61 buitenland
'Lissabon' kan
over vier weken al
van kracht gaan
Gelauwerde aartsvader van de antropologie
Politie verspreidt nieuwe
beelden Madeleine McCann
Celstraf voor
verblinden piloot
Alleen Koranvers als
ringtone toegestaan
Tientallen doden door
storm in Vietnam
Oorlogsmisdaden in
Bosnië online in kaart
EUROPESE UNIE Banencarrousel kan beginnen
EU-verdrag
woensdag 4 november 2009
LOS ANGELES
Een 37-jarige man uit Californië is
tot tweeënhalf jaar cel veroordeeld
voor het verstoren van het lucht
verkeer. De man had vorig jaar een
laserstraal op een vliegtuig gericht
en de piloot verblind die bezig was
te landen. De rechter oordeelde dat
daardoor het vliegverkeer ernstig
in gevaar was gebracht. Het is de
eerste veroordeling voor het rich
ten van laserstralen op vliegtuigen.
KISMAYO
Zelfs de ringtones van mobiele tele
foons zijn niet veilig voor de islami
tische 'moraalridders' in Somalië.
De militante al-Shabaab-beweging
staat slechts door een imam gezon
gen verzen uit de Koran en de Ha
dith (overleveringen van de pro
feet Mohammed) toe als beltoon.
Dat meldden burgers in de haven
stad Kismayo, die onder controle
staat van de extremisten.
HANOI
De tropische storm Mirinae heeft
in Vietnam aan zeker veertig men
sen het leven gekost. Elf mensen
worden nog vermist. Dat meldde
de rampenbestrijding van het zuid
oost-Aziatische land gisteren.
De storm leidde tot zware overstro
mingen in centraal-Vietnam. In het
afgelopen weekeinde trok Mirinae
over de Filipijnen. Daar vielen vijf
tien tot twintig doden.
SARAJEVO
Onderzoekers van oorlogsmisda
den in Bosnië-Herzegowina heb
ben gisteren in Sarajevo een online
atlas gepubliceerd met kaarten en
informatie over de burgeroorlog
(1992-1995). De website biedt ook
video's en met behulp van het pro
gramma Google Earth is het moge
lijk om een vrij exact beeld te krij
gen van bijvoorbeeld locaties van
massagraven.
De Britse politie heeft internetge
bruikers opgeroepen een gisteren
gepubliceerde nieuwe video over
de vermissing van Madeleine Mc
Cann zo veel mogelijk te versprei
den. De film bevat bewerkte beel
den van Madeleine, die tonen hoe
ze er nu, ruim twee jaar na haar
verdwijning, uit zou kunnen zien.
Madeleine verdween enkele dagen
voor haar vierde verjaardag, tij
dens een vakantie met haar ouders
in Portugal.
Madeleine McCann zoals ze eruit zou kunnen zien als ze sinds haar ontvoe
ring in Zuid- (links) dan wel Noord-Europa zou wonen. foto AP
LONDEN
De politie zei te hopen dat de beel
den 'het geweten zullen prikkelen'
van iemand in de directe omge
ving van de ontvoerder van Made
leine. Wie weet wat er met Made
leine is gebeurd, wordt in de film
op het hart gedrukt 'dat het nooit
te laat is om het juiste te doen'. De
anderhalve minuut durende video
is uitgebracht in het Engels, Ara
bisch, Frans, Spaans, Italiaans,
Duits en Portugees.
Q www.ceop.police.uk
De laatste horde is geno
men: het Tsjechische Hof
had geen bezwaar tegen het
EU-verdrag, waarna presi
dent Klaus gisteren, als laat
ste, zijn handtekening zette.
door Hans de Bruijn
en Carel Goseling
Met het tekenen van
het Verdrag van Lissa
bon heeft de Tsjechi
sche president Vaclav
Klaus het licht op groen gezet voor
de inwerkingtreding van het Euro
pese hervormingsverdrag. Dat zal
na acht jaar van moeizame onder
handelingen nu vrijwel zeker op 1
december van kracht worden.
