Bureau uit Het Bureau
tijdelijk in Middelburg
BLAZERS berco
25
Financieel fundament
museum op instorten
Gezocht: Maatjes m/v
EVEN EEN TUSSENDOOR-AANBIEDING
donderdag 12 november 2009
W
wmmÊmaKmiaKamÊmmmmaaÊsmmsBmmmmmmmBmmBmmtmmmmBsmmfm
lange vorststraat - goes
Het directiebureau van volkskundige en Middelburger Pieter Jacobus Meertens - 'meneer Beerta' uit de romancy
clus van J.J. Voskuil - is tot half januari te zien in de jubilerende Zeeuwse Bibliotheek. foto Lex de Meester
door Selma Osman
Voor Voskuilliefhebbers is
het een buitenkans: het
enorme houten bureau
van 'meneer Beerta' uit
de romancyclus van J.J. Voskuil
staat tijdelijk in Middelburg. De ju
bilerende Zeeuwse Bibliotheek
heeft de werktafel van volkskundi
ge en Middelburger P. J. Meertens
(1899-1985) in bruikleen gekregen
van het Amsterdamse Meertens In
stituut.
Oprichter Piet Meertens is een van
de hoofdrolspelers uit de zevende
lige roman Het Bureau (1994). Die
schreef Voskuil na zijn pensione
ring als volkskundige bij het Insti
tuut voor Dialectologie, Volks- en
Naamkunde - het huidige Meer
tens Instituut. In vijfduizend pagi
na's beschrijft hij zijn tijd bij zijn
werkgever in Amsterdam en de
omgang met collega's.
Wie de boeken kent, kent ook het
enorme houten bureau van Anton
Beerta, de baas van Voskuils alter
ego Maarten Koning. Dit bureau is
overigens niet hetzelfde bureau als
dat in de titel van de boeken. Die
slaat op het instituut zelf Koning
ging niet naar kantoor maar noem
de zijn werkplek 'het bureau'.
Volksverhaal-onderzoeker Theo
Meeder heeft de roman van Vos
kuil met meer dan normale belang
stelling gelezen. Hij heeft zelf een
paar weken achter het bijzondere
Detail van het houtsnijwerk waar
mee Meertens' bureau is opgesierd.
houten bureau gezeten toen hij
vijftien jaar geleden bij het Meer
tens Instituut kwam werken. „Er
zitten veel laatjes en vakjes in.
Daar ging in de tijd van Meertens
van alles in."
In de romans worden uitgebreide
ochtendrituelen beschreven. „Zo
liep Beerta naar zijn bureau, trok
er aan de zijkant een schuif uit en
zette daar zijn tas op. Een ander ri
tueel was dat er een laatje werd
opentrokken waar een kam uit
kwam. Daarmee ging hij als een ij
deltuit zijn haar staan kammen."
Lang heeft Meeder niet achter het
museale bureau gezeten. „Het was
niet op de maat van de moderne
mens gesneden. Toen ik erachter
ging zitten, zat ik vast met mijn
knieën. Het was ook niet geschikt
voor een moderne computer en
het nam veel licht weg. Sommige
laatjes zitten nog op slot", verklapt
hij. „Misschien dat daar nog iets ge-
heims in zit."
Volgens Meeder is het directiebu
reau vóór Meertens in gebruik ge
weest bij diens voorganger, een
hoogleraar uit Leiden. Bij verhui
zing naar een modern kantoor
pand kreeg 'het pijploze orgel' -
een bijnaam voor het bureau - een
ereplaats tegenover de ingang van
het instituut. Compleet met de
prikker waarop in Meertens' tijd
de afgedankte koffiebonnetjes gin
gen.
De Zeeuwse Bibliotheek
pronkt tot half januari
met het museumstuk.
De bibliotheek viert
het 150-jarig bestaan. Het imposan
te bureau is een aardige trekker.
Maar ook heeft Meertens volgens
Marlies Jongejan van de Zeeuwse
Bibliotheek veel betekend voor de
Zeeuwse geschiedenis, dialecten
en volkskunde.
