Wie oogst, zal zaaien Ideale bosrand trekt vlinders Ommetje rond Sint Laurens Excursie voor doorstappers Tips voor zaadoogst Ondine van der Vleuten dinsdag 6 oktober 2009 De strakke bosranden in het waterwingebied Clinge, Sint Jan- steen en Heikant verdwijnen. Er komen natuurlijkere bos randen, om een beter leefgebied te creëren voor planten en die ren. Die zijn vaak afhankelijk van bosranden. De ideale bosrand voor plant en dier loopt van laag naar -hoog: aan de buitenkant kruiden, dan struiken en daarna begint de bomenrij. Een ideale bosrand is ook niet recht, maar heeft een aantal inhammen. Dat zorgt voor luwtes voor insecten. In het beste geval ligt zo'n bos rand op het zuiden. Dan warmt het sneller op en daar gedijen bijvoorbeeld vlinders erg goed bij. In de bosranden van het waterwingebied worden komende win ter inheemse struiken aangeplant die een functie hebben als waardplant of drachtplant voor vlinders. Het is een project van het Zeeuws Landschap, dat hiervoor subsidie kreeg van de Vlin derstichting. Het ommetje rond Sint Laurens is af. Vrijdag wordt de korte wandelroute officieel geopend door de Middelburgse wet houder Hannie Kool-Blokland. De wandeling is uitgedacht door de dorpsvereniging, samen met Stichting Landschapsbeheer Zee land, op verzoek van de gemeente Middelburg. Die zag dat het natuurgebied voor weidevogels ten westen van het dorp (de Sint Laurens Weihoek) veel wandelaars trok. Maar in en om het dorp waren geen echte wandelpaden; het gebied was alleen via verhar de wegen te bezoeken, waardoor de echte 'natuurbeleving' ont brak. De dorpsvereniging is aan de slag gegaan om een ommetje te ma ken. De wandelroute creëert nieuwe verbindingen, onder meer over het oude kerkepad, door weilanden en over akkers. Hier voor zijn 'boerenland-contracten' afgesloten met de eigenaren/ gebruikers. De boerenlandpaden zijn exclusief voor wandelaars. Verder loopt de route ook over enkele binnenwegen. De verhar de Zandvoortseweg en de Pronkenburgseweg zijn autoluw ge maakt en dus geschikt voor wandelaars. Het ommetje maakt deel uit van het wandelnetwerk Walcheren, dat komende jaren wordt gerealiseerd. Het vormt de verbinding tussen het wandelpad langs de Veersewatergang en het pad langs de Domburgsewatergang, dat begin 2010 wordt geopend. Vrijwil ligers gaan zorgen voor controle en beheer van de route. Landschapsbeheer Nederland wil dit jaar landelijk dertig omme tjes realiseren (en financieren). Drie hiervan liggen in Zeeland, waaronder deze route in Sint Laurens. Geen geslenter, geen gedraal: wie er eens lekker de pas in wil zetten, kan zaterdag 17 oktober met Natuurmonumenten mee. Er is dan een speciale 'doorstapexcursie' naar de Zeepedui- nen bij Burgh-Haamstede. Een gids neemt de deelnemers mee het gebied in, van de paden af, om de natuur te bekijken. De ex cursie voert langs bunkers uit de Tweede Wereldoorlog, poelen in het duingebied en de pony's die in het gebied rondlopen. Er wordt ook een flink stuk door de Zeepeduinen gewandeld, langs plaatsen waar doorgaans weinig mensen komen. De tocht duurt zo'n tweeënhalf uur. Doorstappers kunnen zich voor deze excursie aanmelden bij VW Haamstede, tel. 0900-2020233. Start om to uur bij het hek bij de ingang van Slot Haamstede. Kosten: 4 euro voor leden Na tuurmonumenten, 7 euro voor niet-leden. Kinderen t/m 12 jaar: 2 euro. door Ondine van der Vleuten Dieneke Klompe is een bijzondere boerin. Haar groenten zijn stuk voor stuk spe ciaal, en al haar bloe men zijn eetbaar. Daar komt nog bij dat ze biologisch teelt. Hoe kom je aan zaad voor zo'n bijzon der assortiment? „Kopen kan, maar dat is duur", zegt Dieneke Klompe. Dus is ze 'aan de andere kant' gaan staan: zelf zaadleverancier geworden. Op haar Consumptieve Kwekerij in Zonnemaire worden nu zaden van onder meer Brave Hendrik, korian der, kardoen, de verfplant Baptisia australis, snijbiet en artisjokken geoogst. Een deel houdt ze, een