ioluit Origineel en len van den Berg Collectie Hans Warren Douwe Tiemensma Wim Hofman Glenn Priester donderdag 8 oktober 2009 Op zoek naar het beste wat Zee land op kunstge bied te bieden doorNi( heeft bezocht Ni co Out 'Porcelain Pirates' in het Zeeuws Museum in Middelburg. De expositiezaal is don ker. Historische en exotische kostuums hangen fraai verlicht op standaards. Op consoles prij ken fijn gedecoreerde oosterse vazen. Eén vaas staat in een vi trine. Ook achter glas zie ik on der andere een vel papier met kalligrafische tekens, een oud pistool, kunstig bewerkte doos jes, een opgevouwen hemd en een antieke helm. Hoog boven de kostuums, op plan ken aan de muur, staan nog meer vazen. Opvallend is een gebroken vaas. Die zou je als museum toch eerst lijmen voordat je hem toont? Er is meer dat niet klopt. De kaart jes met bijschriften vermelden zo wel oude jaartallen als 2009. De ex positie is dus een mix van museale en 'gewone' objecten. Wat drijft een museum ertoe te proberen be zoekers op het verkeerde been te zetten? Het antwoord is: het inschakelen van kunstenaars. In dit geval Su- perflex, een Deens trio dat zich op uiteenlopende wijze manifesteert als maatschappelijk betrokken en (kunst)grensdoorbrekend. Op ver zoek van het museum verdiepten de kunstenaars zich in de collectie en de identiteit van Zeeland en stuitte daarbij op een gebeurtenis uit 1602. Bewapende Zeeuwse koopvaardijschepen maakten na een heftige, door een misverstand ontstane, schermutseling een Por tugees schip buit, onder andere ge laden met Chinees porselein. De vracht werd in Middelburg geveild en bracht omgerekend negentien miljoen euro op. Dit bedrag zou mede het startkapitaal vormen van de in hetzelfde jaar opgerichte VOC. De vaas in de vitrine maakt deel uit van de museumcollectie en zou afkomstig kunnen zijn van de gekaapte lading. Superflex nam dit gegeven als uit gangspunt voor een driedelige tv-serie die zonder hun bemoeie nis door een Vietnamees team is gemaakt en in ook het museum is te zien. Wel een érg lange zit trou wens. De serie kent drie verhaallij nen waarin de vaas sleutelobject is. Het lot van een jonge vrouw uit de tijd van de kaping is verbonden met de vaas. Zij komt voor in een film die over de historische gebeur tenis wordt gemaakt. De hoofdrol speelster gaat in haar vrije tijd op Een driedelige Vietnamese tv-serie is onderdeel van het Superflex-project. zoek naar de vaas. Die zou een ge heim bevatten. Ontdekking daar van kan de vrouw uit het verleden bevrijden. Complicatie is dat de vaas inmiddels deel uitmaakt van de collectie van een verzamelaar die ook nog eens imitatievazen op de markt brengt. Dit gegeven, goed uitge werkt, roept in relatie tot de expositie boeiende vra gen op en raakt aan belangrijke kwesties. De verhouding tussen culturen bijvoorbeeld. De cultuur van China en Vietnam zijn mede door de Chinese overheersing sterk met elkaar verbonden. In bei de landen maakte men speciaal voor de export porseleinen produc ten, die hier voor oosters doorgin gen, maar feitelijk een mix waren van oost en west. Dan de kwestie van namaak en co pyright. Zuidoost-Azië is namaak- kampioen en de nachtmerrie van producenten van originele goede ren. Maar wat betekent origineel als de kwaliteit van de imitatie ge lijk is aan het origineel? Origineel en oud geven waarde: emotio- neel-historisch én geldelijk, zeker als iets schaars is. Maar in de mid deleeuwen, bijvoorbeeld, werd ge lovig Europa door botresten van heiligen overspoeld. Die werden als waardevolle relikwieën erva ren, terwijl ze onmogelijk