geld werk 117
Gezamenlijke rekening
kostenpost bij overlijden
Bij de goedkopere spullen staat geen camera
SCHEVE ZAKEN
donderdag 19 november 2009
Een en/of-rekening bij de bank is zeer handig. Maar als een van de houders
komt te overlijden, kan het aardig in de papieren lopen.
door Berrit de Lange
illustratie Ruben L. Oppenheimer
Na een overlijden is de
papieren rompslomp
bij de afwikkeling van
allerlei financiële zaken
wel het laatste waar nabestaanden
op zitten te wachten. Wie van te
voren alles goed regelt, komt min
der snel voor verrassingen te
staan. Maar zelfs dan kan de bu
reaucratische tijger onverhoeds le
lijk toeslaan. Bij de afhandeling
van de bankzaken van de overlede
ne bijvoorbeeld.
Neem het oudere echtpaar, ge
huwd in gemeenschap van goede
ren, dat jarenlang een gezamenlij
ke bankrekening, een zogenoemde
en/of-rekening had. Zo kon het in
geval van nood altijd bij het ge
meenschappelijke potje komen.
Het echtpaar was ook nog zo ver
standig geweest om een testament
op- de langstlevende te laten opma
ken.
Nadat zijn vrouw was overleden,
ging de man er vanuit dat hij het
geld op de gezamenlijke rekening
gewoon kon overhevelen naar zijn
eigen privérekening. Dat bleek niet
het geval. De bank eiste eerst een
verklaring van erfrecht, op te ma
ken door de notaris, om aan te to
nen dat de man daadwerkelijk be
voegd was om over het geld te be
schikken. Kosten: zo'n 300 euro.
„Op het moment van overlijden
van een van de partners eindigt in
derdaad ook de bevoegdheid van
de ander over de rekening", zegt
notaris Cyriel Bongers van De Ri
vieren Notarissen. „De bank weet
namelijk niet zeker of de man
daadwerkelijk volledig aanspraak
kan maken op het tegoed. Wel
licht zijn er ook nog andere erfge
namen of is ondertussen nog een
ander testament opgemaakt."
Veel mensen weten niet dat zo'n
verklaring vaak nodig is om bank
zaken van een overledene te kun
nen beheren en afhandelen, aldus
Bongers.
Het document wordt in tegenstel
ling tot een testament altijd na het
overlijden opgemaakt. In de verkla
ring van erfrecht wordt vastgelegd
of er een testament is, wie de erf
genamen zijn, op welk deel zij
recht hebben en of zij de erfenis
aanvaarden. Dat laatste is vooral
van belang als de erfenis ook uit
schulden bestaat.
De gezamenlijke erfgenamen wij
zen een persoon aan die bevoegd
is de nalatenschap af te handelen.
Dat kan de in het testament aange
wezen executeur zijn, afhankelijk
van de hem toegekende bevoegd
heden.
Als er geen testament is waarop de
verklaring kan worden gebaseerd,
neemt de notaris de wet als uit
gangspunt. Hij raadpleegt boven
dien altijd het Centraal Testamen
door Aad Schalke
ten register.
De kosten kunnen flink oplopen.
Een standaardverklaring koset al
gauw een paar honderd euro. Bon
gers: „Als het gaat om een stan
daard situatie, waarbij man of
vrouw en kinderen de erfgenamen
zijn, kan de akte binnen een paar
dagen zijn opgemaakt. Maar als
over de hele wereld tientallen ne
ven en nichten opgespoord moe
ten worden om hun fiat te geven,
kan het zomaar enkele jaren duren
en lopen de kosten flink op."
De bank is wettelijk niet verplicht
een verklaring van erfrecht te vra
gen, maar doet dat veelal om het ri
sico uit te sluiten dat ze aan de ver
keerde personen uitkeert. Het kan
dan ook het proberen waard zijn -
en een hoop geld schelen - om als
erfgenaam zonder erfrechtverkla-
ring bij de bank aan te kloppen.