Klaus zette zijn handtekening na
dat het Tsjechische Constitutione
le Hof het Verdrag van Lissabon
niet in strijd met de grondwet had
verklaard. De euroscepticus Klaus
zei de uitspraak te respecteren, al
is hij het er niet mee eens. Vorige
week kreeg hij van de EU-rege-
ringsleiders al zijn zin met een spe
ciale voetnoot bij het verdrag,
waarin uitzonderingsbepalingen
voor Tsjechië zijn vastgelegd.
Nu de goedkeuring van 'Lissabon'
volledig is afgerond, kan de EU-ba-
nencarrousel in beweging komen:
er moeten een 'president van de
Europese Raad' en een Hoge Verte
genwoordiger voor het Buiten
lands Beleid, twee nieuwe functies
uit het verdrag, worden benoemd.
Dat gebeurt mogelijk al volgende
week op een extra EU-top in Brus
sel.
Het presidentschap moet toevallen
aan een christendemocraat uit een
kleine EU-lidstaat, zo is eerder afge
sproken. De vertegenwoordiger
2001: De regeringsleiders van de
EU-landen besluiten dat de Europe
se Unie democratischer en transpa
ranter moet. Een Europese conven
tie onder leiding van de Franse
oud-president Valéry Giscard
d'Estaing schrijft daartoe een
'grondwet van de Europese Unie'.
2004: De regeringsleiders stem
men in met het ontwerp. Veel lan
den schrijven een referendum uit.
2005: Nederlanders en Fransen ver
werpen het verdrag. De EU last
een afkoelingsperiode in.
2007: Regeringsleiders besluiten
het ontwerp aan te passen. In de
cember ondertekenen ze in Lissa
bon het ontwerp dat verdrag van
Lissabon heet in plaats van grond
wet. Geen enkel land wil nog een
referendum: alleen Ierland is dat
grondwettelijk verplicht.
2008: De Ierse bevolking wijst het
verdrag af in een referendum. Rege
ringsleiders van de EU doen de le
ren daarna enkele toezeggingen in
ruil voor een tweede referendum.
De Poolse en Tsjechische president
willen het verdrag pas tekenen na
het Ierse referendum.
2009: Ierland gaat akkood. Polen
ratificeert daarop het verdrag. In
Tsjechië moest eerst het Constitu
tionele Hof het verdrag het groene
licht geven, voordat president
Klaus uiteindelijk tekent.
voor het buitenlands beleid kan
een sociaaldemocraat uit een grote
EU-lidstaat worden. De Britse mi
nister van Buitenlandse Zaken, Da
vid Miliband, gooit hoge ogen
voor deze post.
Omdat de Oost-Europese lidstaten
al de president van het Europees
Parlement hebben (de Pool Jerzy
Buzek) en de Europese Commissie
geleid wordt door iemand uit
Zuid-Europa (de Portugees José
Manuel Barroso) wordt de presi
dent gezocht in kleine lidstaten in
het Noord-Westen van de Unie, fei
telijk de Benelux. Topkandidaten
voor de job van 'EU-president' zijn
premier Jan Peter Balkenende en
de Belgische premier Herman Van
Rompuy, die ineens Balkenendes
grootste concurrent lijkt.
De voorzitter van de Europese
Commissie, José Manuel Barroso,
reageerde gisteren 'buitengewoon
blij' op de uitspraak van het Hof
Ook EU-voorzitter Fredrik Rein-
feldt, de Zweedse premier, was op
getogen. Reinfeldt moet nu met
een voorstel komen. Als hij dat in
formeel rond krijgt, dan kan de be
sluitvorming snel verlopen. Maar
als er meningsverschillen blijven,
moet op de extra top nog stevig
worden onderhandeld.
