3 spectrum
Checkpoint: criminele
organisatie of
gesteunde coffeeshop
D
Zaterdag 31 oktober 2009
schijn
het bezoek beperkt tot één keer per dag, een maxi
mum aankoop van drie gram per persoon en aange
paste sluitingstijden.
Lonink droeg 'zijn' aanpak uit tijdens een sympo
sium 'onder collega's' in den lande en oogstte lof.
„Ja, ik ben er best een beetje trots op dat wij met ons
nieuwe, strikte beleid hebben aangetoond dat het op
die manier vruchten afwerpt. Kleinschalig, overzich
telijk en met goede afspraken met de coffeeshophou
ders."
Hij verwacht dat de Tweede Kamer half november
ook een ander heet hangijzer ontdooit met het be
sluit dat de shops voortaan weliswaar niet meer dan
vijfhonderd gram voorraad wiet in huis mogen heb
ben, maar dat elders - buiten het pand, maar wel in
de buurt - extra partijen mogen worden opgeslagen.
Het zou een stap in de goede richting kunnen zijn
naar een bevredigend 'achterdeurbeleid'.
Eerder deze week sprak Lonink met de eigenaar van
Miami, de enige overgebleven coffeeshop in Terneu-
zen. Hij wil de verkoop nu snel beperken tot de loka
le markt, dus tot een paar honderd klanten. Daar
over wordt nog even doorgepraat. Want volgens
Miami zijn er ook veel kijkers, die niet kopen maar
meekomen met vrienden. Uit nieuwsgierigheid.
Fransen? Belgen? Nee, vooral veel Polen en Bulga
ren, de laatste tijd.
door Emile Calon
Het proces tegen Checkpoint be
gint dinsdag. Zeven dagen
lang, verspreid over twee we
ken, probeert het Openbaar Mi
nisterie de Middelburgse rechtbank ervan
te overtuigen dat eigenaar Meddie Willem-
sen de leider was van een criminele organi
satie en dat vijftien medewerkers gezien
moeten worden als bendeleden.
Wat het Openbaar Ministerie betreft kun
nen ze zich niet verschuilen achter het ge
doogbeleid. Daarvoor was de Terneuzense
coffeeshop te groot en werd er veel te veel
gehandeld. Het OM vindt juist dat Willem-
sen met Checkpoint het gedoogbeleid on
dermijnde, zei officier van justitie Rob
Rammeloo medio juni tijdens de regiezit
ting voor de Middelburgse rechtbank toen
hij daar overleg voerde over de voortgang
in de Checkpointzaak.
Rammeloo merkte toen op dat coffee
shops, mits ze klein blijven en zich aan de
gedoogregels houden, door het OM met
rust worden gelaten. Coffeeshops die een
keer per dag bevoorraad worden met maxi
maal vijfhonderd gram en zich ook aan de
andere gedoogregels houden, hebben vol
gens hem niets te vrezen. Checkpoint ver
kocht dagelijks echter een veelvoud van
die vijfhonderd gram. In april 2007 kreeg
de shop dagelijks tussen de twee- en drie
duizend klanten. Ze moesten tot drie uur
wachten voor ze hun bestelling konden
doen. Voor het OM staat vast dat Check
point de vraag naar softdrugs creëerde. Het
voelt zich gesterkt door het feit dat na de
sluiting in mei 2008, na de tweede inval, er
nauwelijks sprake was
van zoekende soft
drugklanten in de Terneu
zense binnenstad.
Volgens het gedoogbe
leid, aldus het OM, mag
er niet worden verkocht
aan personen waarvan 're
delijkerwijs kan worden
vermoed' dat ze (soft)drugs naar het bui
tenland zullen vervoeren. Zeker negentig
procent van de klanten van Checkpoint
kwam echter uit België en Frankrijk, waar
door Checkpoint, aldus het OM, het trans
port van drugs naar het buitenland facili-
teerde.
Het OM is de afgelopen jaren steeds meer
van overtuigd geraakt dat de softdrugsec
tor voor criminelen een prachtig werkter
rein is waar ze veel geld kunnen verdienen
tegen weinig risico's. De Raad van Hoofd
commissarissen stelde in juni klip en klaar
dat de hennepteelt gedomineerd wordt
door criminele organisaties die geweld en
uitbuiting niet schuwen. De hennepver
diensten worden volgens de politie ge
bruikt om andere criminele activiteiten te
financieren, zoals mensenhandel.
Woordvoerder Elke Kool van het OM be
nadrukte vorige week nog dat het OM ver
baasd was dat Checkpoint na de eerste in
val, op 1 juli 2007, gewoon bleef doorgaan
alsof er niets was gebeurd. Bij die inval
werd in de shop bijna vijf kilo softdrugs ge
vonden en in een nabije opslagplaats een
dikke negentig kilo. Tijdens de tweede in
val, 29 mei 2008, werd zo'n 120 kilo gevon
den. In het verkoopgedeelte lag ongeveer
zeshonderd gram, in het kantoor van de
coffeeshop 3,6 kilo. De rest lag bij mede
werkers thuis en in enkele opslagplaatsen
nabij Checkpoint.
e verdediging gaat er alles aan doen
om de rechtbank ervan te overtuigen
dat Checkpoint met steun van de overheid
uit kon groeien tot de grootste coffeeshop
van Europa. De verdediging zal er ook op
wijzen dat in het gedoogbeleid nergens
staat dat een coffeeshop per dag maar vijf
honderd gram mag verkopen.
Raadsman André Beckers van eigenaar
Willemsen zei tijdens de regiezitting al dat
deze rechtszaak tegen Checkpoint gezien
moet worden als een proefproces, omdat
het gedoogbeleid ter discussie staat.
Beckers toen: „Het is een feit dat iedere cof
feeshop dagelijks worstelt met de zoge
noemde achterdeur. Doordat wel de ver
koop van cannabis wordt gedoogd maar de
productie en aanvoer niet, worden coffees
hophouders gedwongen
zaken te doen met een
illegale sector."
Tijdens die regiezitting
liet Beckers ook zien dat
hij het absoluut niet eens
is met de ontnemingvor
dering van 27 miljoen eu
ro. Zelfs als Willemsen
wordt veroordeeld voor drugshandel, mag
er volgens hem geen geld terug gevorderd
worden. Hij verwees naar een uitspraak
van het Gerechtshof in Den Haag tegen
een Zeeuws-Vlaming die door de politie
rechter veroordeeld was voor handel in
paddo's. Ondanks die veroordeling werden
zijn drugswinsten niet ontnomen omdat
hij er, dankzij een brief van de politie, op
mocht vertrouwen dat tegen hem niet
strafrechtelijk zou worden opgetreden.
Beckers gaat er blijkbaar vanuit dat Willem
sen in een soortgelijke situatie verkeerde.
Zaak over Terneuzense skihal
nog niet voor de rechter
Het Openbaar Ministerie heeft het on
derzoek naar de het witwassen van de
omzet van Checkpoint en de valsheid in
geschrifte bij de aankoop van gronden
voor de Terneuzense skihal door Med
die Willlemsen nog niet rond. Het
hoopt in het voorjaar deze zaak voor de
rechtbank te brengen. Aanvankelijk was
het de bedoeling deze zaak tegelijk met
de andere Checkpointzaak te behande
len. Dat lukt nu niet.
foto Rick Nederstigt/ANP
foto Mark Neelemans
Joints bij Checkpoint.