zeeland 125
'De vlammen schoten kerktorenhoog'
Van saai onderwijs naar boeiend leren
Nieuwe ontwikkeling
diabetesbehandeling
NIOO en Imares
houden open dagen
Man raakt vast in
aardappelrooimachine
Maaskantreizerwl
De Slag
om de Schelde
dinsdag 20 oktober 2009
Het is 65 jaar geleden dat de bevrij
ding van Zeeland werd ingezet met
de Slag om de Schelde. De krant
blikt tot eind november (toen de eer
ste geallieerde schepen naar Antwer
pen konden) terug op die tijd.
door Ben Jansen
De dertienjarige Theo Steen-
kiste is samen met zijn
oudere broer Johan bezig
een dood paard te begraven bij de
boerderij van de familie De Dobbe-
laere aan de Isabellaweg bij IJzen-
dijke, waar hun vader knecht is.
Voor hij weet wat er is gebeurd,
ligt hij naast het kadaver in de
kuil. Een enorme explosie heeft: al
les en iedereen omver geblazen.
Een Britse eenheid die zich op het
erf van de boerderij gereed maakt
voor de aanval op Breskens en een
Canadese transportsectie die komt
bevoorraden, tellen samen 46 do
den. Er zijn 38 gewonden. De boer
derij wordt weggevaagd.
Het moet die vrijdag 20 november
1944 bij IJzendijke een van de
grootste onvoorziene explosies tij
dens de Tweede Wereldoorlog in
Noordwest-Europa zijn geweest.
Even na een uur 's middags gaat
meer dan een ton nitroglycerine
de lucht in. Steenkiste: „Het was
een inferno. De vlammen schoten
kerktorenhoog en de dakpannen
vlogen misschien wel een kilome
ter de lucht in. Aan het gebulder
heb ik een gehoorbeschadiging
overgehouden."
Steenkiste en zijn broer hebben al
le geluk van de wereld gehad. Tien
minuten eerder stonden ze nog si-
geretten te bietsen bij de Britten.
Het zijn genietroepen die met spe
ciale attributen de Canadese op
mars richting Breskens komen ver
sterken. Ze beschikken over omge
bouwde Churchill-tanks die brug
gen kunnen leggen, sloten met tak
kenbossen vullen en mijnen on
schadelijk maken. Voor dat laatste
hebben de genisten nog een extra
vinding: de Conger. Die bestaat uit
een canvasslang die met een klei
ne raket een mijnenveld in wordt
geschoten en met nitroglycerine
wordt gevuld. Wanneer die vloei
bare springstof tot ontploffing
wordt gebracht, exploderen de mij
nen mee en zo ontstaat een veilig
Twaalf jaar geleden is aan de Isabellaweg een monument opgericht om de
slachtoffers van het inferno te herdenken. foto Peter Nicolaï
pad, ongeveer zes meter breed.
Mooi bedacht, maar levensgevaar
lijk, want nitroglycerine is zeer on
stabiel. Een druppel die op de
grond valt, kan al ontploffen. De
Conger wordt op 25 september
voor het eerst in een gevechtsactie
gebruikt bij Calais. En na het inci
dent bij IJzendijke nooit meer.
Wat er precies misgaat is onduide
lijk. Canadese trucks komen de
Britse genisten op de boerderij
van De Dobbelaere voedsel, brand
stof, munitie en nitroglycerine
brengen. Misschien is een van de
trucks op een mijn gereden, mis
schien brengt het gehobbel bij het
oprijden van het erf - een duiker
is onder de zware rupsvoertuigen
bezweken waardoor de vrachtwa
gens moeten worden getrokken -
de nytroglycerine spontaan tot ont
ploffen. Misschien ook is iets mis
gegaan bij het overgieten van het
vloeibare explosief
Hoe dan ook, de gevolgen zijn cata
strofaal. Van het woonhuis van de
boerderij rest slechts een staketsel,
de grote schuur die diende als on
derkomen voor de Britten is met
de grond gelijkgemaakt. Tanks en
andere voertuigen zijn een vuur
zee en bomen in de boomgaard
branden als fakkels. Kraters gapen
in de grond. Lichamen van Britse
en Canadese militairen worden uit
een gereten. Het erf is bezaaid met
doden en kermende gewonden.
