De schoonheid moet
Genieten van de pracht
van een donkere nacht
Het is tijd voor...pepertjes!
dinsdag 20 oktober 2009
Het moet een extra krachtige, prachtige en donkere nacht
worden, zaterdag 24 oktober. Want de Nacht van de
Nacht, een initiatief van de Zeeuwse Milieufederatie en
de Stichting Natuur en Milieu, viert haar eerste lustrum. Al vijf
jaar vragen de organisatoren aandacht voor de lichthinder die
het dag- en nachtritme van plant en dier verstoort.
Ervaar de nacht tijdens een van de volgende Zeeuwse activitei
ten:
AXEL - In en om de watertoren van
Axel, Kinderdijk 2, 19-22 uur: Film
van Boris Karlojf in Frankenstein
(zwart-wit, jaren '30); Expositie 'Flit
sen ten strengste verboden'; Nacht
wandeling Staatsbosbeheer; Schil
der- en tekenworkshop; Een reis
door de elementen met klank en ge
luiden, door de Steenkring (onder
voorbehoud); Nachthapjes bij kaars
licht in Restaurant Het Wapen van
Axel (vanaf 22.30 uur, 0113-561396).
CADZAND-BAD - Genietend beleven
van de nacht. Start: bezoekerscen
trum 't Zwin 19-22 uur: doorlopend
wande/parcours langs strand en
duin, met nachtfrisbee, sterren kij
ken, romantische muziek bij kaars
licht, nachtdichters, nachtvlinders,
nachtelijk vuur en meer.
IJZENDIJKE - Hoe donker is écht don
kerPontesbos ten zuiden van l]zen-
dijke, aan de Oudemansdijk in de
Nieuw Passageulepolder, 20-22 uur:
verrassende nachtwandeling op de
echt donkerste plek van
Zeeuws-Vlaanderen. Kijk op de web
site-agenda van Nacht van de
Nacht voor een kaartje met de pre
cieze locatie of mail met Staatsbosbe
heer, m.lieman@staatsbosbeheer.nl.
NIEUWVLIET - Nachtdieren in het
bos van Erasmus, verzamelen op de
parkeerplaats van natuurgebied De
Knokkert/Bos van Erasmus aan de
Knokkertweg te Nieuwvliet, om 20
uur. Einde van deze tocht onder lei
ding van een gids van Staatsbosbe
heer circa 22 uur. Meenemen: laar
zen of stevige schoenen. Meer info:
m.lieman@staatsbosbeheer.nl en op
www.staa tsbosbeheer. n I
ELLEWOUTSDIJK - Spanning en be
wondering voor de nacht, Fort Elle-
woutsdijk, Fortweg 2, 19-21.30 uur.
Griezelavond voor kinderen van 7
t/m 12 jaar, waarbij vleermuizen,
uilen en geluiden van de nacht aan
bod komen. Aan het eind een span
nend verhaal en chocolademelk. Kos
ten 4,- per kind, ouders mogen
(gratis) mee. Aanmelden (vereist)
via 0113-644044
'S-HEER ARENDSKERKE - Heeft de
nacht een geur, een smaak, is de
nacht een gevoel, een geluid? Beleef
de nacht met al uw zintuigen bij het
Vrouweputje. 19:30-22 uur. Meene
men: theedoek, warme kleding dra
gen. Geen wc aanwezig.
www.vrouweputje.nl, telefoon
0113-581317
WOLPHAARTSDIJK - Klanken, Dro
men en Verhalen, voor groot en
klein, inloop vanaf 19 uur. De Kunst
wei, Perponcherpolderweg 1, Wol-
phaartsdijk.
20.30 Nachtvertelling in de tipi, met
aansluitend zoemende klanken en
boventonen, 21 uur pauze met hap
jes, 22 uur droomklanken/ligconcert,
met klankschalen, sandawa,fuit en
trom. Tot slot kampvuur in de don
kere nacht en genieten van de ster
renhemel. Meenemen: warme kleren,
eventueel eigen muziekinstrument.
Voor het droomconcert: matje en de
ken. Entree €5,- voor kinderen en
10,- voor volwassenen inclusief kof
fie, thee, limonade. Aanmelden kan
(hoeft niet) via info@dekunstwei.nl
of per sms naar 06 29394507.
www.dekunstwei.nl
GOES - Kinderboerderij in Holland-
sche Hoeve-gebied, 19-21 uur, nacht
lampje en spannende speurtocht ma
ken of sterrenkijker maken en de ster
ren bekijken. Zelfgebakken brood
eten met warme chocolademelk. Zak
lamp, warme kleding en 1 euro en
tree mee. Aanmelden (vereist) via di
ng.de.putter@mecdebevelanden of
0113-252628.
