werk 117
Lenen met een
BKR-registratie
m% if
Wat te doen met een meloen?
BELEGGEN IN WEELDE
if® i m
donderdag 12 november 2009
- wui ,i i Mn I«i
jpf ,v.j
Veel mensen schrikken nogal eens
als blijkt dat ze geregistreerd staan
bij het Bureau Krediet Registratie.
Maar de meesten van hen kunnen
gerust zijn: alleen wanbetalers
hebben echt een groot probleem.
door Irene van den Berg
illustratie Ruben L. Oppenheimer
In sommige systemen vind je je naam
liever niet terug. Zoals in de justitiële
documentatie waarin alle Nederlan
ders met een strafblad staan. Ook zijn
veel Nederlanders bang voor de database
van het Bureau Krediet Registratie (BKR).
Onterecht: alleen als het BKR je herkent als
wanbetaler, kun je problemen krijgen bij
het afsluiten van een lening of hypotheek.
Iedere Nederlander met een gsm-abonne-
ment, creditcard of krediet staat bij het BKR
in Tiel genoteerd. Niets om je zorgen over
te maken. Slechts als je*je abonnement te
laat betaalt of (de rente over) je lening niet
tijdig aflost, komt er achter je naam een co
de te staan. Een negatieve BKR-codering
lean voor kredietverstrekkers reden zijn een
lening of hypotheek te weigeren. „Wij kij
ken wel nadrukkelijk naar achtergrond en
omstandigheden. Waarom is er een BKR-re
gistratie en wanneer is deze ontstaan?",
zegt Kees Nanninga van de Rabobank.
Consumenten met een betalingsachterstand
krijgen na ongeveer drie maanden de code
'A' van Achterstand achter hun naam bij het
BKR. „Je krijgt altijd eerst een schriftelijke
waarschuwing met een betalingstermijn
van twee weken", legt BKR-woordvoerder
Peter Hermsen uit. Heeft de consument zijn
achterstand ingelopen, dan is dit zichtbaar
met de code 'H' van Herstel. Het duurt dan
nog wel even voordat je naam helemaal ge
zuiverd is. Pas na vijfjaar verdwijnt de A uit
het register. Veel te lang, vindt de Consu
mentenbond. „Wij willen dat die termijn
wordt verkort naar twee jaar", stelt Barbara
den Uijl van de Consumentenbond.
Als je vanwege een BKR-registratie geen le
ning krijgt, heb je recht op een schriftelijke
opgaaf van redenen. Kloppen de gegevens
niet, neem dan contact op met de schuld
eiser. Het BKR kan alleen in opdracht van
de schuldeiser je gegevens wijzigen. Werkt
deze niet mee, dan kun je het dispuut voor
leggen aan de geschillencommissie van het
BKR. Kredietverleners zijn wettelijk ver
plicht bij het BKR te informeren naar de ge
gevens van een consument, zodra deze een
krediet aanvraagt. Wat kredietverstrekkers
Als wij en familie een paar uur
autoreistijd moeten doodslaan,
zoals onlangs in de herfstvakan
tie, spelen we soms 'Wat zou je
doen met een meloen?' Meloen is Bakke-
riaans voor miljoen. Toen mijn oudste
zoon, n jaar, zijn verlanglijst opsomde -
een Jaguar die 280 kan, een Skybox-abonne-
ment in de Arena, een hond, een vakantie
huis met een tuin waar een zwembad en
een voetbalveld op passen, en 'iets voor ar
me mensen' - moest ik op 1000 kilometer
van Nederland aan Dirk Scheringa denken.
Plots begreep ik wat die man zo vertede
rend maakte als je hem zag spreken: hij
doet denken aan een groot kind. Eenmaal
volwassen en multimiljonair deed Scherin
ga gewoon het soort dingen waar jongens
van 11 of 12 jaar van dromen: een hele voet
balclub voor jezelf kopen, of schilderijen
die je mooi vindt omdat er dingen op staan
die je kunt herkennen. Miljoenen Nederlan-
vervolgens met de informatie doen, mogen
ze zelf weten. Het is niet verboden consu
menten met een negatieve BKR-code een le
ning te verstrekken.
Er zijn commerciële partijen die hier op in
springen. Maar let op: om het risico te com
penseren, ligt de rente vaak fors hoger. En
check of je met een betrouwbare partij in
zee gaat. Het is voor kredietverstrekkers na
ders moeten ooit gedacht hebben: als ik
rijk word, zoals Scheringa, dan zou ik ook
zo willen zijn.
