ac
101 -
Radovan Karadzic
krijgt te weinig tijd
van het Joegosla-
vië-tribunaal om
zijn verdediging
voor te bereiden.
Vindt hij. Hoogle
raar Sluiter heeft
ook zijn twijfels
over het proces. „Of
hij nog een eerlijke
kans krijgt? Ik
maak me daar grote
zorgen over."
'Dit is veel te vroeg.
De verdediging is
nog niet klaar'
a&noupareua
awanud
1 f
zaterdag 24 oktober 2009
reageren?
nieuwsredactie@wegener.nl
Karadzic vecht terug
door Caret Coseling
T
oen hij hoorde dat
het proces tegen Ra
dovan Karadzic bij
het Joegoslavië-tri-
bunaal op 26 okto
ber moest begin
nen, was zijn eerste reactie: „Dit
is onverantwoord."
Voor dr. mr. Göran Sluiter, hoog
leraar internationaal strafrecht
aan de Universiteit van Amster
dam, was het heel duidelijk: „Dit
is veel te vroeg. De verdediging is
nog niet klaar."
Dat is ook de reden waarom Ka
radzic maandag niet aanwezig zal
zijn als het proces tegen hem be
gint. Hij dreigt met een boycot
omdat hij veel meer tijd nodig
heeft om zijn verdediging rond te
krijgen.
In een brief aan het tribunaal
schrijft Karadzic: „De grootste,
meest gecompliceerde, belangrijk
ste en gevoeligste zaak die ooit
voor dit tribunaal is gebracht
staat op het punt te beginnen
zonder gedegen voorbereiding."
Hij meldt in de brief dat hij twee
jaar de tijd moet krijgen voor
zijn verdediging.
„Op dit moment is er geen enke
le indicatie dat het proces niet zal
doorgaan zoals gepland", zei tri
bunaal-woordvoerster Nerrna Jel-
acic. Maar, zo voegde zij daar aan
toe, het is aan de drie rechters
om te bepalen of de rechtsgang
voortgezet kan worden.
Maandag zou de aanklager zijn
aanklacht tegen Karadzic uit de
doeken mogen doen, met een
voortzetting op dinsdagmiddag.
Formeel zou dat in afwezigheid
van de beschuldigde kunnen.
Probleem is dat Karadzic zichzelf
verdedigt. Er zal dus, als hij weg
blijft, geen representant van hem
in de rechtszaal aanwezig zijn.
Dat probleem kan worden opge
lost als de rechters besluiten Ka
radzic het recht zichzelf te verde
digen te ontnemen en in plaats
daarvan een advocaat aanstellen
die namens de aangeklaagde op
treedt. Karadzic zal dat echter
nooit accepteren.
Sluiter, die deel uitmaakt van het
team juristen dat Karadzic terzij
de staat, benadrukt dat hij recht
heeft op een eerlijk proces.
„Alleen ben ik bang dat het tribu
naal de zaak wil afraffelen. Er is
nog een groot aantal openstaan
de kwesties. Het is een heel om
vangrijk proces. Karadzic heeft
het recht zich tot op de bodem
toe voor te bereiden. Dan kan
het tribunaal niet zo maar zeg
gen 'we zijn nu klaar'. Karadzic
heeft veel landen om informatie
gevraagd. Veel regeringen willen
dat eerst de rechter daarover oor
deelt. Terwijl de aanklager wel al
le inlichtingen krijgt waar hij om
vraagt. Karadzic moet zijn verde
diging volop kunnen voeren."
Sluiter noemt de overeenkomst
die Karadzic naar eigen zeggen in
1995 met de Amerikaanse gezant
Richard Holbrooke sloot. Een ak-
koord waarbij Karadzic beloofde
zich uit de politiek terug te trek
ken en naar eigen zeggen van
Holbrooke de toezegging kreeg
dat hij gevrijwaard zou worden
van een rechtszaak bij het tribu
naal. Holbrooke ontkent de over
eenkomst waarvan geen onderte
kend papieren bewijs bestaat.
