Complicaties bij grensarbeid
Sqs Van Cent
grensarbeid
13
Terneuzen
De grens over is voor een werknemer heel ingrijpend. Foto: duofoto
Grensoverschrijdende arbeids
marktproblematiek speelt
extra in Zeeland en West-Bra
bant, waar het bedrijfsleven in re
latief hoge mate een beroep doet
op het Vlaamse achterland. Het is
dan ook van wezenlijk belang om
fiscale en sociaalrechtelijke com
plicaties bij grensoverschrijdend
werknemersverkeer tussen Neder
land en België weg te nemen.
door Henk van de Voorde
HULST - Tot dusverre komen Ne
derlandse werkgevers geregeld voor
onaangename verrassingen te staan na
het 'contracteren' van een Belgische
werknemer. Niet omdat ze hun werk
niet goed zouden doen. Op de werk
zaamheden van Belgen in Nederland
se loondienst is doorgaans niks aan te
merken. Bovendien zijn ze gemoti
veerd en hoffelijk tegen collega's en
klanten. 'Boosdoener' is de fiscale en
sociaalrechtelijke arbeidsmarktproble
matiek.
De fiscale specialisten Gert Treurniet
FB MB en Maarten Kroeger FB MB
van Rijkse Partners Belastingadvi
seurs schreven in het kader van hun
(cum laude afgeronde) Masterstudie
het onderzoeksrapport 'Belemmerin
gen bij het grensoverschrijdend werk
nemersverkeer tussen Nederland en
België'. Hierin staat de Belgische
werknemer centraal die zowel in Ne
derland als in België in dienstbetrek
king werkzaam is: de zogenaamde
grensarbeider of pendelaar.
Zijn werkgevers zich wel bewust van de
problemen die ze over zich afroepen bij het
in dienst nemen van Belgische werkne
mers?
Treurniet en Kroeger onderzochten
deze probleemstelling via interviews
in de sectoren midden- en kleinbe
drijf, grote ondernemingen en instel
lingen. Conclusie: een goede begelei
ding bij het in dienst nemen van een
Belgische werknemer is essentieel om
veel (financiële) narigheid te voorko
men. In concreto zouden Nederland
se werkgevers en instanties beter de
gevolgen moeten overzien van het in
Foto: duofoto
Fiscaal specialist Gert Treurniet: „Grensoverschrijdend werknemersverkeer is een interessante, maar complexe materie."
beeld die in Nederland fulltime in
dienstbetrekking werkzaam is, maar
op een Belgische universiteit twee
uur per week college geeft, moeten
in België sociale lasten worden afge
dragen, ook over het Nederlandse
loon. Hetzelfde geldt voor een Vla
ming die op een Nederlandse bank
een fulltime baan heeft en op zaterdag
middag (als werknemer) achter de bar
staat bij de lokale voetbalclub. Of een
zuiderbuur die in de Zeeuwse havens
een vaste baan heeft en daarnaast
'thuis' een krantenwijk heeft. Ook in
deze situaties moeten in België (ook
over het Nederlandse loon) sociale
premies worden afgedragen. Dat kan
tot grote problemen leiden.
De sociale premies zijn namelijk in
België veel hoger dan in Nederland
en een maximale grondslag ont
breekt. Een Nederlandse werkgever
wordt dan veelal met aanzienlijk hoge
re sociale lasten geconfronteerd", al
dus Gert Treurniet.
dienst nemen van in België woonach
tige werknemers met eveneens een
dienstbetrekking in eigen land.
Uitgangspunt bij grensoverschrijden
de sociale zekerheid vormt een Euro
pese verordening die uitgaat van het
'werklandbeginsel': het sociale zeker
heidsstelsel van het werkland is van
toepassing. Dit voorkomt oneerlijke
concurrentie op de werkvloer. Ech
ter: de sociale wetgeving van het
woonland heeft het primaat als zowel
in de woonstaat als in een andere
EG-lidstaat wordt gewerkt.
Vreemde situaties
„Dit kan tot vreemde situaties leiden.
Voor een Belgische medicus bijvoor
Hoop
Er gloorde hoop aan de horizon, met
de inwerkingtreding van een nieuwe
verordening in 2010. Hierin staat dat
bij niet-substantiële arbeid in België
toch het Nederlandse sociale zeker
heidsstelsel van toepassing is. Deze uit
zondering is echter alleen van toepas
sing als in beide landen voor dezelfde
werkgever wordt gewerkt. „Grens
overschrijdend werknemersverkeer is
een interessante maar complexe mate
rie waarbij vier rechtsgebieden aan de
orde komen: fiscaliteit, sociaal verze
keringsrecht, arbeidsrecht en pen
sioen. Europese regelgeving en juris
prudentie is gericht op vrij verkeer
van goederen, diensten, personen en
kapitaal. Conform Europees recht mo
gen er voor grensarbeiders in fiscale,
sociaalrechtelijke en arbeidsrechtelij
ke zin geen belemmeringen zijn om
arbeid in een andere lidstaat te verrich
ten. De overheden streven in hun
wet- en regelgeving dit doel na of
worden er door de economische com
missie toe gedwongen. Het grote pro
bleem is echter dat de stelsels van de
onderlinge landen niet op elkaar zijn
afgestemd. Daardoor ontstaan er
voortdurend fricties. Aan de hand van
ons onderzoek kunnen ondernemers
beoordelen of de aanpak van perso-
neelswerving dient te worden gewij
zigd. Ook hebben wij getoetst of de
bilaterale en nationale regelingen be
lemmeringen oproepen die in strijd
zijn met het EG-verdrag."
In artikel 39 van dit verdrag is gecodi
ficeerd dat het verkeer van werkne
mers binnen de Europese Gemeen
schap vrij is. Elke vorm van discrimi
natie op grond van nationaliteit tus
sen de werknemers van de lidstaten
wat betreft werkgelegenheid, belo
ning en arbeidsvoorwaarden is daar
om verboden. Deze fundamentele be
paling is echter vooralsnog niet toege
sneden op de praktijk van grensover
schrijdend werknemersverkeer.