Terug van weggeweest, werkte ik me door
een volle week kranten. Ergens las ik dat
Scheringa's verzameling magisch-realïs-
tische kunst, die in het half-afgebouwde
museum in Opmeer zou komen te hangen,
waarschijnlijk moet worden verkocht. De
DSB-baas zou in totaal zo'n 45 miljoen eu
ro in de collectie hebben gestoken, maar
een kunstmarktinsider schatte dat de op
brengst bij veiling misschien maar de helft
van dat bedrag zou zijn.
Wat zouden mensen denken als ze dit le
zen? Zou leedvermaak de boventoon voe
ren? 'Die DSB-bank plukte z'n klanten kaal,
dus laat Scheringa zelf maar eens voelen
wat het is om je liefste bezit in rook te zien
opgaan?' Ik kan me voorstellen dat mensen
die door DSB financieel in de ellende kwa
men, zo reageren.
melijk niet geoorloofd te lenen aan iemand
die niet kredietwaardig is. Op de website
van de Autoriteit Financiële Markten (AFM)
staat een waarschuwingslijst met twijfelach
tige kredietverstrekkers. Daar staat niet iede
re aanbieder van leningen aan iemand met
een BKR-registratie op. Immers, alleen op
basis van BKR-gegevens kun je de krediet
waardigheid van een consument niet vast
Gelukkig wist ik die dans te ontspringen,
dus bij mij speelde meteen mijn beroepsde
formatie op. Wat maakt dat die enorme in
vestering in maar liefst 1300 kunstvoorwer
pen in korte tijd zoveel waarde verliest, zo
vroeg ik me af. Liet die 'slimme' Scheringa
zich aan tafel bij kunsthandelaren uitkle
den? Vast niet. Zijn de recente forse prijsda
lingen in de kunstmarkten de verklaring
voor het waardeverlies van 50 procent?
Hier zit ongetwijfeld wel een deel van het
antwoord. Maar het belangrijkste deel van
de afwaardering zit naar mijn idee toch in
de kosten van het kopen en weer verkopen.
Reken maar mee: als Scheringa een schilde
rij op een veiling kocht met een hamerprijs
van 100.000 euro, dan rekende hij inclusief
het opgeld (de verkoopcommissie voor het
veilinghuis) ongeveer 125.000 af. Als hij dat
zelfde object nu zou laten veilen en de ha
merprijs zou wéér op 100.000 euro uitko
men, dan ontvangt hij, na aftrek van de ver
stellen. „Als er tegenover de openstaande le
ning een dik salaris staat, is er niets aan de
hand", legt Hermsen uit.
Veel gegevens over de kredietwaardigheid
van een consument zijn dus onbekend in
Tiel. Denk aan huurachterstanden of studie
schulden. Een hypotheek wordt pas geregis
treerd als iemand langer dan 120 dagen niet
betaalt. Een nieuw systeem (LIS, Landelijk
Informatiesysteem Schulden) moest alle
schulden van Nederlanders in kaart bren
gen. De ontwikkeling is echter stopgezet,
omdat het strijdig is met de privacyregels.
Goed nieuws voor de Consumentenbond.
Barbara den Uijl: „Ook dit systeem geeft
geen uitsluitsel over de kredietwaardigheid
van een consument. Je kunt bijvoorbeeld
ook je huur later betalen omdat je wilt dat
de huurbaas het dak eindelijk repareert."
reageren?
geld@wegener.nl
koperscommissie, ongeveer 90.000 euro.
Dus bij elke wisseling van eigenaar gaat
zo'n 30 procent van de aankoopsom op aan
'bemiddelingskosten'. Bij kunsthandelaren
ligt die marge soms gunstiger, soms ongun
stiger. Eigenlijk moeten kopers die 30 pro
centen in gedachten altijd direct 'afschrij
ven'.
Over anderhalve week, op 22 november,
opent in de RAI in Amsterdam weer de
kunst- en antiekbeurs PAN. Betekent het bo
venstaande nu dat je je kunstboodschap-
pen daar maar beter niet kunt doen? Toch
niet. Tenzij je zelf het speur-, onderhande-
lings- en opknapwerk doet dat kunsthande
laren doen, is een kunstbeurs een prima
plek om te kopen. Maar in de DSB-affaire
schuilt ook voor PAN-gangers wel een les:
naïviteit is uit den boze.
Bert Bakker is financieel-econmisch journalist.
door Bert Bakker
