3
eigenlijk nog beginnen
Chiel Jacobusse
Spechten floreren in het Zeeuwse landschap
Op een mooie najaarsoch
tend zagen we het bijna
voor onze ogen gebeu
ren. Luid roepend kwam een groe
ne specht op ons af Dit klonk
niet als de bekende schaterlach,
maar eerder alsof de vogel in pani
sche schrik op de vlucht was. En
dat was ook zo: een meter of tien
achter de specht kwam een
vrouwtjessperwer achter de vogel
aan. Dit keer ontsnapte de specht
aan zijn lot. Misschien schrok de
sperwer toen hij ons ontwaarde,
maar het kan ook zijn dat de kau
wen roet in het eten gooiden. Een
paar kauwtjes vlogen uit de oude
essen langs het wegje recht op de
sperwer af en begonnen luidruch
tig te schelden. Kraaiachtigen en
eksters doen dat vaak: als er een
roofvogel in de buurt is gaan ze er
pesterig omheen vliegen en hoe
Hertenzwam
Zadelzwam
wel ze de vogel niks kunnen ma
ken, kunnen ze die op zijn minst
flink hinderen bij de jacht.
Het is opvallend hoe dikwijls
spechten ten prooi vallen aan havi
ken en sperwers. In de duinen,
maar ook in de bossen in het oos
ten van het land zijn spechten
flink achteruit gegaan en het lijkt
erop dat dat plaatselijk ook iets te
maken heeft met de sterke preda-
tiedruk. De vraag waarom spech
ten zo'n gewilde prooi vormen is
moeilijk te beantwoorden. Het
feit dat de vogels betrekkelijk weer
loos zijn in relatie tot hun grootte,
kan een rol spelen. Een makkelijk
te vangen grote prooi is natuurlijk
aantrekkelijker dan een moeilijk
te vangen kleine.
Helemaal weerloos zijn de spech
ten overigens niet. Zo was een col
lega er getuige van hoe een door
een sperwer gevangen groene
specht wist te ontsnappen en ver
volgens wegkroop onder het dich
te struikgewas. De sperwer die
achter zijn slachtoffer aanging
kreeg met de snavel geduchte hou
wen in de kop, en even was het
spannend of hij zou afdruipen.
Maar de sperwer gaf geen krimp
en weer was er een specht minder
in Oranjezon.
Op de Zeeuwse binnendijken,
maar ook in boomgaarden, erfbe-
plantingen en kleine dorpsbosjes
komen zowel de groene specht als
de grote bonte specht talrijk voor.
Vergeleken met enkele decennia
geleden heeft vooral de groene
specht enorm fiirore gemaakt.
De vlucht van de specht is opval
lend. De vogel vliegt schoksge
wijs, met golvende bewegingen
van boom naar boom.
Specht. foto Chiel Jacobusse
Vliegenzwam
Richard Struyk.
Kale inktzwam
Feiten en weetjes over paddenstoelen
Honingzwam
Zweminktzwam
foto's René Schrier
hebben we geluk. In het gras langs
het kanaaltje van Oranjezon staan
twee fraaie exemplaren van de in
Nederland meest tot verbeelding
sprekende paddenstoel: de vliegen
zwam. Zonder de vliegenzwam en
zijn rood met witte stippen is een
paddenstoelenwandeling niet com
pleet.
Het heeft geen zin om paddenstoelen in de tuin te strooien in de hoop dat
de sporen het jaar erop voor nieuwe paddestoelen zorgen.
Beter kun je dan een plekje met houtsnippers volstrooien. Vooral op oude
houtsnippers die al wat aan het vergaan zijn kunnen dan bijvoorbeeld donsvoet
jes komen.
De meeste kans om paddenstoelen te vinden is op plekken waar bomen staan
en waar het vochtig is. Maar ze kunnen net zo goed midden in grasvelden
staan.
Onder beuken groeien bijvoorbeeld weinig paddenstoelen, omdat die door
hun bladerdak nauwelijks regen doorlaten waardoor het rond de stammen te
droog is.
Op stro zijn paddenstoelen wel te kweken. Het makkelijkst zijn de zomer-oes-
terzwam, de winter-oesterzwam, de shii-take, stropharia, de Franse champignon
en de kalfsoesterzwam.
Valse cantharel
dinsdag 27 oktober 2009
