22 zeeland
Grootste archeologische project in de
Van bult naar echt kasteel en daarna
hospitaal, herberg en bioscoop
SÏÏPERJ
NOTEBOOK
SLOT OSTENDE Blootleggen fundamenten van middeleeuws slot is historisch interessant en maakt ook de binnenstad een
Slot Ostende
HAAR VAN BOVEN
Gelderland
ENDLESS
ZIJ VAN BENEDEN
MORGEN
OPEN
BADKAMER
TEGELSHOW
zaterdag 24 oktober 2009
B
Het oudste stukje Goes be
staat nog. Het zit echter ver
borgen onder een restau
rant en een gesloten bio
scoop. Goes is vastbesloten
de fundamenten en gewel
ven bloot te leggen.
door Frank Balkenende
Slot Ostende, iedereen kent
de naam. Al was het maar
omdat het Griekse restau
rant Rhodos vroeger de
naam Slot Ostende droeg. Ook
ligt, naast de ABN Amro, de Osten-
destraat. Trouwens, onder die
bank liggen nog de fundamenten
van het klokkenhuis van het slot.
In 1970 werden die opgegraven,
waarna ze verdwenen onder de za
kelijke architectuur waarmee histo
rische binnensteden in die tijd
werden vervuild.
Sinds 1800 gaan de resten van wat
ooit een miniatuur-Markiezenhof
a la Bergen op Zoom was, schuil
onder en achter modernere gebou
wen. Zoals het restaurant, waaron
der zich gewelven uit de vroege
middeleeuwen bevinden. „Maar
achter het restaurant zie je een ge
bouw dat in feite de oorspronkelij
ke toren van het slot was. Ik denk
dat als we de boel afpellen, de
oude muren en kantelen weer te
voorschijn komen", zegt Frank de
Klerk, medewerker van het Goese
gemeentearchief
Dat is het prestigieuze plan: gebou
wen voorzichtig slopen, evenals de
fundamenten met beleid uitgra
ven. Goes koestert die ambitie al
enkele jaren. Het gebiedje ligt er
immers troosteloos bij. De oude
bioscoop Grand Theater, die aan
Rhodos is vastgeplakt, staat al ja
ren leeg. Het pand is verpauperd.
Daarbij leeft bij het gemeentebe
stuur ook al langer de wens een
passage te maken tussen Singel
straat en Wijngaardstraat. Je krijgt
zo er weer een leuk straatje (inclu
sief poortje) bij, waarmee het
koophart aan gezelligheid wint.
„Met dit voor Goes grootste ar
cheologische project ooit, kunnen
we twee vliegen in één klap slaan.
Het winkelgebied verbeteren en
het slot, dat zijn oorsprong in de
12e eeuw vindt, weer zichtbaar ma
ken. We praten over het oudste
stukje Goes. Het slot was ouder
dan de Grote Kerk en«het stadhuis.
Het was de eerste burcht aan de
Versvliet, het stroompje dat door
de stad liep. Daar omheen is de
eerste bewoning ontstaan", zegt
wethouder Joost Adriaanse (SGP/
CU), die over de stadsarcheologie
gaat.
De Rijksdienst voor Archeo
logie, Cultuurlandschap
en Monumenten heeft
zijn zijn zegen gegeven aan het
plan. De gemeenteraad stemde er
deze week in meerderheid mee in.
De weg is nu dus vrij voor onder
zoek en sloop.
Goes heeft de afgelopen jaren al
de benodigde panden aangekocht
voor dit project. Naast de bioscoop
zijn dat de Koorschool, het Griek
se restaurant Rhodos (dat tot 2012
in bedrijf mag blijven) en Wijn
gaardstraat 26 (nodig om de passa
ge te verwezenlijken).
Begin 2010 zal de gemeente de
bioscoop voorzichtig slopen. Ook
kan er worden gegraven in de tuin
van de Koorschool. Later volgt de
uiterst minutieuze ontmanteling
van Rhodos. De Klerk en Adriaan
se hebben wel een, maar geen vol
ledig idee wat ze zullen aantreffen.