„Het tribunaal stond in eerste in
stantie toe dat er onderzoek naar
het akkoord werd gedaan. Kenne
lijk vond men dat relevant. Nu in
eens is er haast en doet het ak
koord er niet meer toe. Dat is
niet overtuigend. Of die deal be
staan heeft weet ik niet. Feit is
wel dat niet ieder akkoord op pa
pier hoeft te staan om rechtsgel
dig te zijn. Daar zal je dus getui
gen over moeten horen."
Volgens Sluiter is het aan Karad
zic zelf om conclusies te trekken.
„Hij is bijzonder intelligent, ac
tief en betrokken. Hij moet voor
zichzelf afwegen of de rechtsgang
eerlijk verloopt of niet."
Over het besluit van Karadzic om
weg te blijven bij de start van
zijn proces zegt Sluiter: „Het is
nu aan het tribunaal daarop te
reageren. Karadzic heeft op zich
de behoefte de internationale ge
meenschap duidelijk te maken
wat er precies gebeurd is. De
vraag is alleen of hij die kans
krijgt van de rechters. De zaken
die hij aandraagt, zullen juridisch
relevant moeten zijn. Tot nu toe
is dat zo. Karadzic zit echter in
een lastige positie. Hij moet vech
ten tegen de druk om het tribu
naal in 2013 op te doeken, ook al
heeft hij daar formeel niets mee
te maken. Ik kan me niet voorstel
len dat zijn proces dan al afgelo
pen zou kunnen zijn. Daarnaast
hebben de rechters bij het tribu
naal in talrijke andere zaken al
oordelen gegeven, zaken die ver
band houden met de zaak-Karad-
zic. De aangeklaagden hebben al
lemaal gezegd dat het van hem,
Radovan Karadzic, moest. Het is
erg moeilijk daarmee te werken."
„Er is een bepaalde benadering
van het recht ontstaan waarvan
Karadzic nu zal moeten aanto
nen dat die fout was. Het is voor
rechters echter heel moeilijk van
die lijn af te wijken. Zij zullen fei
telijk tegen collega's moeten zeg
gen dat die fout zaten. De vraag
is in hoeverre zij nog onpartijdig
en onafhankelijk zijn. Of Rado
van Karadzic nog een eerlijke
kans krijgt? Ik maak me daar gro
te zorgen over. De aanklager
heeft nu ook duizenden details
uit eerdere vonnissen als feiten
ingebracht. Dat is door de rech
ters aanvaard. Zij zijn veel te mak
kelijk klakkeloos overgenomen."
Radovan Karadzic
Geboren op 19-06-1945
in Savnik, Montenegro
Getrouwd, twee kinderen
Studeerde medicijnen
en werkte als psychiater
1989
Karadzic richt de Servische Democratische
Partij (SDS) op. De SDS wil binnen Bosnië een
Servische republiek die bij Joegoslavië blijft horen.
1992
Onafhankelijkheid Bosnië-
Herzegovina van Joegoslavië,
Karadzic roept binnen Bosnië
Republika Srpska uit.
1992-1995
Bosnische'oorlog.
Karadzic laat
Sarajevo belegeren.
1995
Val moslimenclave
Srebrenica. Duizenden
Bosnische moslim
mannen vermoord.
1995
Dayton-akkoord
maakt einde aan oorlog.
Joegslavië-tribunaal
klaagt Karadzic aan.
1996
Karadzic
verdwijnt.
26 okt. 2009
Start rechtszaak
Joegoslavië-tribunaal.
Aanklachten o.a.
genocide en misdaden
tegen de menselijkheid.
2008
Arrestatie in Belgrado.
Leefde als geneesheer en
dichter Dragan Dabic.
Wapen
Republika Srpska
1980 '81 '82 '83 '84 '85 '86 '87 '88 '89 1990 '91 '92 '93 '94 '95 '96 '97 '98 '99 1980 '01 '02 '03 '04 '05 '06 '07 '08 '09 2010