VOOR VERVOLG ZIE RECHTERPAGINA
Rijk-Jan Koppejan: „Je beseft je echt dat je zeifin een uithoek van het heelal zit."
door Guido van der Heijden
Als het weer meewerkt
kan iedereen tijdens
de Nacht van de
Nacht op de Markt in
Middelburg eens door
een sterrenkijker kijken. Medewer
kers van de Middelburgse volks
sterrenwacht Philippus Lansber
gen staan dan met kijkers op de
Markt.
Sterrenkijken hoeft geen dure hob
by te zijn. Met een flinke verrekij
ker zie je al veel meer dan met het
blote oog. Voor minder dan hon
derd euro kun je een telescoop ko
pen waarmee je al best naar de pla
neten kunt kijken.
Verwacht echter geen wonderen.
„Schoonheid moet je leren zien",
zegt Rijk-Jan Koppejan van Mid
delburgse sterrenwacht.
De mooie plaatjes die we kennen
van planeten als Jupiter en Satur-
nus zijn gemaakt door supertele
scoop Hubble of door ruimteson
des die de planeten op korte af
stand passeerden. Wat je in de ach
tertuin door een hobbytelescoop
zal dan tegenvallen.
Een ster is een puntje en blijft na
zelfs 200 keer vergroten een punt
je. Sterren staan te ver weg. Plane
ten bekijken gaat best, maar ver
wacht geen beeldvullende plaatjes.
Jupiter, de grootste planeet van
ons stelsel, is momenteel goed te
zien. Het is de helderste 'ster' in
de zuidelijke hemel. Met een een
voudige telescoop verandert een
helder puntje in de hemel in een
klein bolletje met streepjes. Je ziet
ook duidelijk de Jupitermanen.
En dat is misschien de charme,
waardoor mensen toch in de vries
kou in de tuin naar sterren gaan
kijken. Het is Jongensboekroman-
tiek.
„Het is de beleving dat je het echt
ervaart", denkt Koppejan. „Een
Op het biologische akker
bouwbedrijf D'n Akker
in Hengstdijk worden nu
pepers geoogst. Echte Spaanse pe
pers, en niet eens uit een ver
warmde kas. Twee jaar geleden
zaaide Marco Verstraeten van D'n
Akker de eerste peperzaden, van
het ras Westlandse Lange Rode.
Het was een probeersel. „D'n Ak
ker is een samenwerkingsverband
van het akkerbouwbedrijf van Ver-
brugge en de zorgw.erkplaats
V&D Contrast, voor mensen met
een beperking. Wij van V&D Con
trast doen de moestuin. Een paar
jaar geleden hebben we een paar
tuinkasjes geknutseld. We vroe
gen ons af: wat kunnen we daarin
met onze mensen doen? Tomaten
en komkommers natuurlijk, een
paar aubergines - en toen zei ie
mand: pepertjes, is dat niet leuk?"
Vorig jaar werd toch maar mooi
25 kilo biologische pepers geoogst.
De pepers vonden hun weg naar
kleine Belgische afnemers, wat
mensen uit de buurt, het eigen
groentenwinkeltje, biologische
webwinkel De Grote Verleiding,
Hof Welgelegen in Middelburg en
Het Boertje (De Feijter) in Terneu-
zen. Dus wie lokale pepers wil
eten: het kan, met dank aan D'n
Akker.
Alle pepers zijn rijk aan vitamine
C. De Spaanse of rode peper, zo'n
12 cm lang, wordt ook wel chilipe
per genoemd. Maar het Mexicaan
se chilipoeder is een combinatie
van specerijen (zoals zwarte pe
per, komijn, oregano, paprika,
kruidnagel, knoflook en pepers).
Chili komt uit het Azteeks en bete
kent rode peper. Zoals iedereen
kan zien zijn paprika en peper fa
milie van elkaar: in het Hongaars
betekent paprika 'zoete peper'. Op
de zogenaamde Scovilleschaal (die
aangeeft hoe heet een peper is),
scoort de rode peper gemiddeld.
Sambal
Een sambal voor beginners met over
al verkrijgbare ingrediënten: verhit
twee eetlepels olie in de wok, fruit
hierin onder voortdurend roeren
(een minuut of drie) het volgende ge
stampte of gepureerde mengsel: 20
rode pepers, vijf teentjes knofook,
twee tomaten, 1 a 2 theelepels zout,
2 theelepels suiker, een grote ui en 2
theelepels trassi (gefermenteerde gar
nalenpasta, te vinden in de kruiden-
hoek van de beter gesorteerde su
pers). Is er een toko in de buurt, ver
fijn de sambal dan eens met ingre
diënten als kemirinoten, tamarinde
pasta, citroenblad, laos en santen.
Zeeuwse Spaanse pepers uit de koude kas in Hengstdijk. foto Mare Nelemans