Van de familie De Dobbelaere, per
soneel en een aantal personen die
op de boerderij een toevluchts
oord hadden gevonden, raken en
kelen gewond.
Een uur na de grote explosie ont
ploft een tank. De geschutskoepel
vliegt honderd meter ver weg.
Ook hierbij vallen slachtoffers. Uit
eindelijk komen veertien Britten
om, vier bezwijken later aan hun
verwondingen en van negen
wordt geen spoor teruggevonden.
De Canadezen tellen elf doden
(plus één die in het ziekenhuis
overlijdt) en zeven vermisten.
Hoewel de verspreide lichaamsde
len zo goed mogelijk worden opge
ruimd, vinden Theo Steenkiste en
zijn broer Johan dagen laten nog
een schoen met een voet erin en
een overhemd met de overduidelij
ke resten van een borstkas. Alles
wordt ter plekke netjes begraven.
Theo Steenkiste: „Tja, dat was een
gebeurtenis die je nooit van je le
ven meer kwijtraakt. Niet dat ik er
elke dag aan denk, want dan heb
je geen leven meer, maar zo rond
de twintigste oktober komt het
toch altijd weer terug."
Wie ook een verhaal over de bevrijding
heeft, kan bellen naar 0118-434 010
door René Schrier
'S-HEER ARENDSKERKE - Je gaat min
of meer toevallig naar een onder-
wijsconferentie en binnen de kort
ste tijd wordt heel het onderwijs
op je school overhoop gehaald.
Het is wat kort door de bocht,
maar dat is in grote lijnen het pro
ces dat zich aan het afspelen is bij
de Alpha Scholengroep, de zestien
christelijke basisscholen van
Zuid-Beveland. Bij de ene school
gaat het overigens wat harder dan
bij de andere, legt een van de direc
teuren van de groep, Anko van
Hoepen, uit.
„Op die conferentie werd ons een
spiegel voorgehouden. Zo werd
ons duidelijk gemaakt dat als je
een beeld van een klaslokaal anno
1930 bekijkt en je bekijkt een ge
middelde klas van nu, dan is er
maar bar weinig veranderd."
De bewuste conferentie ging over
'natuurlijk leren'. In een gesprek
met Van Hoepen over dat begrip
GOES
De afdeling Bevelanden van de Dia
betesvereniging Nederland houdt
donderdag 22 oktober een ledenbij
eenkomst in de vergaderzaal, ka
mer 57/60, van het Oosterschelde-
ziekenhuis in Goes.
Internist P. B. Leurs, gespeciali
seerd in nieraandoeningen, houdt
een lezing over het onderwerp
'Nieuwe ontwikkelingen in de dia
betesbehandelingen'. De bijeen
komst begint om 20 uur.
vallen termen als duurzaam leren,
meervoudige intelligentie en sys
teemdenken. „Het tegengestelde
van boeiend onderwijs is saai on
derwijs", vertelt hij. „Maar dat is
slecht voor kinderen. Dat betekent
dat je niet leert. We willen de kin
deren op school leren over de
maatschappij, maar ook leren om
die maatschappij te veranderen.
Ze laten zien dat heel veel dingen
met elkaar samenhangen." Een
voorbeeld daarvan is dat een vader
met een interessant beroep daar
op school eens iets over komt ver
tellen. Zo worden dingen van bui
ten de school de klas ingehaald.
Een ander aspect is het feit dat kin
deren en docenten zogenaamde
mindmaps maken.
