spectrum
KLIMAATV/RIENDELIJK
KOST GEEN ENERGIE
www.wooneco.nl
WOONE
3
Zaterdag 21 november 2009
aardes hebben
Vlaming Steven Vromman, de man die op kleine voet leeft.
U heeft uw mondiale voetafdruk flink
terug weten te brengen. Hoe bereik je
snel resultaat: grote stappen snel thuis
of door op kleine dingen te letten?
„Het beste is je energiegebruik te vermin
deren, minder vlees te eten, vliegtuig en
auto te vermijden, minder weg te gooien
en groener te consumeren^ Dat zet meer
zoden aan de dijk dan dingetjes als de
kraan dicht doen terwijl je je tanden
poetst. Om zo'n forse reductie te bereiken
als ik, moet je wel ook op de kleine dingen
letten, maar andersom is het dweilen met
de kraan open."
Wat is dat apparaat waar u nu op zit?
„Een energiefiets, waarmee ik energie op
wek die in een batterij wordt opgeslagen.
Die energie gebruik ik straks in mijn thea
tervoorstelling 'Tegen de lamp'. Centraal
daarin staat de vraag: 'Als je nu één ding
mocht wensen om de wereld beter te ma
ken, wat zou dat dan zijn? Ik wens in de
voorstelling dat we abrupt stoppen met
het gebruiken van fossiele brandstoffen,
omdat we in Europa met onze levensstijl
leven alsof er niet één aarde is, maar alsof
er drie zijn."
Gebruikt u die fiets thuis ook?
„Jazeker, daar kun je verlichting, computer
of radio op aansluiten. Geen toestellen die
warmte produceren, maar wel klank of
licht. Met een half uur fietsen is het moge
lijk om een uurtje op een laptop te wer
ken."
In mei had niemand het nog over crisis.
Nu is het het gesprek van de dag. Wat
heeft u ervan gemerkt?
„Ik heb eerlijk gezegd niet veel gemerkt
van de crisis. Ik heb geen aandelen - behal
ve eentje van een windmolencoöperatie -
en mijn spaargeld staat op een ethische
bank, Triodos. Een gevolg van de crisis is
trouwens dat de prijzen voor energie iets
lager zijn geworden, dus bespaar ik daar
nog meer op. Door Low Impact te leven
ben je in ied.er geval minder 'crisisgevoe-
lig\"
Aan het eind van het jaar zat u op een
voetafdruk van 1,7. Heeft u dat resultaat
vast weten te houden?
„Nee. Nu zit ik rond de 2. Ik kon alleen zo
laag uitkomen doordat ik een halfjaar
loopbaanonderbreking nam bij mijn toen
malige werkgever, zodat ik minder hoefde
te reizen. Als ik mijn huis nu helemaal kon
isoleren en dicht bij huis kon werken, zou
ik op 1,6 uit kunnen komen. Daar werk ik
aan.
Ik kan niet voorzien wat er over vijf of
tien jaar gebeurt in mijn leven, maar ik
denk dat we ons allemaal moeten voorbe
reiden op een periode waarin energie, wa-
De energiefiets waarmee Steven Vromman
elektriciteit opwekt.
ter en voeding minder overvloedig beschik
baar zijn als nu. Het zal moeilijk zijn zo te
blijven verspillen als we nu doen. Iedereen
zal moeten afkicken en ik wil daar op voor
hand klaar voor zijn."
Zijn er nog vrienden afgehaakt, vanwe
ge dat sobere leven?
„Of ik vrienden heb verloren? Niet echt.
Er zijn soms wel mensen die vinden dat ik
wat te ver ga, maar de meesten vinden het
boeiend en uitdagend. Door me aan te slui
ten bij een voedselteam, mee te werken in
volkstuintjes, met buren een compostvat
te starten en deel te nemen aan een ruil-
groep heb ik heel wat nieuwe mensen le
ren kennen."
Steven Vromman is in de Klimaatweek te
gast op de Provinciale Natuur ouderdag in
Goes. Aanmelden hiervoor is niet (meer) mo
gelijk.
Kijk voor meer informatie over de Low Im
pact Man op zijn webblog bomvol tips
(www.lowimpactman.be)of in zijn onlangs
verschenen boek 'Low Impact Man, een prak
tische gids'voor groen leven van de wieg tot
het graf.
Meet je eigen voetafdruk:
www.dekleineaarde.nl/klimaat
www.voetafdruk.nl
neuzen is op 25 november om 19.30 uur gratis een klimaat
film te zien. Zie www.duurzaamzeeland.nl/klimaatweek2009
Informatie over energie besparen
Particulieren kunnen op 24 november op de energieavond
in het Scheldetheater aan de Westkolkstraat in Terneuzen
alles leren over het programma Meer met Minder, zonnepa
nelen en subsidiemogelijkheden. Inloop vanaf 19.30 uur.
De gemeente Borsele houdt op 25 november een energie
markt over het programma Meer met Minder, klimaatbeleid
van gemeenten en duurzaam bouwen. De Stenge in Hein-
kenszand, van 18.30 tot 22 uur.
Domburg is op 26 november aan de beurt, met een informa
tieavond tussen 19 en 22 uur over energiebesparing in en
om de woning, Meer met Minder en subsidies, in het ge
meentehuis.
Het Micmec en KiesGroenlicht houden 25 november en in
formatieavond Energiebesparing op Maat in Vlissingen, in
het Micmec-centrum aan de Korenbloemlaan 5 (19.30 uur).
Aanmelden: 0118-417039 of micmec@zeelandnet.nl.
Bij het SWM aan de Molstraat 13 in Middelburg (16.00 tot
19.00 uur) wordt op 24 november een workshop Lekker
Vegetarisch Koken gegeven. Opgeven bij MicMec
Walcheren, 0118-417039 of micmec@zeelandnet.nl
Bij kasteel Westhove in Oostkapelle houdt een gids van
Staatsbosbeheer op 25 november een Bomen-En-Klimaat
wandeling. Start om 14 uur bij het kasteel.
In de Bibliotheek aan de Oostwal in Goes wordt op 25 no
vember van 19.30-22 uur de 'inspiratiebijeenkomst' Transit
ion Town gehouden, www.transitiontowns.nl
Op 26 november wordt in het Oude Stadhuis in Middelburg
het COS-debat Globalisering IS klimaatverandering
gehouden. Inloop vanaf 19.30 uur. Info 0113-250051
Kijk voor meer informatie over de Zeeuwse Klimaatweek op
www.duurzaamzeeland.nl, op www.klimaatstraatfeest.nl en
op de website van Ecoscope: www.ecoscope.nl
Meer informatie: M2 Makelaars T 0118 44 22 00