In 1943 promoveerde hij cum lau-
de op het Letterkundig leven in Zee
land in de zestiende en de eerste helft
der zeventiende eeuw. De geboren
Middelburger had tot op het laatst
Piet Meertens voor zijn bureau in
Amsterdam, rond 1930.
van zijn leven een band met de
provinciale bibliotheek. Dat valt in
Het Bureau te lezen. Jongejan: „Als
Meertens rond 1980 in het ver
pleeghuis verblijft, krijgt hij vaak
bezoek van M. P. de Bruin, het
hoofd van het Zeeuws Documenta
tiecentrum. In de boeken 'meneer
De Blauw'."
Na zijn overlijden in 1985 laat
Meertens de bibliotheek in Middel
burg een groot deel van zijn collec
tie na. De zuinige wetenschapper
gebruikte de achterkanten van ver-
gademotulen voor zijn aantekenin
gen. „Het ordenen was lastig", al
dus Jongejan. Na jaren selecteren,
worden zijn documenten, kranten
knipsels, artikelen en aantekenin
gen nu toegankelijk voor het pu
bliek. Een deel van deze collectie
wordt van 19 november tot 16 ja
nuari tentoongesteld. Op een
Meertensmiddag (18 december) be
lichten verschillende sprekers de
persoon en wat hij voor Zeeland
heeft gedaan.
door Lilian Dominicus
GOES - Het financiële fundament
onder Historisch Museum De Be-
velanden in Goes dreigt in te stor
ten. Nu Borsele mogelijk afhaakt
als mede-financier, volgt Kapelle,
zegt wethouder Leo Kosten (SGP,
cultuur) van Kapelle. En als kleine
gemeente zal Noord-Beveland het
financiële gat dat deze twee belang
rijke spelers achterlaten niet kun
nen opvullen, zegt burgemeester
Henny van Kooten. „Dit begint te
lijken op het verhaal van de tien
kleine negertjes."
Goes staat straks dus mogelijk al
leen in de financiering van het mu
seum aan de Zusterstraat. Nu dra
gen vier gemeenten op De Beve-
landen hun steentje bij. „Wij zul
len ons moeten herberaden", zegt
wethouder Rinus Dieleman, die
verantwoordelijk wethouder Joost
Adriaanse (CU/SGP, museum/-
cultureel erfgoed) wegens ziekte
vervangt. Dinsdag werd bekend
dat Borsele overweegt zich terug
te trekken uit de gemeenschappelij
ke regeling voor de financiering
van het museum. „Iedereen mag
daarvoor kiezen. Ze moeten nog
wel een paar jaar betalen, tot de re
geling is afgelopen. Maar daarna
zullen we moeten kiezen: doen
we solidair mee met de rest of kie
zen we een eigen weg? Misschien
kunnen we het museum onder
brengen bij de Stoomtrein
Goes-Borsele", aldus Dieleman.
Kapelle zal op een andere manier
het Fruitteeltmuseum moeten fi
nancieren, aldus wethouder Kos
ten. Het museum in Kapelle valt
nu ook onder de gemeenschappe
lijke regeling.
„Kapelle betaalt 70 en de rest 30
procent Maar we moeten afwach
ten totdat de raad van Borsele be
sloten heeft."
Burgemeester Van Kooten van
Noord-Beveland vindt het jammer
als Borsele zou afhaken. „Mis
schien ging het in het begin niet
zo lekker financieel, maar nu
draait het goed."
Een maatje is een vrijwilliger die een ander tijdelijk een steuntje in
de rug geeft. Ook u kunt maatje zijn.
Big Brothers Big Sisters Gilde Walcheren Technocentrum Zeeland
BBBS Walcheren SamenSpraak Zeeuwse Maatjes
T 010 -404 96 08 10118-411826 T 06-30111312
Vrijwillige Zorg Vluchtelingenwerk Zeeland
Walcheren Taalcoaches Noord-Beveland
Vriendendienst T 06 - 508 240 99
T 0118 - 553 530
Laat Nedetland van zijn beste kant zien Oranje Fonds
Ik denk met
jou mee
Ik kom niet uit m'n
administratie