Dat zijn grafische schema'sook
wel informatieboom genoemd, die
vertrekken van een centraal onder
werp en daaraan bijzaken en ver
wante concepten verbinden. Een
mindmap kan bij het studeren hel
pen details van hoofdzaken te on-
YERSEKE
Het Nederlands Instituut voor Eco
logie (NIOO) en het centrum dat
zich bezighoudt met de studie naar
het ecosysteem Imares, beide geves
tigd aan de Korringaweg in Yerse-
ke, houden 23 en 24 oktober open
huis. Wetenschappers zijn aanwe
zig om uitleg te geven over hun
werk. Bij veel onderdelen kunnen
mensen zelf aan de slag. Op 23 okto
ber is het open huis tussen 18.30 en
21 uur, op de 24e van 11 tot 17 uur.
derscheiden en informatie logisch
te ordenen in het geheugen. Bij de
werkwijze waar de Alpha scholen
groep voor heeft gekozen, leren
niet alleen de kinderen. Ook de
leerkrachten en scholen leren van
elkaar. De school in Nieuwdorp,
de Regenboog, is er het verst mee.
Want dat is ook een gegeven. De
scholen mogen zelf bepalen hoe
ver en hoe snel ze met de nieuwe
aanpak willen gaan. De Regen
boog is de pilotschool binnen de
groep.
De leerkrachten van de Alpha
scholengroep willen hun kennis
en ervaringen met boeiend leren
delen met collega's van andere
Zeeuwse scholen. Daarom wordt
woensdag 21 oktober in de Zeeuw
se Stromen in Renesse een studie
dag gehouden, onder de titel 'Le
raar, wie ben je?'. Luc Stevens, be
kend van onderzoek naar adaptief
onderwijs, houdt dan een lezing.
Q www.alphascholengroep.nl
OVEZANDE
Een 28-jarige man uit de gemeente
Borsele is gisterochtend met zijn
hand klem geraakt in een aardap
pelrooimachine. De brandweer
moest hem uit de machine bevrij
den, waarna hij naar het zieken
huis in goes is gebracht. Het onge
val gebeurde rond half tien op een
stuk land aan de Rietveldweg in
Ovezande. De man schoot te hulp
toen de rollen van de rooimachine
vastliepen door de vochtige grond.
KERST AAN DE OOSTZEE
5 dagen voor 299,-
H5-daagse reis per Comfort-Class touringcar;
met o.a. Rostock, Warnemünde en Bad
Doberan.Verbiijf op basis van half-pension.
*U reist Comfort-Class!
VERTREKDATUM: 23 DECEMBER
KERST IN ROME
8 dagen voor 529,-
n8-daagse reis per Comfort-Class touringcar;
met o.a. Vaticaanstad, Forum Romanurn en
Florence.Verblijf op basis van half-pension,
U reist Comfort-Class!
VERTREKDATUM: 21 DECEMBER
KERST IN OPATljA
8 dagen voor 379,-
t-k j
BfHI 8-daagse kerstreis per Comfort-Class tour-
■■■0 ingcar; met o.a. Postojna, Krk en Moscenice,
Verblijf in Hotel Imperial op basis van half-pension.
U reist Comfort-Class!
VERTREKDATUM: 22 DECEMBER
KERST IN KARINTHIE
8 dagen voor 469,-
a8-daagse v/interexcursiereis per Cornfort-Class
touringcar, met o.a, excursies maar ook mogelijk
heden tot diverse wintersporten.'Verblijf in hotel Fragan-
terwirt o.b.v. half-pension. U reist Comfort-Class!
VERTREKDATA: 20 DECEMBER; 16,30 JANUARI E.A.
MEER INFORMATIE OP WWW.MAASKANTREIZEN.NL
EEN GRATIS BROCHURE MORGEN IN HUIS? BEL 0412-482828
SCR
O? Ai. ONZE REIZEN 2
L PEP, LUXE CCMPOamASSTOiW
MAASKANT REIZEN - 'h VAM COOTKÉÜiW 4 5