De banken zijn echter niet eendui
dig. Bongers: „Er is sprake van een
grijs gebied, waarbij banken er in
terne regelingen op nahouden. De
een eist ongeacht het banksaldo
een verklaring van erfrecht, een an
dere knijpt een oogje toe bij kleine
re bedragen tot een bepaalde
grens. Als het een saldo betreft
van slechts een paar honderd eu
ro, durft de bank het risico soms
wel te lopen. De erfgenaam zou
bovendien dat hele bedrag al met
een kwijt zijn aan de notaris voor
de verklaring van erfrecht."
reageren?
geld@wegener.nl
In een distributie- en transportonder
neming staat bij een aantal loodsen
keurig aangegeven dat camera's wa
ken over de opgeslagen goederen van
anderen. Maar niet overal hangt dit tv-sys-
teem, want alleen de kostbaarste spullen
worden bewaakt. Juist waar het gesloten
circuit ontbreekt, gebeurt wat de onderne
ming helemaal niet kan gebruiken.
Na een tip belt Jan Oshoren, de manager
van het bewuste Daz Logistics, het onder
zoeksbureau van Erik Palmen. „Er ver
dwijnt diesel uit onze tanks en er is gezien
dat hele pallets uit een loods van onze
hoofdvestiging zijn meegenomen."
De pallets worden doorverkocht voor 250
euro per stuk, zo is de informatie van de
tipgever. En dat is toch een aardige op
brengst voor het 'goedkopere spul'.
Palmen gaat eerst na hoe het huishoudelijk
reglement van het bedrijf in elkaar zit.
Over de reden daarvoor straks meer.
Hij plaatst op goed verborgen plekken in
het geheim extra camera's met hard disc re
corders. Palmen besluit de opgenomen
beelden pas na drie dagen terug te kijken.
Vanwege privacy-redenen laat hij dat door
zijn eigen personeel doen. Al bij de eerste
beelden die worden teruggekeken, is het
prijs. Op de beelden is te zien dat tijdens
een avonddienst rond de honderd pallets
in een oplegger worden geladen. Ook ande
re goederen, zoals stoelen, worden meege
nomen. Jan Oshoren ziet de beelden. „Ver
duiveld, dat lijken mij eigen chauffeurs
Bert Dorissen en Jan Boel wel", roept hij
verbijsterd uit. Maar in de administratie
van Daz wordt geen factuur aangetroffen
voor de verkoop van de pallets, noch een
opdrachtbon of iets dergelijks.
Op de camerabeelden is ook te zien hoe de
verdachte heren bij de bedrijfspompen op
het terrein beiden een flinke jerrycan met
diesel vullen. Kennelijk voor eigen gebruik,
want bij een van hen zet de jerrycan in een
privé-wagen. De beelden van de verborgen
camera's zijn van een behoorlijke afstand
opgenomen. Daardoor is gezichtsherken
ning niet goed mogelijk. Palmen zet daar
om een week later, als de heren avond
dienst hebben, enkele observanten in. De
verdachte mannen tanken weer stiekem
diesel, maar nu leggen de observanten de
diefstal vast met behulp van een camera
met telelens. Directeur Oshoren kijkt een
paar dagen later zwijgend naar de foto's op
zijn bureau. De dieven zijn inderdaad zijn
eigen chauffeurs.
Het bedrijf confronteert Boel en Dorissen
met de diefstal, waarna ze alles bekennen.
De pallets zouden een eenmalige actie zijn,
maar voor Daz is er geen andere keuze: de
werknemers krijgen op staande voet ont
slag, ook al wijzen zij met de beschuldigen
de vinger naar elkaar. De opbrengst was in
derdaad 250 euro per pallet.
Bij een redelijke verdenking van diefstal of
fraude is het belangrijk dat in het huishou
delijk reglement is opgenomen dat gebruik
kan worden gemaakt van verborgen came
ra's.
De onderzoeker krijgt complimenten voor
de snelle actie en het goede resultaat. Maar
als hij een week later zijn factuur indient,
krijgt hij zelf een beetje het gevoel ook
door Boel en Dorissen te zijn bezocht. Hij
krijgt het bericht dat juist die morgen Daz
Logistics in staat van faillissement is ver
klaard.
De namen zijn verzonnen, de gebeurtenissen
zijn authentiek. Scheve Zaken komt tot stand in
samenwerking met Onderzoeksbureau Schalke
Partners in Breda.