deel gaat naar de zadenhandel. Vreeken's Zaden verkoopt bijvoor beeld haar 'Snijbiet Zonnemaire'. Langs de zwartgeteerde schuur staan metselkuipen vol pas geoogst zaad, in de nu lege kas hangen korianderbossën onderste boven te wachten op verwerking. Vanmiddag zag de boerin er nog een egeltje zo groot als een thee kopje scharrelen, op zoek naar oor wurmen, pissebedden en ander lekkers. Ook voor de kleine, grijze poes die rondhuppelt, is een be langrijke taak weggelegd. Vogels en muizen zijn dol op het zaad dat hier in het rond ligt. De poes, op zijn beurt, is dol op vogels en mui zen. Voor de hobbytuinier, die nu misschien een uitgebloeide en verrommelde tuin in kijkt, is het oogsten van eigen zaad typisch een klusje dat in de donke re herfstdagen nog wat tuinplezier kan brengen. Hiernaast wat tips. Bijvoorbeeld: schud de zaaddozen niet uit op een plek waar weggewaaide zaden niet mogen wortelen, zoals een be tegeld stuk tuin. Zaad is rijp als het rammelt, als het dor en droog is. Oogst als er nog een beetje vocht in de lucht zit/in de vroege mor gen of het begin van de avond, an ders valt zaad er zó uit, zeker als het fijn is. Knip de bloemstengels af, bind ze samen in bosjes en schud de bos ondersteboven uit in bijvoorbeeld een emmer. Kies voor het uitschud den een windstille en droge plek. Bewaar het zaad droog, niet te warm, bij een gelijkmatige tempera tuur. Schrijf op het zakje wat het voor zaad is: kleur, geur, oogstdatum. Hybride soorten (op het zadenzak- je stond een F met een nummer er achter) leveren niet dezelfde plan ten op. Koop eens in de drie, vier jaar toch weer zaad, meestal is de plant na een aantal jaren gedegenereerd. De volle, kruidige geur van paprika's hangt zwaar in de lucht. „Is dat zo? Ik ruik het niet meer", zegt Corina Olieman, die samen met André Droppert paprika's teelt in Ooster- - land. Vorig jaar stond er nog maar 3,7 hectare kassen, dit jaar is het oppervlakte aan kassen tot 6,4 hectare uitgebreid. Aan een lopende band staan me dewerkers met vlugge vingers te sorteren. Paprika's vertonen tij dens hun groei een aantal piekmo menten. Een plant blijft het hele groeiseizoen staan, van half de cember tot half november. In maart kwamen de eerste vruchten van de plant, in mei werden grote hoeveelheden geoogst en eind sep tember was er weer een piek, met meer dan een kilo per vierkante meter. Hier in Nederland komen paprika's alleen uit kassen. Op de koude grond zouden ze het wel doen, maar het groeiseizoen zou zo kort zijn en de opbrengst zo laag, dat het commercieel niet inte ressant is. Bij Droppert groeien ze dus in warme kassen (ruim 20 graden), op steenwol. Een druppelaar voert vocht en voedingsstoffen aan. Plaaginsecten worden bestre den met natuurlijke vijanden, zo als de roofmijt. Toch is de teelt ar beidsintensief. Eén ploeg doet de hele week niets anders dan papri ka's 'snijden' (oogsten met een speciaal mesje) terwijl een andere ploeg zich bezig houdt met top pen en draaien. „Anders krijg je een wilde bos met allemaal kleine paprikaatjes", legt Corina uit. Dropperts blokpaprika's zijn van het ras Spider; die kun je groen snijden, of rood laten rijpen. Na de bloei vindt de vruchtzetting plaats, vier weken later heb je een groene paprika en weer twee we ken later is-ie rood. Of geel, bij een ander ras. Wel eens zo'n 'stop- licht'-verpakking gekocht, met rood-groen-geel erin? Grote kans dat de rode van Droppert was. Paprika's bevatten drie keer zoveel vitamine C als een sinaasappel. Gegrilde paprika's Verwarm de ovengrill vijf minuten. Was de paprika, haal de zaadlijsten eruit en leg de stukken met het velle tje naar boven op een bakblik. Roos ter ze circa 3 minuten tot het velletje zwart begint te worden. Serveer zon der velletje, mét geitenkaas op toast. Corina Olieman kweekt samen met André Droppert paprika's. foto Mechteld Jansen

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 2009 | | pagina 86