuur
wordt, als er tenminste voldoende
wormen in de grond aanwezig zijn
om de mulch de grond in te wer
ken. Aangezien wormen de tijd ne-
Ook bevroren grond bewerken
is niet aan te raden, maar na
een eerste nachtvorstje waarbij
de grond niet of amper bevroren
raakte, kan er prima gespit wor
den.
De campanula heeft zwem
les gehad. En hoe! De
plant drééf in het potje
maar desondanks steken de blau
we bloemetjes nog fier in de
lucht. Met een beetje geluk bloeit
de plant nog een poos door, zo
lang het tenminste niet gaat vrie
zen.
Dat de campanula zwemles heeft
gehad was geen opzet, gewoon
een kwestie van slordigheid. On
danks alle regen vergeten om te
kijken of er water in de potten
bleef staan. Het is maar goed dat
de campanula of klokjesbloem
sterk is. Het is ook een veelzijdige
plant. In de kamer, in een hanging
basket of gewoon in de volle
grond: alles kan. Het is dan ook
goed denkbaar dat een plant start
in de kamer om vervolgens in de
tuin verder te groeien. Wij heb
ben in de tuin een paar exempla
ren die als vulling in de terraspot-
ten zijn begonnen maar nu als bo
dembedekker verder groeien.
In de winter sterft alle blad af om
in het voorjaar weer tevoorschijn
te komen.
Met alle regen en wind van de af
gelopen dagen was het bittere
noodzaak om eens even een rond
je te doen in de tuin. Potten leeg
halen of op een beschut plekje zet
ten en vooral blad harken.
De bomen rond de tuin zijn in
middels nagenoeg kaal. Alle blad
ligt op de grond. Het grasveld was
veranderd in één bladtapijt, net
als de borders en (helaas) ook de
vijver.
De bladeren zijn inmiddels van
het gras geveegd. Dat is beter om
dat het toch al niet geweldige veld
je anders volgend voorjaar hele
maal is omgetoverd tot een tapijt
van mos.
Het bladeren vissen uit de vijver
is ook bittere noodzaak. Blad gaat
rotten met alle ellende van algen-
groei en slechte waterkwaliteit
van dien. Met een schepnet zijn
de meeste blaadjes zo goed en zo
kwaad er uit gehaald.
Ook deze keer is de hoeveelheid
slakken die met de blaadjes en de
draadalgen uit de vijver worden
gehaald verbazingwekkend. Tien
tallen slakken met ronde en kegel
vormige huisjes zitten in het
schepnet.
Stuk voor stuk worden ze weer te
ruggezet om verder te werken aan
hun uiterst nuttige taak: algen
eten.
men om hun werk te doen, moet
de tuinier geduld hebben. Deze
methode is misschien minder ar
beidsintensief dan spitten, maar
vergeet niet dat er toch compost
aangevoerd moet worden, want
niet zo heel veel tuiniers hebben
zo veel compost in hun vat of bak
zitten. Als een beetje tuin bedekt
moet worden met vijf centimeter
compost, praat je al snel over een
flinke hoeveelheid.
Wie toch voor spitten kiest, doet
er goed aan de werkzaamheden
over een aantal dagen te versprei
den en tijdens het spitten regelma
tig de rug t.e rechten en hol te ma
ken. Zeker op kleigrond is het van
belang niet te veel grond in één
steek om te willen gooien en de
spa niet te hoog op te tillen voor
de kluit teruggegooid wordt. Pro
beer ook recht voor de voor te
staan zodat de rug recht blijft. Een
omgespitte tuin geeft voldoening,
maar die verdwijnt als je er spit
aan overhoudt.
Een spa van goede kwaliteit is op
de zware Zeeuwse kleigrond zijn
geld meer dan waard.
COLOFON
Buitengebied: verschijnt elke
dinsdag als bijlage bij de
PZC en BN/DeStem.
Buitengebied is een bijlage over
'landbouw, visserij, landschap,
natuur, recreatie en tuinen.
U kunt ons informeren:
E-mail: buitengebied@pzc.nl
Website: www.pzc.nl/buitengebied
Postadres: PZC-redactie-
secretariaat - onder vermelding van
Buitengebied, Postbus 91,
4330 AB Middelburg
Telefoon: 0118 434010
Coördinatie:
Jan van Damme
telefoon: 0118 434 014
mobiel: 06 542 671 57
e-mail: j.vandamme@pzc.nl
Advertenties:
Verkoopteam Zeeland:
0118 434070,
teamzeeland@bndestem-pzc.nl
Het water staat tot de rand in de pot met campanula's.
