zeeland 117
Koopzondagen niet
automatisch een feit
Liesjesdag voor de meiden
De sperballons kwamen
brandend naar beneden
zeeland
in de
vorige
eeuw
De Slag
om de Schelde
maandag 23 november.2009
In de serie oude boerenhuizen of schuren van verzamelaar Hans Linden-
bergh weer een typisch vervlogen dorpstafereel. Dit nostalgische beeld
is afkomstig van een eiland in het noordelijk deel van de provincie Zee
land.
Wie weet waar deze schuren staan of hebben gestaan en wie kan iets
aardigs vertellen over de geschiedenis van de gebouwen of over de men
sen die op de foto staan. Stuur uw oplossing naar Postbus 91, 4330 AB
Middelburg, onder vermelding van Raadkaart of fax naar 0118-434019.
Inzenden via e-mail kan ook naar het adres redactie@pzc.nl. Drie inzen
ders van een goede oplossing krijgen een waardebon opgestuurd.
De Bevelandse hoerendracht van de fa
milie Bliek op de foto wekte wel wat
verwarring, maar heel wat mensen
wisten dat de afbeelding van vorige
week de uitspanning Oranjezon bijVrouwen-
polder was.
Onder de inzenders nogal wat leden van de fa
milie Bliek. Oranjezon was en is een populaire
uitspanning op Walcheren uit 1726. Mevrouw
Verhage-De Bruijn uit Vrouwenpolder vertelt
in haar bijdrage over het fenomeen Liesjesdag,
de dag waarop boerenmeiden en -knechten
met paard en sjees een rondje Walcheren de
den. Liesjesdag was op de eerste donderdag in
mei en in Qktober. Ook wordt gerefereerd aan
de band met de Oranjes, vandaar de naam, die
de boerderij en het domein in eigendom zou
den hebben gehad. Op de foto van links naar
rechts Jan Bliek, diens vader Janus Bliek,de
meid met Arnemuidse dracht, twee knech
ten, mevrouw Bliek-Verschiere en haar doch
ter Maria Bliek-Bakker.
De waardebonnen gaan naar I. Franke uit
Serooskerke, S. Bosselaar uit Aagtekerke en
M. van de Giessen-Louwerse uit Vrouwen
polder.
Het is 65 jaar geleden dat de bevrij
ding van Zeeland werd ingezet met
de Slag om de Schelde. De krant
blikt tot eind november terug.
door Jan van Damme
O ene Ribbens in Oostburg
was eind 1944 nog maar
een jaar of elf. Een leef
tijd, zo heeft hij ervaren, dat je
heel ontvankelijk bent voor span
ning en sensatie. Daaraan was in
die tijd geen gebrek. Het gezin Rib
bens - twee ouders, acht kinderen
- woonde in Terneuzen aan de
Middensluis. Vlakbij de Ribbens-
brug, die zo genoemd werd omdat
zijn overgrootvader daar in 1861
een zeilmakerij was begonnen.
Terneuzen was een oorlogshaven.
Dat hebben ze geweten: er werden
acht bruggen opgeblazen en drie
sluizen vernield. Over de Midden-
sluis werd een Bailey-hefbrug ge
legd. Ribbens herinnert zich de
fietstochten naar de boerderij van
oom Henk in de Nieuwneuzenpol-
der, om melk en eieren te halen.
Het huis staat er nog steeds, de
schuur is vervangen door een
loods. Hij fietste dan in het donker
terug. Bij de sluizen stond altijd
een schildwacht paraat.
In het kanaal tegenover het huis
van de familie Ribbens lagen En
gelse patrouillevaartuigen. Voor op
het dek een luchtafweerkanon,
twee mitrailleurs op de brug. Oe-
ne mocht van zijn ouders niet
meevaren. Maar hij maakte wel
contact met de 'sailors'. Hij mocht
aan boord in de ruimte voor de be
manning, zette water op voor
thee, zette de mokken klaar. Eén
keer heeft hij aan boord gelogeerd,
op een koude brits pal onder het
dek. Twee bemanningsleden - Alf
en Allen - sliepen bij hem thuis.
Spectaculair waren de zilverge-
kleurde 'sperballons', die boven de
wachtende schepen op de Wester-
schelde hingen. Ze dienden om
aanvallen van Duitse vliegtuigen
te verhinderen. „Als het onweerde
sloeg de bliksem in die ballons. Je
zag ze als brandende kerstbomen
langzaam naar beneden komen.
