wonen
m
Aralia
hebben?!
De Franse ontwerper Pierre Paulin gaf ruim een halve eeuw
vorm aan meubels voor het Nederlandse merk Artifort: stuk
voor stuk tijdloze klassiekers. Afgelopen zomer overleed de
designgrootheid, maar dankzij de Ribbon Chair, de Orange
Slice en de Little Tulip leeft zijn gedachtegoed voort.
door Renske Schriemer
Wake-up met iPod
El
Artifort Meubelbedrijf
Zaterdag 24 oktober 2009
Blad van Aralia elata.
foto Romke van de Kaa
Een paar weken ge
leden had ik het
over de hemel-
boom, Ailanthus altissi-
ma, een grote boom die
je toch als borderstruik
kunt gebruiken door
hem ieder jaar tot aan de grond toe terug te snoeien. Die
techniek kan op meer bomen worden toegepast, zoals de
Pauloiunia, de Catalpa en de judasboom, Cercis siliquastrum.
Om te voorkomen dat u de zaag of de snoeischaar grijpt om
alle grote bomen in uw tuin een kopje kleiner te maken,
moet ik toch even een waarschuwing laten horen: niet alle
bomen reageren positief op afzagen. Er zijn ook bomen die
nooit meer uitlopen als u ze bij de grond afzaagt.
Soms is dat afzagen te vergelijken met cosmetische chirur
gie. Neem bijvoorbeeld de Aralia, een struik waarvan de tak
ken zo dicht met stekels zijn bezet, dat hij zijn Nederlandse
naam van duivelswandelstok meer dan verdient. Aralia ela
ta heeft van alle heesters misschien wel het meest decoratie
ve blad. Dat blad is niet alleen geveerd als dat van een va
ren, maar de geveerde bladeren zijn zelf ook nog eens ge
veerd. Dubbel geveerd heet dat. Het resultaat is een groot sa
mengesteld blad met een enorm oppervlak. In het najaar
bloeit de struik met grote pluimen van crèmewitte
bloemen, maar het is toch vooral het blad waar
voor je een Aralia plant.
Het zwakke punt van de Aralia is dat die imposan
te bladeren alleen aan de toppen van de takken
worden gedragen. Daardoor lijkt de oudere Aralia
wel wat op een palmboom. Aan de onderkant zijn
de stammen kaal. Wie ruimte genoeg heeft, zou
drie Aralia's kunnen planten en die op verschillen
de hoogtes kunnen snoeien zodat de ene struik het
kale gedeelte van de andere camoufleert. In de wat
kleinere tuin past maar een exemplaar. Daar is de
beste politiek om de duivelswandelstok die te groot
wordt, bij de grond af te zagen. Meerdere nieuwe
scheuten ontspruiten dan vanaf het grondniveau.
Ook de Aralia hoort dus bij de afdeling 'afzagen'.
Maar hier schuilt een adder onder het gras: vaak
wordt niet de gewone, groenbladige Aralia aange
plant, maar een' variëteit met bont blad. Er zijn
twee bontbladige Aralia's: Aralia elata Variegata en Aralia
elata Aureovariegata. De eerste heeft blaadjes met een witte
rand, de tweede met een goudgele. Kenners vinden in meer
derheid dat 'Variegata' een van de mooiste bontbladige
heesters is. Beide bonte Aralia's worden geënt op een on
derstam van de gewone groenbladige vorm. Zou je ze afza
gen, dan loopt de onderstam uit waardoor je bontbladige
Aralia in een groene verandert.
Zelfs zonder afzagen kan je bonte Aralia in een groene ver
anderen. Aralia elata heeft de neiging wortelopslag te ma
ken: overal waar de wortels worden beschadigd, bijvoor
beeld door een spade, schiet een nieuwe scheut uit de
grond. Het is zaak die wilde scheuten tijdig te verwijderen.
De groenbladige Aralia heeft meer groeikracht dan de bon
te en aarzelt niet zijn chique familielid te overwoekeren.
wonen@wegener.nl
024-3650509
Zeg Artifort,
foto CPD
Gewekt worden, is niet altijd
prettig. Vooral als het héél vroeg
is (of héél laat was geworden) en
de wekker zo'n om een hamer
vragende herriemaker is. Zo een
die kan concurreren met de men
sen van de gemeentelijke glasop
haaldienst. Die zijn ook altijd
vroeg in touw en zéér aanwezig.
