De Zeeuwse toppers
Natuurjournaal
Chiel jacobusse
dinsdag 13 oktober 2009
t
(T
De zulte of zeeaster is in
Zeeland vanouds een be
kende plant. In het voor
jaar wordt het jonge blad gesne
den voor de consumptie. Het staat
bekend als lamsoor, hoewel de
plant die in plantenboeken
lamsoor genoemd wordt een heel
andere soort is.
Zulte wordt niet alleen door men
sen gegeten. Er is een hele reeks
van gespecialiseerde dieren die
zich uitsluitend of voornamelijk
met zeeaster voeden. Elk zijn ze
gespecialiseerd op een ander deel
van de plant, zodat ze elkaar nau
welijks in de weg zitten.
De bloemen worden, behalve
door allerlei zweefvliegen bezocht
door enkele gespecialiseerde soor
ten. Om te beginnen is er de be
kende schorzijdebij die zijn nest
cellen vult met stuifmeel van de
zeeaster, om zo de jonge larven
van voedsel te voorzien. De bijen
zelf drinken vooral van de nectar,
om daarmee in de eigen energiebe
hoefte te voorzien. De bloemen
van zeeaster worden ook gegeten
door de rupsen van de astermon
nik. Dat is een flink uit de kluiten
gewassen nachtvlinder, waarvan
de rups twee kleuren kan hebben:
grasgroen of lichtpaars. Beide va
rianten hebben gele strepen over
de hele lengte. De groene rupsen
zijn prima gecamoufleerd tussen
de bladeren; de paarse vallen juist
helemaal niet op als ze tussen de
bloemen zitten.
Behalve op de bladeren is er ook
een rups die in de bladeren leeft.
Dat is de rups van het zultemi-
neermotje, een klein nachtvlinder
tje dat vliegt in de avondscheme
ring. De rupsjes vreten een dool
hofachtige gang door het blad
moes. Als je zo'n blad tegen het
licht houdt zie je behalve het rups
je aan het einde van de gang, ook
allemaal bruine puntjes van de uit
werpselen van.het rupsje. Op de
stengels en het jonge blad leven
verschillende soorten bladluizen.
Binnenin de stengel leeft een gro
te larve, die zich voedt met het
merg van de plant. Het is de larve
van de distelboktor.
In de jonge bloemknoppen zit de
larve van een fraai gekleurd vlieg
je: de zeeasterboorvlieg.
Zelfs de wortels van de zeeaster
worden gegeten. In de wortelhals
leeft een mineervlieg en op de
wortels leven bladluizen. En daar
mee is het palet nog lang niet com
pleet. Het is maar een greep uit de
vele specialisten aan wie de zeeas
ter een plaats biedt.
Zeeasterboorvlieg. foto Chiel Jacobusse
IliiiË
De provincie wil het voor iedereen mogelijk
maken om de natuur dicht bij huis te beleven.
Daarom wordt er naar gestreefd om op ieder
eiland of in iedere regio een natuurgebied
optimaal in te richten om er uit te waaien,
bijzondere diersoorten te spotten, te sporten
ofte socialiseren: De Zeeuwse Topper.
Grevelingen: Brouwersdam en Crevelingendam
Schouwen-Duiveland: Boswachterij Haamstede en de Zuidkust van Schouwen
Oosterschelde: Neeltje Jans
Tholen/Sint Philipsland: Rammegors/Slikken van de Heen
Walcheren: de Mapteling/Oranjezon
en de Zuidkust van Walcheren
Zuid-Beveland: het Heggengebied/Zwaakse Weel
en Oranjeplaat bij de Piet
West Zeeuws-Vlaanderen: 't Zwin en de kust van west Zfeeuws-Vlaanderen
Midden Zeeuws-Vlaanderen: de Braakman
Oost Zeeuws-Vlaanderen: Sint-Jansteen/pirtge
-
Willem Adriaansens foto's Dirk-Jan Gjeltema, Wim Kooyman, Lex de Meester, Willem Mieras en Peter Nicolai
