Een mooie lentetuin maak je nu
7
0BËË i m-4
Narcissen voor
Alzheimer
Het hele jaar bloeiende bollen en knollen
Op de schop
pPpgi I J| p
dinsdag 27 oktober 2009
De keuze is enorm.
Wie deze narcissenbollen koopt,
steunt de Alzheimerstichting.
Bij GroenRijk in Middel
burg zijn 'Narcissen voor
Alzheimer' te koop. De bij
zondere mix van zo'n 25 narcis
senbollen bloeit onafgebroken
van half maart tot eind april. Het
pakket is verkrijgbaar voor €9,95
waarvan 2,50 naar Alzheimer
Nederland gaat. De narcissenbol
bevat de stof galantamine, die bij
een deel van de Alzheimerpatiën-
ten een gunstige uitwerking
heeft. Er lijden in Nederland op
dit moment ruim 230.000 men
sen aan de ongeneeslijke ziekte.
In 2050 zal dit aantal door de ver
grijzing van de bevolking en de
stijgende levensverwachting naar
verwachting tot een half miljoen
gestegen zijn. Alzheimer Neder
land initieert en financiert meer
en beter wetenschappelijk onder
zoek.
www.alzheimer-nederland.nl
door Ondine van der Vleuten
De eerste helft van no
vember is de beste pe
riode om voorjaars-
bloeiende bollen en
knollen te planten.
Het voordeel van bollen en knol
len is dat ze hun voedsel bij zich
hebben, in de knol of bol. Daar
door kunnen ze het ook in de
schaduw nog heel goed doen.
Goed afwaterende grond is wel
een vereiste: doe bij zware klei
daarom wat grind onderin het
plantgat. Na de bloei moet het
loof blijven zitten, zodat de bol
voedsel voor het volgende jaar op
kan slaan.
Wie niet tegen afstervend loof aan
wil kijken, koopt bollenmandjes.
Bollen erin, beetje aarde erover en
dan maar wachten tot het genie
ten begint. Na de bloei het afster
vende loof met mandje en al uit
de tuin halen en de vrijgekomen
plaats invullen met eenjarige perk-
plantjes. Bollen kunnen op een
vorstvrije en donkere plek bewaard
worden voor hergebruik, afgedekt
met turfmolm. Gooi bollen met
schimmel en rotte plekken weg.
Voor een natuurlijk ogende tuin
zijn er 'botanische' soorten. Ge
schikt voor verwildering en ze hoe
ven niet uit de grond.
Bij het planten kan een bollenplan-
ter of voor kleinere bolletjes, plant-
pen gebruikt worden. Richtlijn
daarbij is: plant net zo diep als de
knol of bol hoog is, bollen met de
punt naar boven. Plant in plukjes
en toefjes of juist verspreid, door
een handje bolletjes uit te strooien
en daar waar ze neervallen te plan
ten. Probeer ook eens wat vroege
bloeiers in het gazon, voor een
Januari: sneeuwklokje (tot maart),
winteraconiet.
Februari: vroege (lage, gele) nar
cis, blauwe druifjes, crocus, iris,
voorjaarsanemoon.
Maart en april: kievitseitje, vroege
tulp, vogeltje-op-de-kruk,
salomonszegel, hyacinth, en
keizerskroon, midden-narcis.
Mei: sierui, lelietje-van-dalen, kla
verzuring, late narcis.
Juni: naald van Cleopatra, daglelie
(tot augustus), zuiderwindlelie.
Juli: stinkende aronskelk, dahlia
(tot november), iris (niet de vaste
plant, maar de veel fragielere
bol-variant), gladiool (tot oktober),
fresia (tot september).
Augustus tot december: tuincy-
claam, herfstanemoon.
Dit is een indicatie: kijk op de ver
pakking voor de precieze bloeitijd.
verrassend grasveld in de lente.
John Lankaar, de 'bollenman' van
tuincentrum GroenRijk in Middel
burg, heeft nog een paar tips:
Combineer vroege tulpen met
pioenroos; als de tulp uitgebloeid
is, gaat de pioenroos beginnen en
het verlepte tulpenloof ligt ver
scholen onder het mooie pioen
blad.