De nieuwe Wake-up Light van
Philips kan niets doen aan la
waaiige glasophalers. Wel aan je
wekritueel. Gooi die ouwe ram-
melpot eruit en laat je voortaan
met natuurlijke geluiden uit je
dromen meevoeren naar de nieu
we dag. Scheelt een ochtendhu
meur. En, in extreme gevallen,
een wekker. De nieuwe versie
van de Wake-up Light (179 euro)
heeft een dockingstation voor de
iPod ofiPhone. Zodat je ook met
je favoriete muziek (en dus met
het goede been) uit bed stapt.
www.shop.philips.nl
Ribbon Chair (1966).
Orange Slice (1960).
Patrick Norguet borduurt met Apollo (2007)
voort op de rijke Artiforttraditie.
Artifort kreeg zijn naam in 1928. Het bedrijf wilde.zich profileren met
kunst (arts), kracht (fortis) en comfort, ook gedeeltelijk in de naam be
sloten. De doorbraak volgde toen het bedrijf begin jaren dertig binnen-
vering (type Epeda) ging toepassen in zitmeubels. Daarvoor werden
gras, paardenhaar en kapok als vulmaterialen gebruikt. De stoelen van
Artifort waren daarmee modern, sterk en zaten goed. Tot zover de on
derdelen 'kracht' en 'comfort'.
Het onderdeel vorm werd ingevuld met de komst van de binnenhuisarchi
tect en meubelontwerper Kho Liang Ie bij het bedrijf. Als esthetisch adviseur
ging hij voor Artifort op zoek naar de juiste ontwerpen en uitstraling. In de
Franse ontwerper Pierre Paulin vond hij de perfecte partner.
Artifort, dat zich de laatste decennia sterk op de projectmarkt richtte, werd na een
dip in de jaren negentig in 1998 overgenomen door de Lande Groep in Schijndel. Van
af dat moment ging het weer bergopwaarts met het sterke, Nederlandse merk.
Na een jarenlange afwezigheid richtte het bedrijf in het jaar 2000 weer een stand in
op de fameuze meubelbeurs van Milaan. In 2006 gaf het bedrijf weer acte de presen
ce op Interieur 06 in Kortrijk.
Op een paar weken na
werd Pierre Paulin 82
jaar. Na een werk
zaam leven van ruim
zestig jaar overleed de
Franse ontwerper in
Montpellier. Er ging
een schok door het Nederlandse bedrijf
Artifort. Het in Maastricht opgerichte be
drijf werkte meer dan vijftig jaar samen
met de Franse ontwerper. Zeg Artifort,
en je denkt Paulin. En andersom.
Kees Tol werkt voor Artifort. Hij onder
houdt het contact met de woninginrich
tingdealers van het Nederlandse design-
meubelmerk. Tijdens zijn werk voor Arti
fort ontmoette hij Paulin een paar keer.
„Hij was een karaktervolle man, wispel
turig als een kunstenaar en absoluut niet
mediagericht." Dat is misschien ook de
reden dat het bericht van zijn overlijden
vrij geruisloos door Nederland ging. „Hij
vond zijn ontwerpen altijd veel belangrij
ker dan de aandacht die het opleverde.
Daarmee vind ik hem wel een beetje on
derschat. Terwijl hij zo vooruitstrevend
was in vorm, materiaalgebruik en tech
niek. Een Ribbon Chair, Tongue of Little
Tulip is nog even actueel als toen hij ze
bedacht."
Daar heeft Tol wel een punt. Neem de
Little Tulip, een ontwerp van Paulin uit
1965. Het model is al die jaren, met een
paar dipjes, een goed verkochte stoel.
Ook vandaag staat hij nog in de brochu
re. In zijn warmpaarse stofje ziet de Tu
lip er zeer 2009-waardig uit. Vorig jaar
werden er over de hele wereld nog dui-