Een indrukwekkend gezicht."
De verhalen over de Slag om de Schel
de, die sinds begin september in deze
krant verschijnen, worden in een specia
le, geïllustreerde uitgave gebundeld.
Dat boek ligt 12 december in de
Zeeuwse boekhandels.
Blijven in Huist en Sluis
de winkels op zondag het
hele jaar door open of niet?
Dat ligt vooral aan de ge
meenteraden. Die moeten
straks vol aan de bak.
Funshoppen is geen toeris
me, benadrukte minister
Maria van der Hoeven
(CDA, Economische Za
ken) vorige week donderdag nog
eens in de Tweede Kamer. Dat ene
zinnetje is voor Sluis en Hulst van
groot belang.
De Tweede Kamer en minister
Van der Hoeven willen een einde
maken aan het oneigenlijk gebruik
van de zogenoemde toerismebepa-
ling in de Winkeltijdenwet. Op ba
sis van die bepaling hebben ge
meenten recht op meer dan twaalf
koopzondagen per jaar. 57 gemeen
ten maken nu gebruik van die toe
ristische bepaling, waaronder Sluis
en Hulst. Steeds meer gemeenten
maken misbruik van die mogelijk
heid, aldus het kabinet. Onder
druk van de Christenunie ligt er
een wetsvoorstel om dat tegen te
gaan.
De Tweede Kamer - bleek donder
dag - steunt dat voorstel. De hoofd
regel van de nieuwe Winkeltijden
wet is dat winkels maximaal
twaalf zondagen open mogen zijn.
door Jeffrey Kutterink
Door twee bescheiden aanpassin
gen aan de Winkeltijdenwet kun
nen gemeenten nog steeds de win
kels het hele jaar door op zondag
open laten gaan. Maar dan moeten
ze het besluit beter motiveren en
een duidelijke belangenafweging
maken. Inwoners en winkeliers
die het daarmee niet eens zijn,
kunnen in beroep bij het College
van Beroep voor het bedrijfsleven.
Wat de nieuwe wet betekent voor
Sluis en Hulst was lang onduide
lijk. Want meer dan twaalf koop
zondagen per jaar mogen straks al
leen worden toegestaan als er spra
ke is van een grote toestroom van
toeristen die méér komen doen
dan alleen shoppen. Ze moeten
ook attracties bezoeken.
In Sluis en Hulst is dat niet het ge
val, concludeerde het Centraal
Planbureau in september in een
advies aan het kabinet. Het doek
voor de koopzondag in Hulst en
Sluis leek gevallen. Of toch niet?
Alles draait om de uitleg van de
toerismebepaling. Minister Van
der Hoeven wil geen hele harde
criteria in de wet opnemen. Het is
volgens haar straks aan gemeente
raden om te bepalen of er sprake
is van 'substantieel en autonoom
toerisme'. Dat het leuk of traditie
is om op zondag te winkelen, is
straks voor gemeenteraden geen
criterium, maakte Van der Hoeven
vorige week nog eens heel duide
lijk. Waar kunnen gemeenteraden
dan wel op letten? De wet biedt
een aantal handvatten: de aantal
len bezoekers van toeristische trek
pleisters (architectuur, musea, na
tuur, evenementen) bijvoorbeeld,
of het aantal overnachtingen in ho
tels, campings en vakantiehuizen.
Ook Sluis en Hulst ontkomen er
niet aan. De gemeenteraden zul
len zeer zorgvuldig moeten formu
leren waarom ze vinden dat de ge
meenten recht hebben op meer
dan twaalf koopzondagen. Het ar
gument dat de koopzondag een
traditie is, is onvoldoende. Ook
moeten Sluis en Hulst nadrukke
lijk stilstaan bij de belangen van
(klein)bedrijven en werknemers
die op zondag moeten werken.
Doen ze dat niet, dan lopen ze een
risico de koopzondag toch kwijt te
raken. Want vecht een winkelier
of inwoner het besluit van de raad
aan, dan ligt het het lot van de
koopzondag in de handen van de
rechter. De koopzondag in Sluis en
Hulst kan blijven voortbestaan,
mits de gemeenteraden zorgvuldig
formuleren waarom. Werk aan de
winkel dus.
