II
Hoogste straf is
levenslang
Aanklacht: meer
dan Srebrenica
zaterdag 24 oktober 2009
mm s mmmmmmmmm mmm
Tijdens de burgeroorlog in het
voormalige Joegoslavië (1991-1995)
werden op grote schaal de mensen
rechten geschonden. Dat werd al
onderkend toen de oorlog nog vol
op werd gevoerd, want in 1993 be
sloot de Veiligheidsraad van de
Verenigde Naties het Joegosla-
vië-tribunaal in te stellen. Het tri
bunaal mag een verdachte op vier
punten aanklagen:
Misdaden tegen
de menselijkheid:
moord, verkrachting, marteling,
slavernij, deportatie, uitroeiing en
gevangenneming.
Schending van de Verdragen van
Cenève:
onder meer het dwingen van bur
gers of krijgsgevangenen om in
een vijandelijk leger te dienen, on
rechtmatig deporteren en het gijze
len van burgers.
Genocide:
het - gedeeltelijk - vernietigen van
een religieuze, nationale, raciale of
etnische groepering.
Oorlogsmisdaden:
onder meer het gebruik van wa
pens die onnodig lijden veroorza
ken, de vernietiging van dorpen
en steden zonder militaire nood
zaak en aanval of bombardement
op onverdedigde steden, dorpen,
nederzettingen of gebouwen.
Het tribunaal mag als hoogste
straf levenslang opleggen. De rech
ters bepalen in welk land veroor
deelden hun straf uitzitten, ver
schillende landen hebben zich be
reid verklaard een cel ter beschik
king te stellen.
Oorspronkelijk waren er twee aan
klachten tegen Radovan Karadzic:
een voor wandaden begaan in
Bosnië-Herzegovina (gedateerd 24
juli 1995) en een voor Srebrenica
(gedateerd 14 november 1995). De
aanklachten zijn later samenge
voegd en ten behoeve van het pro
ces vereenvoudigd. Karadzic wordt
volkerenmoord op acht plaatsen
waaronder Srebrenica, oorlogsmis
daden en misdaden tegen de mens
heid ten laste gelegd.
Hij draagt daarvoor zowel indivi
duele als collectieve (de misdaden
werden met anderen begaan) ver
antwoordelijkheid.
Doel van zijn acties: Bosnisch-Ser-
visch gebied ontdoen van Kroaten
en moslims. De misdaden werden
begaan tussen oktober 1991 en no
vember 1995.
In de aanklacht wordt gesproken
over genocide, moord, uitroeiing,
deportatie, willekeurige vervolging
en onmenselijke daden waaronder
marteling, verkrachting, mishande
ling, beperking van bewegingsvrij
heid, arrestatie, dwangarbeid, plun
dering en vernieling van persoon
lijke eigendommen.
Inzake Srebrenica worden mini
maal 9.210 moorden opgesomd, ge
pleegd op vijftien locaties. Daar
naast wordt Karadzic de moord op
minstens 1.925 andere mensen ten
laste gelegd.
Van deze groep werden zeker 1.210
mensen binnen gevangenissen
van het leven beroofd.
In de aanklacht wordt Karadzic
ook willekeurige beschietingen
van Sarajevo ten laste gelegd om
zo angst en haat te zaaien en de
gijzeling van VN-personeel. Daar
door moest de NAVO ervan weer
houden worden bombardementen
uit te voeren.
De hoofdaanklager
van het Joegosla-
vië-tribunaal heeft
161 personen aan
geklaagd. In 120
zaken is het pro
ces afgerond.
Twee verdachten
zijn nog voort
vluchtig: Ratko
Mladic en Goran
Hadzic.
Veroordeelden zijn
onder anderen:
RADISLAV KRSTIC (gene
raal), hij kreeg in 2004 een
gevangenisstraf van 35 jaar
opgelegd voor zijn aandeel
in de moord op op meer
dan 7000 mannen in Srebr-
foto's ANP
MILAN MARTIC, werd in
2007 tot 35 jaar gevange
nisstraf veroordeeld we
gens misdaden tegen de
menselijkheid en oorlogs
misdaden. Hij heeft zich
schuldig gemaakt aan etni
sche zuiveringen, moord,
plundering, deportaties,
martelingen en het aanrich
ten van verwoestingen.
MILOMIR STAKIC, kreeg
veertig jaar cel wegens mis
daden tegen de burgerbe
volking in drie detentiekam
pen. Hij werd in 2003
schuldig bevonden aan
moord, marteling en depor
tatie. Stakic was verant
woordelijk voor de oprich
ting van de detentiekam
pen Trnopolje, Omarska en
Keraterm.
DUSKO TADIC, werd in
1997 als eerste verdacht
door het tribunaal veroor
deeld. Hij kreeg twintig
jaar cel voor het plegen
van oorlogsmisdaden in on
der andere de kampen Om
arska, Trnopolje en het
stadje Kozorac.
TIHOMIR BLASKIC (gene
raal) 45 jaar cel voor etni
sche zuiveringen tegen
moslims. De kamer van be
roep van het tribunaal
bracht de straf terug naar
negen jaar. Omdat hij acht
jaar in voorarrest zat,
kwam hij vrijwel direct na
de uitspraak in hoger be
roep vrij. In 2004 keerde
hij terug naar Kroatië.
MILAN LUKIC, in 2009 tot
levenslang veroordeeld. Hij
had 132 Bosnische mos
lims vermoord in Visegrad.
Lukic, leider van de
Bosnisch-Servische militie
Witte Adelaars, sloot mos
lims op in hun huizen en
stak deze in brand. Zijn
neef Sredoje, ook lid van
de militie, kreeg dertig jaar
cel.
Tijdens een persconferentie in Belgrado
wordt een foto van de vermomde Karadzic
omhoog gehouden, vlak nadat hij was opge
pakt. foto Darko Vojinovic/AP