„We krijgen zo inzicht in een be
langrijk stukje Goes, waar je in ar
chieven tot nu toe heel weinig
over terugvindt. Slot Ostende was
toch vooral een buitenplaats, waar
de adel hooguit een paar weken
per jaar verbleef. Nieuwe informa
tie is waardevol. Nog mooier zou
zijn, als we de fundamenten kun
nen laten zien. Bijvoorbeeld door
er een glazen koepel overheen te
zetten. Maar wellicht is dat wel erg
futuristisch", zegt Adriaanse.
Nu de raad - exclusief
GroenLinks, die het pro
ject te duur vindt in crisis
tijd - nog eens drie ton heeft uitge
trokken, is er al 1,6 miljoen euro
aan gespendeerd. Het totale pro
ject kost zon 2,5 miljoen euro.
Aangezien het plan in vier fasen is
opgeknipt, waarvan er twee al
goeddeels achter de rug zijn, kan
de gemeente op elk moment een
pas op de plaats maken. Bijvoor
beeld als de kas leeg is.
„Maar", zegt wethouder Adriaan
se, „dit is een uitgelezen project
om subsidies en fondsen te wer
ven. We moeten proberen de tota
le kosten op die manier terug te
dringen. Ook moeten we nog on
derzoeken hoe we het gebied kun
nen herontwikkelen, zodat er
weer wat geld binnenkomt. Dat is
wel afhankelijk van wat we precies
zullen aantreffen. Het kan in elk
geval een prachtige verblijfplaats
worden voor het publiek. Wande
len door een achthonderd jaar
oud stukje Goes. Dat zou toch fan
tastisch zijn."
Scherven duiden op bewoning van het kasteelter
rein in de 12e eeuw. Er ontstaat gaandeweg een
mottekasteel. Een versterkte vesting op een bult
met een omheining van palen. Gaandeweg ontstaat
een stenen kasteel, onder meer door bemoeienis van
de heren van Borsele en de Henegouwse edelman Jan
van Beaumont. Torenburg heet het slot in de 13e en
14e eeuw. Het gaat regelmatig in andere handen over.
Overigens doen verhalen de ronde dat Jacoba van Bei
eren er vaak vertoefde om van daaruit stiekem naar
haar geliefde Frank van Borsele te sluipen. Fabeltjes,
noemt Frank de Klerk van het gemeentearchief ze.
Begin zestiende eeuw laat eigenaar Jan van Ostende
het kasteel opknappen en verfraaien. Vanaf die tijd
VIDEO
Video over de heropening van het
verbouwde Trefpunt in Ovezande is
te zien op www.pzc.nl/bevelanden
STUUR TIPS NAAR bevelanden@pzc.nl
Doe mee aan de poll op
www.pzc.nl/tholen
draagt het slot de naam Ostende. Jan van Ostende is
overigens nog vlakbij. Hij ligt begraven in de Grote
Kerk, recht tegenover zijn eerder domicilie. Als Maar
ten van de Weerde het slot in 1577 koopt, huisvest hij
er nonnen uit Biezelinge (de juffers van het Juffers
wegje) in. Hij laat ook een torentje op de noordoost
hoek bouwen. Daarna wisselen vele eigenaren zich af
waarbij Cornelis Steenaert er eind 18e eeuw een her
berg van maakt, met een stallingsplaats voor boeren
die met paard en wagen naar de stad komen. Daar
voor heeft ook een tijdje dienst gedaan als hospitaal
van de Raad van State. In de 19e eeuw wordt het com
plex nog uitgebreid. De bioscoop wordt in 1928 opge
trokken. In 1998 sluiten de deuren.
12*1 SU S;
wT
Aanbieding tot eind 2009
Gravure van Slot Ostende uit 1743.
Contouren Slot Ostende in Goese binnenstad
Geplande
doorsteek
Rhodosj
Entree
voormalige
bioscoop
Zeeuwse Koorschool
't *yhiiS üstmilt. u (/nel, ./,-,-y..„
Aquarel van J. Hiidernisse uit 1695 met zicht op de achterzijde van het slot.
van 11.00 tot 17.00 uur
bij aankoop van een badkamer
Altijd volop acties!
Gastelseweg 152 4705 RB Roosendaal
Tel: 0165 555 502 www.badentegeltrend.ni