41 binnenland
Kindergebit ruïne
Km-heffing wekt argwaan
Twintig procent van
atleten 'oververhit'
Zeven 'identieke'
verdachten opgepakt
Opnieuw brand
gesticht in moskee
TANDEN POETSEN
Oma, moeder en kleindochter
samen op dievenpad in Enschede
peter van straaten
Tandartsen en mondhygiënisten gaan vanaf woensdag naar
basisscholen en peuterspeelzalen om kinderen te leren
poetsen. Bijna 400.000 kinderen hebben een slecht gebit.
maandag 16 november 2009
LEIDEN
De politie heeft zaterdag na een ge
wapende overval op een super
markt in Leiden zeven mannen
aangehouden, die allen voldeden
aan het signalement van de dader.
Vijf van hen mochten na verhoor
weer weg, twee zijn onderworpen
aan nadere ondervraging. Een man
beroofde een van de cassières van
de supermarkt en maakte zich uit
de voeten.
ZOETERMEER
Onbekenden hebben in de nacht
van vrijdag op zaterdag brand ge
sticht in de Al Quibla-moskee in
Zoetermeer. Dat maakte de politie
gisteren bekend. Er werd een molo
tovcocktail naar binnen gegooid.
De brandweer kon het vuur snel
uitmaken, waardoor de schade be
perkt bleef. Ongeveer een half jaar
geleden werd er op soortgelijke ma
nier brand gesticht in de moskee.
nijmegen - De lichaamstempera
tuur van hardlopers kan sterk op
lopen bij een duurloop.
Dat is gisteren gebleken uit metin
gen onder deelnemers aan de Ze-
venheuvelenloop in Nijmegen. Bij
20 procent kwam de temperatuur
boven de 40 graden Celsius. Een
aantal van hen had zelfs een
lichaamtemperatuur van 41 gra
den en een loper kwam op 41,2. In
spanningsfysioloog Maria Hop
man van de Radboud Universiteit
en haar team hadden niet ver-
v??*' i 'fcik'é-1'ü8 -y kt
enschede - De politie heeft zater
dagmiddag in Enschede drie Alme
lose vrouwen aangehouden die
met een tas vol niet betaalde goe
deren uit een warenhuis aan het
Van Heekplein liepen.
Bij de aanhouding bleek het te
gaan om een 69-jarige oma, haar
41-jarige dochter en haar 13-jarige
kleindochter. Tegen half vier za
gen in het warenhuis aanwezige
Wiss<
Het do<
volgens
kindere
jaar. 0|
blijvenc
net naj
krijgen
wacht dat bij zo veel lopers de tem
peratuur zo hoog zou oplopen. Zij
onderzochten 150 van de 25.000
deelnemers. Vertaald naar het hele
veld aan lopers, hadden vijfdui
zend een heel hoge temperatuur.
Een hoge lichaamstemperatuur is
levensgevaarlijk. Het bloed stolt er
door en er komen klonters in.
pagina 34: zoet zegeviert over
zuur bij Dibaba
pagina 39: Pleijte sneller dan
ooit
agenten op bewakingsbeelden hoe
het drietal vrouwen uit Almelo
omzichtig bezig was artikelen in
een, naar later bleek geprepareerde
tas te stoppen. Toen de agenten za
gen dat de vrouwen zonder af te
rekenen de winkel verlieten, hiel
den zij de vrouwen vervolgens bui
ten aan. In de tas werden inder
daad goederen aangetroffen die
van diefstal afkomstig waren.
Steeds meer kinderen heb
ben een slecht gebit. Tand
artsen en mondhygiënisten
trekken er deze week op uit
om hen weer te leren poet
sen.
door Sandra Donker
De tranen schoten tand
arts Rob Barnasconi in
de ogen toen zijn veer
tienjarige patiënte
Maja* de mond opendeed. In
plaats van een gave rij tanden zag
hij bij het meisje afgesleten kegel
tjes in de mond. „Het was drama
tisch. Bleek dat ze een paar keer
per dag haar mond spoelde met co
la. Af en toe een slokje en dan
even lekker in de mond rond laten
klotsen en bruisen. Voor je gebit is
dat funest, het zorgt voor enorme
tanderosie. Het is een gigantische
klus om alles weer op orde te krij
gen."
Decennialang ging het bergop
waarts met de gezondheid van de
Nederlandse kindergebitten. En
nog steeds heeft driekwart van de
jongens en meisjes tot 18 jaar een
gezonde of gesaneerde mondvol
tanden. Maar de klad zit erin, con
stateren tandartsen. Zij zien geval
len als Maja steeds vaker opduiken
in hun behandelruimte.
Voor het Ivoren Kruis reden om
aanstaande woensdag de campag
ne 'Hou je mond gezond' te star
ten. De organisatie biedt, samen
met de Nederlandse maatschappij
tot bevordering der Tandheelkun
de NMT, een lespakket aan bij alle
basisscholen en peuterspeelzalen
om kinderen het belang van tan
denpoetsen te leren. De bood
schap: vanaf het tweede jaar twee
maal per dag twee minuten poet
sen, en voor de tweede levensjaar
met vader of moeder mee naar de
tandarts.
„Is zo'n campagne nodig? Zeker is
dat nodig!", zegt Teun Rietmeijer,
voorzitter van het Ivoren Kruis en
tandarts in Laren. „Er is jaren nau
welijks iets gedaan aan preventie.
Vroeger deed het Nationaal Insti
tuut voor Gezondheidsbevorde
ring en Ziektepreventie dat, maar
zij zijn er in 2007 mee gestopt.
