Grevelingen en Brouwersdam
2
Grevelinge
in beeld
dinsdag 10 november 2009
De plannen op een rij
De plannen zijn een initiatief
van de Alliantie Grevelingen,
waarin naast het Grevelingen-
schap (regionale overheden)
Staatsbosbeheer, Delta en re
creatieonderneming Duurza
me Jachthaven van de Toe
komst zijn betrokken.
De plannen behelzen:
►-1) Terugbrengen getij. Hard
nodig want waterkwaliteit, vis
stand en soortenrijkdom
staan onder druk. Gedacht
wordt aan een getijslag van
30 tot 50 centimeter, waar
door er nieuwe natte natuur
ontstaat. De maatregel heeft
ook consequenties voor de
havens. Zo zal met drijvende
steigers moeten worden ge
werkt.
2) Waterberging Volkerak/
Zoommeer. Door een ope
ning te maken in de Grevelin-
gendam zou het Grevelingen-
meer als waterberging kun
nen dienen. Staan de rivieren
en de Noordzee hoog dan
kun je water vasthouden in
het tussenliggende bekken.
Onderzocht moet worden
hoeveel water er in de Greve
lingen bij kan zonder dat de
veiligheid in het geding komt.
3) Energiecentrale. Met be
hulp van turbines wordt duur
zame energie opgewekt. Ge
noeg voor bijna 50.000 huis
houdens. Omdat er innovatie
ve technieken worden ge
bruikt, is de verwachting dat
Nederland daar op (kennis)ex-
portgebied zijn voordeel mee
kan doen. Bijzonder element
is dat er met een relatief klein
verval energie wordt opge
wekt. Ter vergelijking: bij de
Franse centrale is het verschil
tussen eb en vloed maximaal
13 meter.
4) Schutsluis. Daarmee
wordt een directe verbinding
tussen Grevelingenmeer en
Noordzee gecreëerd. Dat
maakt het mogelijk op een
snelle manier vanaf de Greve
lingen een rondje Delta of
een uitstapje Noordzee te
doen. Ook de Jachthaven van
de Toekomst maakt deel uit
van het plan.
door Esmé Soesman
Omvangrijke natte na
tuur. Waterberging.
Recreatie. En duurza
me energie. Met plan
nen voor de aanleg
van onder meer een schutsluis en
getijdencentrale gaan het Grevelin
genmeer en de Brouwersdam een
bijzondere toekomst tegemoet.
Woensdag wordt (met een for
meel besluit van het Rijk) het start
sein voor een serie verkenningen
gegeven. Over 2 jaar moeten de on
derzoeken naar kosten en baten,
milieueffecten en de invloed op de
toeristische economie zijn afge
rond. Gaat het hele verhaal door
dan wachten Grevelingenmeer en
Brouwersdam een spraakmakende
transformatie. Er zijn vier zaken
die de komende tijd onder de loep
worden genomen, zet communica
tiemedewerker Pieter Maessen van
Natuur- en Recreatieschap De Gre
velingen uiteen. Punt één is een
nieuwe, grote, afsluitbare doorlaat
in de Brouwersdam waarmee ge
controleerd het tij kan worden te
ruggebracht in de Grevelingen.
Tweede punt is de bijdrage die het
meer kan leveren als waterberging
bij extreem hoge waterstanden op
de Maas en de Rijn. De derde ver
kenning richt zich op de aanleg
van een centrale die elektriciteit
opwekt met behulp van het water
dat door de Brouwersdam gaat
stromen. En die tevens kan dienen
als gemaal als het Grevelingen
meer inderdaad een waterbergen-
de functie krijgt. Tot slot maakt de
aanleg van een schutsluis in de
Brouwersdam, en in het verlengde
daarvan een nieuwe jachthaven,
deel uit van het plannenpakket.
„Het is groot, zeker", typeert Maes
sen de toekomstvisie. De verken
ningen gebeuren dan ook volgens
de systematiek van het MIRT
(Meerjarenprogramma Infrastruc
tuur, Ruimte en Transport) dat
het Rijk hanteert bij grote investe
ringen. Eén van de spelregels is het
betrekken van burgers bij de plan
ontwikkeling. Belangrijk, meent
ook Maessen. „Mensen uit omlig
gende dorpen moeten dit niet als
bedreigend zien, maar juist als ver
sterkend." Er staat namelijk nogal
wat op stapel. „De ontwikkeling
van interessante natte natuur. Het
op innovatieve wijze opwekken
van duurzame energie en een
sterkere economie", somt Maessen
op. Met alle bijkomende gevolgen
van dien. Ter illustratie: de inmid-
Piet Besuyen zette dertig jaar
geleden zijn eerste bloem
kool in de grond. Nu is hij
de grootste bloemkoolteler van
zuid-Nederland, met een areaal
van 70 hectare. Op jaarbasis levert
Besuyen ongeveer 1 miljoen
bloemkolen af aan The Greenery.
Afgelopen zomer riep Milieude
fensie bloemkool uit tot de
schoonste teelt, vertelt hij trots. Sa
men met witte kool, overigens.
Dat Besuyen bloemkool teelt, is in
gegeven door praktische overwe
gingen. Waar hij boert, is berege
nen in droge tijden niet mogelijk.
De zware kleigrond is ook een be
perking. Prei, bijvoorbeeld, krijg je
amper uit de klei getrokken; maar
bloemkool oogst je bóven de
grond.
Met een soort broodmes wordt de
stronk doorgesneden. Het overtol
lige blad gaat eraf en daarna
wordt er gesorteerd, in 'vieren'
(20 cm doorsnede) en 'zessen' (mi
nimaal 16 cm). Als je bloemkool
laat groeien, worden ze steeds gro
ter, toe wel 40 centimeter doorsne
de. Je zou denken: hoe groter de
bloemkool, hoe beter, maar zo
werkt het niet. Grote bloemkolen
willen de mensen niet, zegt Be
suyen. In supermarkten liggen
voornamelijk zessen. De vieren
gaan naar de markt.
Als je het blad van de bloemkool
niet over de kool buigt, verkleurt
die van wit naar geel. Gele bloem
kolen zijn tweede keus. Er is een
speciale, groene variëteit: die
smaakt pittiger, broccoli-achtig.
Ook zijn er zijn oranje hybrides,
waarin caroteen voor de oranje
kleur zorgt. Héél gezond.
In 2008, het jaar van het EK voet
bal, zette Besuyen er flink wat in
de grond. Helaas bleef het-Neder
lands elftal steken. „Daar zaten
wij'met onze oranje bloemkool."
Hollandse bloemkool is er van
maart tot en met december.
Bloemkool in het zuur
Dit zoetzure bijgerecht smaakt lek
ker bij rijstschotels. Snij een bloem
kool in roosjes, een grote ui en twee
paprika's in ringen. Blancheer ze in
kokend water. Doe in 250 ml water 1
Spaans pepertje, 1 eetlepel citroen
sap, 2 dl azijn, 100 gram suiker, een
mespunt zout, 8 zwarte peperkor
rels, een mespunt mosterdpoeder,
een mespunt selderiezout en 2 blaad
jes dragon. Laat vijf minuten doorko
ken. Overgiet daarna de ge
blancheerde groenten met dit meng
sel, laat het afkoelen en daarna min
stens 12 uur in de koelkast staan.
Piet Besuyen, de grootste bloemkoolteler van zuid-Nederland.
foto Mechteld Jansen
