io snelwegwoningen
Een levend schilderij
op vier verdiepingen
Nederland woekert
met ruimte en dus
lijkt meer bouwen
naast snelwegen
onvermijdelijk.
Geluidswallen staan
daarbij alleen maar
in de weg.
donderdag 12 november 2009
reageren?
nieuwsredactie@wegener.nl
Wonen in de berm
door Niek Opten
Ze zijn een opvallend ver
schijnsel langs de Neder
landse snelwegen: gebou
wen die op korte afstand
van het voorbijsnellend ver
keer zijn neergezet. Hun gevels zijn zo
goed geïsoleerd dat ze geen aarden wal
len of houten schermen nodig hebben
om hinderlijk geluid van auto's en
vrachtwagens buiten de deur te houden.
Niet alleen in de volle Randstad, maar
ook elders wordt er gebouwd in de
berm. Opmerkelijk is dat het niet alleen
om kantoren gaat, maar ook om wonin
gen.
Opmerkelijk, omdat wonen op korte af
stand van een snelweg onder geen enke
le omstandigheid is aan te raden, zo
blijkt uit diverse onderzoeken van
RIVM en TNO. De grootste bedreigin
gen voor de gezondheid van de bewo
ners zijn de uitlaatgassen en het geluid
van de passerende voertuigen.
Op advies van de Gezondheidsraad is vo
rig jaar wettelijk vastgelegd dat scholen
en andere openbare gebouwen waar
zich veel mensen ophouden, op mini
maal 300 meter afstand van drukke we
gen moeten worden gebouwd. Vanwege
de uitlaatgassen die de directe omgeving
vervuilen en die de gebouwen via ra
men en kieren binnendringen.
Wat Bert Brunekreef betreft geldt dat ad
vies ook voor woningen. „Blijf van de
eerste honderd meters naast de snelweg
af', luidt het advies van de Utrechtse
hoogleraar milieu-epidemiologie aan ge
meenten. Tegen mensen die overwegen
een huis dichtbij een snelweg te kopen,
zou hij zeggen: niet doen.
Toch vallen de nieuwe snelwegwonin
gen binnen de heersende normen voor
fijnstof Daar kijkt Brunekreef niet van
op. „Die zijn zo ruim dat de meeste situa
ties daar in passen, ook naast een snel
weg. Dat is een politieke afweging, niet
een om gezondheidsredenen. De norm
van de Wereld Gezondheidsorganisatie
over fijnstof is 2,5 keer strenger dan in
ons land."
Geluidsschermen houden luchtvervui-
Het is druk op de A58 bij Goirle, ziet Michael Engelbrecht vanuit zijn woonkamer.
foto Dolph Cantrijn
Wie: Michael Engelbrecht (30) en Marlies Spijkers (27)
Wat: project 'Boschkens', langs A58 tussen Goirle en Tilburg
'Boschkens' ligt op een smalle strook tussen snelweg en bos. foto Buro Lubbers
Ze hebben zich wel even ver
diept in de 'fijnstofproblema-
tiek' voordat ze hun handteke
ning onder het koopcontract
zetten. Maar ja, vroegen ze zich af, waar
in de nabije omgeving is de lucht wel
echt schoon? „Rond Tilburg liggen alle
maal snelwegen en afhankelijk van de
wind krijgen we de uitstoot van Antwer
pen of Rotterdam over ons heen", vertelt
Michael Engelbrecht aan de keukentafel
in zijn nieuwbouwwoning. Dan kun je
net zo goed naast een snelweg gaan wo
nen, dachten hij en zijn vriendin. „De ra
men aan de snelwegkant kunnen niet
open, zo houden we de uitlaatgassen bui
ten. De woning voldoet aan alle eisen,
voor wat dat waard is." Een paar maan
den geleden betrokken ze hun nieuwe
'terraswoning', zo genoemd vanwege de
drie grote balkons die het huis rijk is.
Hun woning maakt onderdeel uit van
een smal gebouw van 700 meter, waarin
naast en op elkaar 170 appartementen en
tussenwoningen zijn ondergebracht. Aan
de noordkant van het gebouw raast het
verkeer over de A58, vanaf de rustige zij
de kijken de bewoners uit op een uitge
strekt bos.
„Bijna iedereen die hier voor het eerst
komt vraagt waarom we in hemelsnaam
hier zijn gaan wonen", vertelt Marlies
Spijkers. Maar wie een tijdje binnen is en
niet naar buiten kijkt, is het verkeer al
snel vergeten. In de supergeïsoleerde wo
ning hoor je er helemaal niets van. Als
een levend schilderij glijden auto's en
vrachtwagens in de diverse vertrekken op
zo'n honderd meter voorbij, alsof je tv
kijkt met het geluid op nul. „Maar ook als
je zondagochtend de schuifpui van onze
slaapkamer openzet hoor je de vogels flui
ten", zegt Engelbrecht. „We hebben op
meerdere plekken gewoond, maar ner
gens is het zo stil als hier. En we kijken
mooi uit over de skyline van Tilburg."
De gevel aan de snelwegkant is als het wa
re een grote geluidswal van veertien me
ter hoog. Die doet zijn werk goed. „Het
geluid gaat over de gevel heen en daalt nu
verderop weer neer", vertelt Engelbrecht.
„De mensen die hier direct in het bos wo
nen zeggen nu minder overlast te erva
ren, terwijl de mensen die nog iets verder
wonen meer last hebben." Zo gaat het
ook met alle uitlaatgassen, vermoedt het
stel.
Spijkers en Engelbrecht waren op zoek
naar een nieuwbouwwoning toen ze op
de 'snelweghuizen' stuitten. „Het type
woning sprak ons aan. Geen tuin, want
dat hoeft voor ons niet, en een mooi uit
zicht op het bos." En dat je vanuit de keu
ken, de woonkamer, de badkamer en een
slaapkamer op de A58 kunt kijken is wel
zo handig. Als er 's ochtends een file staat
dan weet Spijkers dat ze een sluiproute
moet zoeken om naar haar werk te gaan.
