BH interview
Drie toppers op symposium
ilbert van de Bosch sprak
met de hoofdgasten van
het symposium 'Sterker en Duur
zamer Zeeland' dat op 14 okto
ber in EDe Mythe in Goes wordt
gehouden. Van de Bosch is dan
discussieleider en dagvoorzitter.
Het symposium begint dan om
19.30 uur. Hij vroeg Herman Wijf
fels, Ruud Koornstra en Marten
Wiersma naar hun visie op een
sterke en duurzame toekomst.
Marten Wiersma: 'De crisis maakt
dat niets meer onbespreekbaar is. Be
zuinigen in een arm land is vreselijk
maar bezuinigen in een rijk land is
een uitdaging. Soms lijkt het of we
ook daar weer een competitie van ma
ken. Een journalist vroeg me waarom
Zeeland minder bezuinigt dan Bra
bant. Zo moetje het volgens mij niet
zien. Het gaat niet om bezuinigen
maar om het ombuigen van de econo
mie. Alsof de 300 miljoen die we in
vesteren in een tunnel in Sluiskil en
,de 80 miljoen die we investeren in
een warmwater- en C02-leiding in
een kassencomplex niet bijdragen aan
de veranderingen van de Zeeuwse
economie.'
Herman Wijffels: 'Zo moeten we
het willen bekijken. Op een integrale
wijze. Het gaat niet alleen om bezuini
gen. Het gaat zelfs niet om de stimule
ringsmaatregelen die in de afgelopen
maanden zijn genomen. Mensen gaan
daar alleen maar van sparen. Waar de
crisis ons toe noopt, is het veranderen
van onze wegwerpeconomie naar een
cyclische economie. De 'crad-
le-to-cradle'-cursussen in Zeeland
zijn heel goede initiatieven. Bijeen
komsten waar onderwijs, overheid en
ondernemers onderzoeken welke stap
pen zij vandaag en morgen kunnen
zetten. We moeten een visie ontwik
kelen op een socialer en ecologischer
economie. En de investeringen in die
richting naar voren halen.'
Ondernemer Ruud Koornstra
zegt het heel beeldend: 'We moeten
de software in ons hoofd aanpassen.
Het zit tussen onze oren. Je moet het
durven. We hebben momenteel een
Gedeputeerde Marten Wiersma vindt dat de overheid best een beetje mag moraliseren, als het om het publieke
belang gaat. Foto: PZC
of mindere mate. Denk aan de men
sen die in biologische winkels kopen
of die zonnepanelen op hun dak leg
gen.
Groen produceren en consumeren is
soms zelfs goedkoper. Ik hoop dat we
gezamenlijk de politieke wil ontwik
kelen om de duurzame economie ver
sneld in te voegen en de fossiele eco
nomie versneld uit te faseren. We zul
len daarnaast ook inspanningen moe
ten leveren om tot nieuwe gemeen
schapsvorming te komen.'
Wiersma: 'In 's-Heer Hendikskinde-
ren hebben we onlangs een dorps
maaltijd gehad. Er waren 40 mensen
van de 1500. Maar er waren er wel al
40, als je begrijpt wat ik bedoel. We
proberen een keer per maand samen
te eten. Daar komen creatieve initia
tieven uit voort, daar ben ik zeker
van.'
Koornstra: 'Punt in de verte, noem
ik dat. Als je je richt op een doel in
de toekomst (veel mensen bij de
dorpsmaaltijd), maakt het niet uit van
uit welk perspectief je kijkt.'
Wijffels: 'Onze economie is geba
seerd op verspilling. We draaien dat
niet zomaar om. We moeten een lan
ge termijn visie ontwikkelen en zor
gen dat er in de keten geen verliezers
zijn. Het toverwoord is 'delen'. Het
delen van kennis, van ervaringen en
van contacten. Met plezier zal ik be
schermheer zijn van het Netwerk
Sterker en Duurzamer Zeeland.'
Ruud Koornstra is met zijn bedrijf Tendris een van de groenste onderne
mers van Nederland. Hij produceert o.a. led-lampen en rijdt in een luxe
elektrische auto. Foto: ANP
Herman Wijffels is voormalig voorzitter van de Rabobank en de SER in Nederland,
hij zich bezig met duurzame perspectieven op mondiaal niveau.
Bij de Wereldbank hield
Foto: ANP
Zeeuwse staatssecretaris voor finan
cien. Die durft te hervormen. Dat is
de juiste mentaliteit. Ik zal op het sym
posium foto's laten zien van maan
licht-verlichting in een tunnel in Dor
drecht. De meetapparatuur zegt dat
het daar donker is maar de ambtenaar
die mat, kon gewoon schrijven in de
tunnel. Hij had met zijn eigen ogen
gezien dat het anders kon. Nu moest
hij het nog aan zijn collega's uitleg
gen, natuurlijk.
Lef en partnership, daar gaat het om.
Een voorbeeld: Op een zondagavond
in 1967 gingen de Zweden in een
klap van links naar rechts rijden. Dat
was een enorme omslag. Maar er zijn
een heel jaar lang veel minder onge
lukken gebeurd dan daarvoor. De
overheid had alle strepen van de weg
gehaald. De mensen konden het beter
zonder regels dan met.'
Marten Wiersma: 'Als bestuurder
durf ik geen sterke uitspraken te doen
over wat een ondernemer zou moe
ten. Wat iedereen moet doen, over
heid en ondernemer, is zich de vraag
stellen: wat waren nou eigenlijk onze
kerntaken? En hoe kan ik die duurza
mer vervullen? Je hoeft niet altijd de
haakse bocht te nemen, je kan ook be
ginnen met 2 graden te buigen.
Van het provinciehuis mogen men
sen verwachten dat we versterkt inzet
ten op energiebeleid (o.a. getijden
en windenergie) en de 'biobased eco
nomy'. Ik vind dat daar meer geld
voor moet komen maar ik heb het
nog niet in de knip. Ook moet de
overheid zorgen dat iedereen zijn rol
speelt.
Het organiseren van het symposium
'Sterker en Duurzamer Zeeland' is
daar een hulpmiddel in. De overheid
moet mensen helpen zich fatsoenlij
ker te gedragen.'
Koornstra: 'Ik ben het met Wiersma
eens. De kunst is dat je mensen niet
verbiedt om voor zichzelf te redene
ren maar dat je zorgt dat ze dat op
een manier doen die anderen niet
schaadt. Sterker en duurzamer produ
ceren betekent niet inboeten op kwa
liteit. Het moet leuk zijn!'
Wijffels: 'Het individualisme is in be
ginsel positief. Het is een fase in de
ontwikkelingsgang van de mensheid.
De volgende stap is dat we op zoek
gaan naar samenhang. Dat we verant
woordelijkheid nemen voor het ge
heel. En dat we gebruik maken van
nieuwe technologieën. Zo'n 25% van
de bevolking probeert dat al in meer