allemaal van heiligen afkomstig kunnen zijn geweest, behalve als die het formaat zouden hebben gehad van dinosaurussen. Waarde zit hem in beleving. Maar geldelijke waarde is van invloed op beleving. En imitaties ondergraven de schaarste en dus de prijs. In een postkapitalistische samenleving is daarom copyright zo'n belangrijk issue, ook als het gaat om kunst. Superflex zet daar vraagtekens bij. In deze tentoonstelling en in ande re projecten. Zo legt het trio ook een bommetje onder het verband tussen originaliteit, identiteit en waarde, een stel begrippen waar aan de kunstwereld én die van de musea hun betekenis en waarde ontlenen. Als je voor vijf tientjes een echte Van Gogh zou kunnen kopen, zou je er dan dezelfde emo tionele waarde aan toekennen dan wanneer je er 50 miljoen voor be taalt? Er valt nog veel meer te filosofe ren met deze expositie als aanlei ding. Over de VOC, over economi sche oorlogsvoering, over indivi duele en gemeenschappelijke rol len in ontwikkelingen, over lot, be stemming en toeval. Deze bevra gende houding loopt als een rode draad door het museum. Porcelain Pirates is met de rest van de presentaties een bezoek meer dan waard. 'Porcelain Pirates', Superflex. Zeeuws Museum, Abdij, Middelburg. T/m 8 februari 2010. Di. t/m zo. 10.00-17.00 uur. De complete tv-serie is vrijdag 16 oktober, 20 november, 18 december en 15 januari om 15.00 uur te zien Filmtheater Schuttershof, Middelburg. Ien van den Berg weeft: kleurige wandkleden, waarin voorwerpen, planten en huizen tot leven ko men. Geraffineerd speelt zij opti sche effecten tegen elkaar uit en vereenvoudigt zij haar voorstellin gen tot de essentie. Haar werk is fantasierijk en straalt vitaliteit uit. T/m 31-10, De Osseberg, Singelweg 11, Crijpskerke. Do.-za. 14.00- 17.00 uur. Mede-exposanten: Clarie Pronk, Femke van den Berg en Lyd/a Coolen. Hans Warren (1921-2001) verzamel de kunst uit verre werelden. Zijn collectie wordt schitterend gepre senteerd. Spannende combinaties van religieus, mythisch en magisch geinspireerde beelden: Afrikaanse expressie naast oosterse verfijning: twee kanten van één medaille. T/m 31-1, Zeeuws Museum, Middel burg. Di t/zo. 10.00-17.00 uur. 14 okt. 16.00-19.00 uur: Rondleiding en lezing 'Exotisme identiteit'. 1 Douwe Tiemensma is gegrepen door het Friese landschap. Hij con centreert zich op de grote lijnen en speelt in zijn composities met tegenstellingen als open en geslo ten, vol en leeg. De combinatie met een rijk palet aan kleurnuan ces leidt tot een mooie balans tus sen kracht en subtiliteit. T/m 15 november, Raadskelder, Croote Markt 1, Sluis. Za. t/m wo. 14.00-17.00 uur. Wim Hofman is gezegend met een kinderlijke fantasie en door wrochte artistieke visie. De combi natie leidt tot verbeeldingsrijke schilderijen, tekeningen en illustra ties. Daarvan zijn er in Terneuzen tientallen te zien, vooral in kleine re formaten: vaak wat somber, maar ook ironisch en speels. t/m 31-10, Kunstuitleen, Bellamy- straat 26a, Terneuzen. Di. t/m vr. 13.00-17.00 uur, za. 10.00-14.00 uur. Glenn Priester stelt zink, koper, tin en lood bloot aan weer en wind en assembleert dat materiaal tot schilderijachtige composities die de kracht en het ritme van natuur en (water)landschap oproepen. En sembles van langgerekte verticale rechthoeken voegen er een dimen sie van beweging aan toe. t/m 17 oktober, Kunstuitleen De Bevelanden, Westwal 45, Goes. Wo. t/m za. 13.00-17.00 uur. Historische en exotische kostuums hangen fraai verlicht op standaards.

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 2009 | | pagina 54