Wegbezuinigd. Ik zie in mijn prak
tijk dat het besef wegzakt dat het
onderhoud van je gebit discipline
vraagt. Dat heeft ermee te maken
dat de huidige generatie ouders
zelf hele goede gebitten heeft,
maar vergeten is dat dit hen heel
wat inspanning heeft gekost."
Ook heerst er een andere mentali
teit, vult Barnasconi (tevens voor
zitter van de NMT) aan. Vroeger
kregen kinderen als er getrakteerd
'Napoetsen?
Daar hebben wij helemaal
geen tijd meer voor.'
werd, geen snoep in de klas. Nu is
het heel gewoon om allerlei zoetig
heid uit te delen. „Vorige week
was ik in de klas van een van mijn
kinderen. Als je ziet hoeveel snoep
er soms uit die broekzakjes tevoor
schijn komt... Het is heel gewoon
om steeds maar weer een nieuw
zuurtje of dropje te nemen."
Ouders springen tegenwoordig
soms laks om met de zorg voor de
tanden en kiezen van hun kinde
ren, vinden de tandartsen. „Ik heb
in mijn praktijk ouders gehad die
wel tijd hadden om kinderen op
de wereld te zetten, maar niet om
ze te verzorgen", aldus Rietmeijer.
„Laatst zei ik tegen een ouder van
een kind van zeven: u moet wel
napoetsen hoor, want zo komen
er gaatjes. Was het antwoord:
'daar heb ik helemaal geen tijd
voor'. Mijn assistente ontplofte zo
wat! Die verantwoordelijkheid
werd gewoon bij het kind neerge
legd."
Van de jeugd tussen vier en acht
tien gaat 5 procent nooit naar de
tandarts, en bij de twee-.en drieja
rigen is dat zelfs 40 procent, blijkt
een onderzoek van het College
voor zorgverzekeringen (CVZ).
Dat, terwijl tandheelkundige zorg
tot 21 jaar (grotendeels) gratis is.
„Heel veel mensen denken dat het
geld kost", zegt Barnasconi. „Al
leen voor het plaatsen van kronen
en bruggen en dat soort bijzonde
re ingrepen moet betaald worden.
De rest valt onder de basisverzeke
ring." Rietmeijer vult aan: „Als ik
dat patiënten vertel, staan ze me
een beetje schaapachtig aan te kij
ken. Blijkbaar is dat tot nog toe on
voldoende uit de verf gekomen."
Zij hopen dat deze groep dankzij
de campagne alsnog in de tandarts
stoel terecht komt.
Dat is niet alleen van belang voor
een stevig gebit, ook voor de latere
gezondheid is goede mondzorg be
langrijk. Er zijn aanwijzingen dat
een slechte hygiëne in de mond
ook een rol kan spelen bij andere
medische problemen zoals reuma,
een slechte spijsvertering en soms
zelfs hartkwalen.
Barnasconi: „Als je dat soort zaken
kunt voorkomen door gewoon
tweemaal per jaar naar de tandarts
te gaan, valt er snel veel te win
nen."
niet haar eigen naam
Mobiele Schooltandverzorging te
Someren, in 1960. foto Spaarnestad
'VS/fc MOESTEN MAAfi. Wbbjd IMZ«)ENV
den haag - De euforie over de kilo-
meterheffing heeft de afgelopen
dagen plaatsgemaakt voor
groeiend wantrouwen.
Zo kan de geleidelijke afschaffing
van de belasting op personen
auto's en motorrijwielen (bpm)
voor sommige automobilisten na
delig uitpakken.
Vooral tijdens de invoeringsperio
de zitten er nogal wat haken en
ogen aan het kabinetsplan dat vrij
dag is gepresenteerd, stelt de
ANWB. „De geleidelijke afschaf
fing van de aanschafbelasting bpm
kan nadelig uitwerken voor som
mige automobilisten", aldus een
woordvoerder. „De automobilist
moet erop kunnen vertrouwen dat
de tarieven straks niet alsnog wor
den opgeschroefd om het verlies
voor de schatkist te beperken."
Nu wordt de bpm bij aanschaf van
de auto in één klap vooruit be
taald, na 2012 wordt de opbrengst
van bpm en motorrijtuigenbelas
ting afgebouwd en versleuteld in
de kilometerprijs. Bezitters van be
staande auto's waarover bpm (40
procent van de catalogusprijs min
1288 euro, opslag voor diesels) is
betaald zijn de dupe: zij betalen
ook al fors meer motorrijtuigenbe
lasting omdat daarin de afbouw
van de bpm wordt verrekend, en
straks geldt voor hun ook nog
eens een hogere kilometerprijs.
Daarbij komt dat de marktwaarde
van de auto door de afschaffing
van de bpm daalt. WD-Kamerlid
Charlie Aptroot trekt het kosten
plaatje van Eurlings in twijfel. „De
automobilist die jaarlijks 12.500 ki
lometer rijdt, betaalt in het nieu
we systeem 900 in plaats van 800
euro per jaar. De Nederlander die
geen alternatief heeft om buiten
de spits naar het werk te rijden
wordt getroffen." Volgens Aptroot
heeft Eurlings in zijn berekenin
gen de stijging van provinciale las
ten niet meegenomen. De provin
cies lopen door de heffing 1,3 mil
jard euro aan opcenten uit de we
genbelasting mis omdat die wordt
afgeschaft. Daarvoor in de plaats
komt een nieuwe belasting.
pagina 7: België wil ook heffing