Aansprakelijkheid werkgever voor
ongeval lenschade werknemer
HAANS *BEIJ SENS
infotorial
Mr. Els A.M. Raaijmaakers-Rottier
Advocaat en partner Haans Beijsens Advocaten Bergen op Zoom
Sectie Arbeidsrecht
ADVOCATEN EN NOTARISSEN
BERGEN OP ZOOM ROOSENDAAL
Kantoor Roosendaal. WWW.HAANSBEIJSENS.NL
Een werkgever draagt zorg voor
de waarborging van de veilig
heid van de werkomgeving. Hij be
hoort die maatregelen te nemen die
redelijkerwijs nodig zijn om te
voorkomen dat de werknemer in de
uitoefening van zijn functie schade
lijdt. Wanneer de werkgever in deze
zorgplicht te kort schiet, is hij aan
sprakelijk voor de schade. De werk
geversaansprakelijkheid vindt mede
haar rechtvaardiging in de zeggen
schap van de werkgever. Hij bepaalt
op welke plaats, onder welke om
standigheden en met welke hulp
middelen de werknemer werkt.
De werkgever is niet aansprakelijk indien
hij aantoont dat hij zijn zorgplicht is nage
komen of indien hij aantoont dat de scha
de het gevolg is van opzet of bewuste roe
keloosheid van de werknemer.
Genoemde zorgplicht heeft betrekking
op de inrichting en het onderhoud van de
lokalen en de werktuigen waarin of waar
mee hij de arbeid doet verrichten. Daar
naast omvat de zorgplicht de instructies
die de werkgever dient te geven. Bij
schending van een arbo-norm is de werk
gever in beginsel aansprakelijk voor de
letselschade die de werknemer lijdt door
dat er een ongeval is geschied, dat de ge
schonden norm juist trachtte te voorko
men. Dit neemt niet weg dat de werkge
ver ook aansprakelijk kan zijn indien er
geen arbo-regel is. Zo kan een openklap
pende deur in een smalle gang waartegen
een werknemer aanloopt, al aansprake
lijkheid van de werkgever opleveren.
Ten aanzien van machines en apparatuur
is de kenbaarheid voor de werkgever van
de gevaren die aan het gebruik ervan kle
ven van belang. De werkgever dient te
vens ermee rekening te houden dat een
werknemer, naarmate hij een machine
langer gebruikt, steeds onvoorzichtiger
zal worden. Een werkgever doet er goed
aan zowel een inventarisatie van de veilig
heidsrisico's op te maken alsook een in
terne regeling over de wijze waarop on
veilige situaties kunnen worden verme
den.
Dit alles betekent niet dat de werknemer
volledig gewaarborgd is tegen het gevaar
van ongevallen. De werknemer die zich
bij het snijden van broodjes met een
nieuw of geslepen mes verwondt, mag er
niet zonder meer op rekenen dat de
werkgever gehouden is de schade te ver
goeden.
Dit geldt te meer voor letselschade die het
gevolg is van zogenaamde huis-, tuin- en
keukenongevallen op het werk, zoals een
werknemer die uitglijdt op een tegelpad
Kantoor Bergen op Zoom.
dat na een regenbui glad is geworden.
Een werkgever boeit niet te waarschuwen
voor algemeen bekende gevaren.
Verkeersongevallen
Ter beantwoording van de vraag of een
werkgever aansprakelijk is voor verkeers
ongevallen behoort onderscheid te wor
den gemaakt tussen, verkeersongevallen
tijdens werktijd en verkeersongevallen
buiten werktijd.
Ondanks dat de werkgever geen zeggen
schap heeft over de gang van zaken in het
verkeer, kan hij onder omstandigheden
aansprakelijk zijn voor de door de werk
nemer geleden schade. In een geval waar
bij een werknemer met een aantal colle
ga's onderweg naar het werk getroffen
werd door een verkeersongeval kregen de-
meerijdende collega's hun schade vergoed
op basis van de inzïttendenverzekering.
De werkgever heeft de schade van de be
stuurder moeten vergoeden omdat het
onaanvaardbaar werd geoordeeld dat deze
als enige geen schadevergoeding kreeg
omdat hij toevallig reed.
De werkgever is gehouden een behoorlij
ke verzekering te sluiten voor die werk
nemers wier werkzaamheden ertoe kun
nen leiden dat zij als bestuurder van een
motorvoertuig betrokken raken bij een
verkeersongeval. Niet duidelijk is of deze
verzekeringsplicht ook geldt voor andere
bestuurders of voetgangen. Toch ver
dient het aanbeveling ook een verzeke
ring te sluiten voor een werknemer die
voor zijn werk veel moet fietsen, zoals
een bezorger.
De verzekeringsplicht geldt in beginsel
niet voor ongevallen tijdens woon-werk-
verkeer. Dit neemt niet weg dat er zich
ook situaties kunnen voordoen die zich
niet in de reguliere werktijd afspelen,
maar wel met het werk te maken hebben.
Een piloot die in een ver land tijdens de
wachttijd tussen twee vluchten een onge
luk kreeg, heeft met succes zijn werkge
ver aansprakelijk gesteld.
Het bedrijfsuitje
Voor aansprakelijkheid is met name bepa
lend of de werknemer zich terecht ver
plicht voelt deel te nemen aan de activi
teiten. Wanneer de werkgever daarover
zeggenschap heeft en deze 111 verband niet
de werkzaamheden van de werknemer
staan, zal dit eerder worden aangenomen.
Wanneer evenwel een bedrijfsuitje puur
facultatief is, ligt werkgeversaansprakelijk
heid niet voor de hand. Desalniettemin is
het niet uitgesloten dat de werkgever met
succes kan worden aangesproken op
grond van slecht werkgeverschap. Wan
neer de activiteiten die tijdens het uitje
plaatshebben riskant zijn, is het raadzaam
voor een adequate verzekering zorg te
dragen én het uitje niet verplicht te stel
len.
Escapemogelijkheden
Zoals gesteld, is de werkgever niet aan
sprakelijk wanneer bij de werknemer
sprake was van opzet of bewuste roeke
loosheid. Het is de werkgever die zulks
moet bewijzen. Bewuste roekeloosheid
wordt slechts aangenomen wanneer de
werknemer zich bij zijn laatste gedraging
voorafgaande aan het ongeval bewust was
van het roekeloze van zijn gedrag.
In een kwestie inzake verkeersaansprake-
lijkheid is beslist dat bewustheid moet
worden gesteld en bewezen door de aan
sprakelijk gestelde partij. Voldoende is het
bewijs van feiten en omstandigheden
waaruit de bewustheid mag worden afge
leid. Deze uitspraak heeft wellicht ook
betekenis voor de werkgeversaansprake
lijkheid. Zo kan bijvoorbeeld uit het op
grote hoogte lopen zonder beveiligings
materiaal bewustheid worden afgeleid.
Hiernaast kan de werkgever aan zijn aan
sprakelijkheid ontsnappen door te stellen
dat er geen causaal verband is tussen zijn
tekortkoming en het ongeval.