Knip in het algemeen uitgebloeide
bloemen af omdat de zaadvor-
mïng de plant verzwakt en voed
sel onttrekt aan de bol, waardoor
de bloemen het volgende jaar min
der fraai zijn.
Sieruien zijn er van 30 tot 150 cm
hoog. Laat daarvan de zaadbol
vooral zitten, want die is mooi.
Het blad stelt daarentegen weinig
voor; combineer sierui daarom
met de bladerrijke hosta.
Keizerskroon verjaagt mollen.
De Zuiderwindlelie is tevens snij
bloem en blijft in de vaas zo lang
goed dat de bloem ook wel bloe-
mistenverdriet wordt genoemd.
COLOFON
Buitengebied: verschijnt elke
dinsdag als bijlage bij de PZC en
BN/DeStem.
Buitengebied is een bijlage over
landbouw, visserij, landschap,
natuur, recreatie en tuinen.
U kunt ons informeren:
E-mail: buitengebied@pzc.nl
Website: www.pzc.nl/buitengebied
Postadres: PZC-redactie-
secretariaat - onder vermelding van
Buitengebied, Postbus 91,
4330 AB Middelburg
Telefoon: 0118 434010
Coördinatie:
Jan van Damme
telefoon: 0118 434 014
mobiel: 06 542 671 57
e-mail: j.vandamme@pzc.nl
Advertenties:
Verkoopteam Zeeland:
0118 434070,
teamzeeland@bndestem-pzc.nl
Rovers zijn het. Kleine veel
vraten die het voorzien heb
ben op pasgeboren visjes.
Ik heb het over nimfen van de wa
terjuffers, een soort libelle. De vij
ver zit er vol mee heb ik ontdekt.
Het verklaart wel waarom vrijwel
geen pasgeboren visjes zijn blijven
leven. De nimfen van waterjuffers
eten niet alleen kleine visjes, maar
ook kikkervisjes en andere kleine
waterdiertjes. Sommige soorten
schijnen het zelfs voorzien te heb
ben op stekelbaarsjes.
Min of meer bij toeval ontdekte ik
de grote hoeveelheid nimfen. Na
een paar maanden verlost te zijn
van dwarslagen heeft dit spul de
afgelopen weken weer de kop op
gestoken.
Ik was bezig het water te ontdoen
van de draderige massa toen ik
daarin de nimfen zag spartelen.
De eerste twee jaar gaan waterjuf
fers door het leven als nimf en blij
ven ze in het water van de vijver.
Eerst zijn ze nog piepklein, maar
na diverse vervoerbiljetten
groeien ze uit tot 'monsters' van
een centimeter of vier groot.
In die twee jaar verorberen de
nimfen heel wat waterleven. Ze la
ten zich niet zo vaak zien, maar
soms zitten ze in de ondiepe de
len van de vijver, onder de water
planten.
Daarnaast zijn ze vrij gemakkelijk
te vangen door met een schepnet
langs de waterplanten of de algen
te gaan.
Na twee jaar vervellen de nimfen
nog een laatste keer. Dat doen ze
buiten de vijver. Met een beetje ge
luk is zo'n velletje later nog terug
te vinden.
Bij ons heeft ooit een velletje aan
het raamkozijn gebungeld. Het is
een heel intrigerend gezicht want
het is een compleet diertje, maar
dan zonder inhoud. Wat dat be
treft lijkt het veel op het velletje
van wandelende takken.
Na het vervellen komt de waterjuf
fer tevoorschijn. Een frêle vlieger
met een blauw of rood lijfje die
helemaal niet lijkt op roofzuchtige
watermonsters.
Nu is het niet fair de schuld van
het ontbreken van nieuwe aanwas
geheel op het conto te schrijven
van de waterjuffers.
In de vijver zitten ook salaman
ders en die kunnen er ook wat
van, want klein waterleven zo
als larven en torretjes staan ook
bij deze dieren op het menu.
Sommige soorten staan er om be
kend dat ze verzot zijn op kikker
visjes.
S'S
Libellenlarven
foto Melita Lanting
