Mysterie
tussen
Spaanse
palmen
Wie dol is op geheimen,
palmbomen of
archeologie, kan zijn
hart ophalen in Elche.
Henk van den Boom
bezocht de Spaanse stad
die al deze ingrediënten
in huis heeft. Elche
scoort er hoog mee op
de Unesco
Werelderfgoedlij st.
m reizen@wegener.nl iQ reizen
024-3650360
Zaterdag 7 november 2009
PORTUGAL
Madrid
SPANJE
InfograplIi&TrW/bron: ANP
FRANKRIJK
•Barcelona
In de Basilica de Santa
Maria wordt ieder jaar in
augustus het Mysterie van
Elche, het oudste religieuze
schouwspel van Spanje,
opgevoerd. foto CPD
Het was een warme zomera
vond. De Spaanse moeder
naast me op de harde kerk
bank keek voortdurend achter
om, terwijl ze zich met haar
waaier koelte toewuifde. Toen eindelijk de
zware deur van de Basilica de Santa Maria
openzwaaide, fluisterde ze naar me: mi
hija. Een traan rolde over haar wang. Haar
dochtertje was een van de engeltjes die Ma
ria zingend op het platform begeleidden
toen zij ten hemel opsteeg.
Elk jaar komen duizenden mensen naar
de basiliek om getuige te zijn van het Mys
terie van Elche, het oudste religieuze
schouwspel van Spanje. Paus Urbanus VIII
deed in 1632 alle middeleeuwse myste
riespelen in de ban vanwege het
toenemende heidense karakter. Al
leen El Misterio de Elche mocht blij
ven. Later is het door de Unesco tot
werelderfgoed verklaard.
Nu ik, jaren later, terug ben in de palmen-
stad, ga ik op zoek naar het
diepste geheim achter dit Miste
rio. Een beetje orthodoxe theoloog
moet waarschijnlijk niet veel hebben van
dit soort verkrachtingen van de Bijbelse
^werkelijkheid, maar de Spanjaarden en
de duizenden toegestroomde
toeristen smullen ervan.
Vanessa, de bereidwillige me
dewerkster van het toeristenbu
reau, geeft me een vrijbrief om alle musea
en bezienswaardigheden van de stad te
bezoeken. Een klus van een paar da
gen en misschien ook niet allemaal
de entreegelden en de
moeite waard. Maar het
Museu de la Festa mag
je niet missen. Zeker als je het jaarlijkse
spektakel in de basiliek op 14 en 15 augus
tus niet mee kunt maken. „In één woord
fantastisch", zegt een Nederlands echtpaar
dat zichtbaar onder de indruk het mu
seum verlaat. In beeld en geluid wordt de
bezoeker op overdonderende wijze deelge
noot van de kroning, de dood en de tenhe-
melopstijging van de moeder Gods.
Het fijne van Elche is dat alles lekker dicht
bij elkaar ligt. Ik beklim hijgend de 160 tre
den van de toren van de basiliek vanwaar
ik de hele stad overzie. In de verte achter
de zoutpannen van Santa Pola schittert de
Middellandse Zee. Aan
mijn voeten de oude cita
del, ingekapseld in het ste-
delijk archeologisch mu- j
seum. Muf en saai, zoals
altijd met geschiedenis
en opgravingen? I
lijk niet. Dat
blijkt ook
wel uit de
rug te krijgen in Elche mislukten. Om dit
tekort te compenseren, kom je de dame
overal in de stad tegen, helaas als replica.
Ze is een mooie vrouw, van een klassieke
schoonheid. We treffen haar beeltenis ook
in de Huerto del Cura, de palmentuin van
de pastoor. Via het gezellige en overzichte
lijke winkelcentrum met veel pleinen en
terrassen, loop je er in tien minuten naar
toe.
De Huerto is onderdeel van het palmen
woud dat zich in en rondom Elche uit
strekt. Maar liefst 200.000 dadelpalmen
staan er, bijna net zoveel als de stad inwo
ners telt. De palmenkolonie zou al stam
men uit de prehistorie. Zeker is dat de Mo
ren, toen zij de baas waren in Spanje, de
huidige tuinen hebben aangelegd. Niet in
de laatste plaats ook voor de dadelproduc
tie. De Arabische invloeden kom je trou
wens op veel plaatsen in de stad nog te
gen, zoals de Arabische baden.
Een ereplaats in de Huerto heeft de 'kei-
zerspalm' Palmera Imperial), die meer dan
honderd jaar oud is. Uit de stam zijn in de
loop der jaren negen nieuwe stammen ge
groeid, wat de boom tot een unicum
maakt. Met kunst- en vliegwerk wordt het
gevaarte overeind gehouden. Een wande
ling door de palmentuinen van Elche, op
een koele zomermorgen of tijdens een late
zomeravond, wanneer het licht van de laat
ste zonnestralen door de palmbladeren fil
tert, is een exotische ervaring.
Het is aan te raden een bezoek te breng
en aan het toeristenbureau (Plaqa del
Pare 3) voordat je de stad gaat verken
nen. Er zijn drie routes uitgezet die zeer
de moeite waard zijn. Behalve een wande
ling langs de monumenten en door de
palmentuinen, is er een zeer aardige rou
te die je langs de mooiste plekjes van de
omgeving voert.
De stad heeft prima hotels in alle prijs
klassen. Enkele zijn er gesitueerd in de
palmentuinen. Ook bij het vinden van
een hotel kan het toeristenbureau behulp
zaam zijn.
Elche is uitermate geschikt voor toeristen
aan de Costa Blanca die een,dagje iets an
ders willen dan strand en zon. De stad
ligt slechts 20 kilometer uit de kust.
£3 www.turismedelx.com
Reageren?
redactie.reizen@wegener.nl
enthousiaste reacties van een paar pubers
die door hun ouders naar binnen zijn ge
sleept.
Misschien komt dat omdat Elche (Elx, zo
als de Valenciaanse Catalanen het schrij
ven) ook werkelijk oud is. Het voelt niet
nep, het bestaat echt. Meer dan twintig
eeuwen. Daarvoor heette het Illici. Uit die
tijd stamt ook La Dama de Elche (de dame
van Elche), een beeld van een priesteres
uit de vijfde eeuw voor Christus, toen de
Iberiërs Spanje bevolkten. Het 56 centime
ter hoge borstbeeld werd in 1897 gevon
den. De Elchenaren hebben zelf wei
nig kunnen genieten van
de pracht van hun voor
moeder. Een Franse ar
cheoloog nam het na
de ontdekking mee
naar Parijs waar
het tot 1941 in het
Louvre verbleef Toen
verhuisde het naar
het archeologisch mu
seum in Madrid. Alle
pogingen La Dama te