in balans 15 Licht in de duisternis Therapie Lamp aanschaffen? Ook tegen jetlag Sinds we kunstlicht hebben volgen we minder de natuur Wie mij kent, weet dat ik in november niet te genieten ben. Dan zie ik op tegen de winter. Toch zeg ik nooit meer dat ik een winterdepressie heb. Hooguit onderga ik de winterblues. Twee verschillende gemoedstoestanden met één gemene deler. Ze verdwijnen weer als de zomer in aantocht is en de mensen die eraan lijden knappen meestal behoorlijk op van lichttherapie. Door Ina Kuik Voor meer informatie of het aanschaffen van een lamp: www.solg.nl www.philips.nl www.davita.nl www.etaplighting.nl Vraag altijd advies aan een deskundig leverancier. Er is veel kaf onder het koren. Belangrijke tips zijn: - Uit de lamp moet minstens 10.000 lux komen op een afstand van 25 tot 30 centimeter; - Kijk of de lamp is voorzien van een MDD, een Medical Device Directive, het bewijs dat de lamp voldoet aan medische eisen. Zo mag er bijvoorbeeld geen UV in zitten. Zonder licht geen leven. Het licht maakt dat we kun nen zien en energie hebben, we krijgen er vitamine D uit en warmte. Zo kun je nog wel een tijdje door gaan, maar voor dit verhaal is het vooral van belang dat licht zorgt voor een slaap-waakritme. Tot voor een driehonderd jaar geleden ging alles goed. Men sen werden wakker bij het krieken van de dag en gin gen met de kippen op stok. De natuur regelde het uitstekend. In de winter was er minder licht en het rit me werd trager. Ook de bloeddruk zakte en zelfs de menstruatie bij vrouwen bleef uit. De natuur rustte uit en wij rustten mee. Sinds we kunstlicht hebben, volgen we steeds minder de natuur. Het resultaat: winterdepressies en de winterblues. Omdat we, hoe veel of hoe weinig licht er ook is, altijd 100% moeten presteren. zitten, maar de ontvanger van het licht waar alles om draait, is je netvlies. Het netvlies is zenuwweefsel met het meest directe contact met de buitenwereld. Het geeft licht en donker door aan je biologische klok en die schrijft al dan niet slaap voor. Is het don ker, dan is je reactievermogen minder, maar ook de concentratie en de alertheid. Bij de overgang van donker naar licht kan, voor mensen die moeite heb ben met opstaan in de winter, een lichtwekker uit komst bieden. Een half uur voordat je op moet staan, geeft de wekker steeds meer licht af. Je bijnie ren maken Cortisol aan, een stofje dat voor energie zorgt. Na een half uur ben je klaarwakker en klaar om aan je dag te beginnen. Oké, voor wintersukkelaars als ik gloort er dus volop licht aan de horizon. Met een lichtwekker spring ik energiek uit mijn bed, met een lichttherapielamp gaat de blues aan mijn deur voorbij. Maar er is toch nog een oplossing als je lijdt aan gebrek aan licht? „Ja inderdaad", beaamt Schoutens. „Net zo effec tief maar wel een stuk duurder." Dat kan wel zijn, maar volgende week vlieg ik toch echt voor tien da gen naar een warm eiland. Met volop zonlicht!! foto's Stock XCHNG/ Stichting Onderzoek Licht en Gezondheid Volgens Toine Schoutens, directeur van de Stichting Onderzoek Licht en Gezondheid (SOLG), lijdt slechts drie procent van de bevolking aan een winterdepres sie terwijl elf procent de winterblues kent. „Beiden kenmerken zich door te veel slapen, te veel eten, ver moeidheid en prikkelbaarheid. Maar bij de echte de pressie komt ook het lege, gevoelloze en sombere om de hoek kijken. Aan de andere kant heeft een winterdepressie weer andere kenmerken dan een 'gewone' depressie. Daarbij gaat het juist vaak om minder slapen en minder eten." De oorzaak van een winterdepressie lijkt makkelijk omdat de bestrijding makkelijk is. Zet een patiënt gedurende een week ie dere dag tussen een half uur en twee uur voor een speciale lamp en hij of zij knapt op. Als licht het pro bleem kan oplossen, dan zal gebrek aan licht toch wel de oorzaak zijn, nietwaar? „Dat is wel zo, maar wat de precieze invloed van dat licht is, weten we nog niet. Waarschijnlijk zijn het onze klokgenen. Ja, zo heten ze echt, de genen die de ritmische proces sen in ons lichaam aansturen." Hoe werkt het precies met die lamp? Je gaat er voor Lichttherapie wordt ook ingezet bij andere slaap-waakstoor- nissen zoals jetlag. Daarnaast is inmiddels bewezen dat de menterende ouderen, wiens biologische klok vaak in de war is, gebaat zijn bij lichttherapie. Deze slaap-waakstoornis blijkt drastisch af te nemen door de omgeving van de oude ren overdag extreem lichtte maken en 's nachts juist erg donker. Met extreem licht bedoelen ze bij SOLG niet het plaatsen van een paar grote bouwlampen op de oudjes. Het moet verantwoord licht zijn, vooral niet hinderlijk maar alsof ze buiten zijn. In verpleegtehuizen begint men de voordelen ervan in te zien. De grootste uitdaging van SOLG op dit mo ment is het zoeken naar de toepasbaarheid thuis. Daarmee zou opname in een verpleegtehuis kunnen worden uitge- ";i steld.

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 2009 | | pagina 45