Passief huis houdt zichzelf warm
spectrum 4
Zaterdag 21 november 2009
Aberdeen, Stadt Oldenburg,
Groningen, Oost-Vlaanderen,
Hamburg, Bremen, Vasta
Götaland, Noord-Beveland. Het
rijtje brengt bij ambtenaar Tom
Vermin en wethouder Adrie van
der Maas een trotse lach om de
mond: Noord-Beveland, 7000
inwoners, is lid van het Europese
kennisnetwerk voor
energieverantwoord bouwen
Build With Care. Met de bouw
van 59 'passieve' huizen in een
Wissenkerkse woonwijk.
door Claudia Sondervan
Passief, het is geen woord om hui
zen mee te verkopen, vinden de
Noord-Bevelandse politicus en
de ambtelijke projectleider van
de nieuwe, energie-passieve
woonwijk die van komend voorjaar tot
2015 bij Wissenkerke groeit Wie een beter
woord weet, mag het zeggen. Of een bete
re naam voor de nieuwe wijk. 't Oude
sportveld, waar de wijk immers op ge
bouwd wordt, is niet meer dan een werkti
tel. „We kunnen er een wedstrijd voor uit
schrijven", vindt Van der Maas. Met als be
loning wellicht een energiebesparende
maatregel uit de gemeentelijke subsidiepot
voor Duurzaam Bouwen. „Gaan we over
nadenken."
Per slot van rekening wil de gemeente de
nieuwe wijk gebruiken als modelwijk van
energie-efficiënt bouwen voor de Zeeuwse
bouwwereld. Een passief huis is zodanig
gebouwd dat het nauwelijks energie nodig
heeft voor verwarming. Het concept staat
op veel manieren haaks op traditionele
bouw. Noord-Beveland presenteert zich
voortaan als de Zeeuwse trendsetter in
duurzaam bouwen.
„Ik moest als agrarisch ondernemer erg
aan het idee wennen. Het klonk mij aan
vankelijk geitenwollensokkerig in de
oren", bekent Van der Maas. „Maar project-
leider Tom Vermin bleef steeds informatie
op mijn bureau leggen en zijn enthousias
me werkt aanstekelijk."
Passief bouwen bestaat al 25 jaar, maar
vooral in Duitsland, weet Tom Vermin. In
een land met goedkoop aardgas en een
mild zeeklimaat werd de noodzaak tot
energiezuinig bouwen niet sterk genoeg
gevoeld, denkt hij. De introductie van de
bouwfilosofie op grote schaal in een kleine
gemeente zou voor een doorbraak kunnen
zorgen, argumenteerde Vermin.
Met succes. Van der Maas: „Noord-Beve
land was geen vooruitstrevende gemeente
op milieugebied. We hebben onze wind
molens. We produceren gigantisch veel
energie: genoeg voor twintigduizend huis
houdens. We hebben er vierduizend. Mis
schien dat Noord-Beveland daarmee al
energie-neutraal is: we produceren meer
dan we opmaken. Het is het onderzoeken
waard", denkt Van der Maas.
Maar de toeristen maken 's zomers nogal
wat energie op. En de mensen die straks
energiepassief gaan wonen in Wissenker
ke hebben werk en school ook niet op
fietsafstand. Wat is de waarde van een
energieneutrale wijk als de bewoners dage
lijks fossiele autobrandstof de uitlaat door
jagen? Ruim de moeite, vindt Van der
Maas. „Een huis bouw je voor honderd
jaar. Dat het vervoersprobleem nog niet is
opgelost, wil niet zeggen dat je niet aan
duurzaam bouwen kunt werken."
Komend voorjaar begint de bouw van zes
tien starterswoningen, die op de markt ko
men voor maximaal 150.000 euro per huis.
Dan volgen de negen levensloopbestendi-
ge- en senioren woningen. Vrijstaande
dorpsvilla's, twee-onder-eenkappers en
een appartementenblok maken de wijk af.
Natuurlijk staan de huizen in het groen.
De windsingel rond het voormalig voetbal
veld omringt de wijk. De straten krijgen
krentenboompjes en leilinden en uiteraard
gaan de tuinen niet schuil achter fouthou-
ten schuttingen van de bouwmarkt maar
worden er standaard haagbeukhaagjes aan
gelegd. De bouwstijlen hebben herkenbare
plattelandselementen: hout, zelfs geteerd,
stenen gevels, maar van gerecycled puin,
en 'eeuwig leven' (sedum) op de daken.
Maar toegepast in een strakke architectuur
Dure bouw,
goedkoop wonen
De bouw van een passief
huis kost twee tot vijf pro
cent meer dan bij traditione
le bouw: 300.000 euro
wordt dan 315.000 euro.
De extra financieringslast van
15.000 euro komt neer op
circa honderd euro hogere
woonlasten per maand.
De energiekosten zijn acht
keer lager dan bij bestaande
huizen en vier keer minder
dan bij gewone nieuwbouw
woningen.
De hogere hypotheeklast is
bruto geld; de energiereke
ning wordt echter netto be
taald.
Rolant Quist illustraties Project 3x3
die buitenaards lijkt bij het voorsttaatdorp.
„Ik was er niet enthousiast over," bekent
Van der Maas. „Maar de wijk ligt wat ver
scholen. Als je zoiets neerzet aan de voor
kant van het dorp heb je wat uit te leg
gen."
De huizen hebben geen ramen in de kou
de noordgevel: ramen zijn warmtelekken.
De gevels op het zuiden en westen ope
nen zich wel voor het zonlicht. De ventila
tie gebeurt niet met te openen vensters en
roosters. Verse lucht wordt constant aange
voerd, maar eerst voorzien van de warmte
van de oude huislucht, door een grond-
buis.
Leidend architect van de wijk en voorzit
ter van de stichting.Passief Huis Holland
Erik Kranke woont zelf ook 'passief. In
een monumentaal aanziend nieuwbouw
huis aan de Kaai in Veere. „Het is heel
comfortabel. Overal in huis altijd een tem
peratuur van twintig graden Celsius, am
per stookkosten en geen radiatoren aan de
wanden. Moet het kouder op de slaapka
mer? Onzin. Mensen verwarren verse
lucht met koude lucht." De Wissenkerkse
wijk moet rare verhalen over energiespa-
rende woningbouw de wereld uit helpen,
vindt hij. „De energie en comfortkwaiiteit
van woningen is nu bedroevend. Het is
prachtig dat een gemeente als Noord-Beve-
jand dat oppakt. En in Middelburg wordt
nu voor het eerst een echt monument ver
bouwd tot passief huis: de vroeger Latijnse
School, door architect Ben Westenburger."
De passieve wijk van Wissenkerke
Op het voormalige sportveld in
Wissenkerke wordt volgend jaar de
eerste Zeeuwse wijk met energie-
passieve huizen gebouwd.
Zwembad
Wissebad
Basisschool
De Vliete
Begraafplaats
Twee voorbeelden van een
passiefhuis zoals die in de nieuwe
wijk kunnen worden gebouwd.