Daarna kan Barroso zijn nieuwe
ploeg gaan formeren. De lidstaten
moeten nu hun kandidaat-commis
sarissen bij hem voordragen. Voor
de opvolging van de Nederlandse
Eurocommissaris Neelie Kroes
(Concurrentie) doen verschillende
namen de ronde, zoals de CDA-mi-
nisters Ernst Hirsch Ballin (Justi
tie), Piet Hein Donner (Sociale Za
ken) en PvdA-staatssecretaris Neba-
hat Albayrak (Justitie). De nieuwe
commissie kan pas in januari van
start, omdat eerst het Europees Par
lement nog zijn fiat moet geven.
Nadat Klaus het Verdrag had gete
kend, bekritiseerde hij de uit
spraak van het Tsjechische Consti
tutionele Hof Klaus zei het oor
deel wel verwacht te hebben. Des
ondanks noemde hij het 'politiek
gemotiveerd' en geen 'juridische
analyse'.
Het Hof stelde dat het Verdrag niet
in strijd is met de nationale grond
wet. De vijftien rechters waren
unaniem in hun oordeel.
Claude Lévi-Strauss
door Dick van Rietschoten
De Franse antropoloog en fi
losoof Claude Lévi-Strauss
wiens dood - in de nacht
van zaterdag op zondag - gis
teren bekend werd gemaakt,
overleed op honderdjarige
leeftijd. Lévi-Strauss gold in
de vorige eeuw als een van
de grote en gezaghebbende
onderzoekers en denkers op
het gebied van de menswe
tenschappen. Hij is vele ma
len gelauwerd en kreeg on
der meer in Nederland in
1973 de Erasmusprijs.
Claude Lévi-Strauss was van
geboorte een Belg. Hij
kwam op 28 november 1908
in Brussel ter wereld als
kind van Franse joodse
ouders. Na zijn studie in Pa
rijs (filosofie, letteren en
recht) werd hij Fransman
en diende hij ook in het
Franse leger. In 1935 vertrok
hij naar Brazilië om daar
hoogleraar filosofie te wor
den aan de universiteit van
Sao Paulo. In die tijd begon
hij zich te ontwikkelen als
cultureel antropoloog ofte
wel etnoloog. Hij maakte
verschillende expedities
naar de binnenlanden. Daar
kwam hij in contact met in
dianenstammen, wier ge
woonten, normen en waar
den hij bestudeerde en ver
geleek. Zijn bevindingen
vormden-de basis voor zijn
proefschrift in 1948 en zijn
wereldwijd beroemd gewor
den boek uit 1955: Tristes tro-
piques.
Eind 1939 keerde Lévi-
Strauss terug naar Parijs.
Vanwege het toenemende
antisemitisme in het bezette
Frankrijk nam hij echter al
snel de wijk naar New York,
waar hij sociologie en antro
pologie ging doceren. Hij
raakte er bevriend met de
van oorsprong Russische
taalkundige Roman Jakob-
son, wiens opvattingen over
taalstructuren een belangrij
ke rol gingen spelen in de
volkenkundige theorieën
die hij ontwikkelde. De pu
blicaties van Lévi-Strauss
kregen daarmee een veel ab
stracter karakter en werden
voor gewone stervelingen
steeds minder toegankelijk.
Na de oorlog was Lévi-
Strauss nog vele jaren hoog
leraar in Parijs. Hij maakte
tal van studiereizen, onder
meer in Azië. Tot 1995 ver
schenen er nog publicaties
van zijn hand. Op universi
teiten overal ter wereld
wordt hij beschouwd als de
aartsvader van de (culture
le) antropologie. Volgens
een van de theorieën van
Lévi-Strauss is de westerse
beschaving allesbehalve su
perieur en uniek. De geest
van een 'wilde', zoals een
primitieve indiaan, bevat de
zelfde natuurlijke bouwste
nen als die van ontwikkelde
mensen. Een aantal basisnor
men zit als het ware in de
mens ingebakken.
Lévi-Strauss benadrukte
ook altijd het grote belang
van wederzijdse beïnvloe
ding van culturen. 'De enige
echte beproeving die een
mensengroep kan treffen en
het enige onheil dat haar
kan verhinderen zich ten
volle te ontwikkelen, is een
geïsoleerd bestaan', aldus de
antropoloog.