Afwisseling tijdens
«P„PIweeXeTrtLTen"26' eerste
iva
10
Festival
f O van
Italiaans Kwartet
20:00 uur - NH kerk, Sint Anna ter Muiden 6 12,50
2 t/m 17 oktober 2009 www.festival-zvl.nl
maandag 5 oktober 2009
door Willem Nijssen
door Jeanette Vergouwe
'Amandia! Mandela' is een degelijke, klassieke musical
Achter de muren van huizen en (toneel)pa-
leizen spelen zich soms enorme drama's
af zonder dat we dat weten. Soms stel ik
me wel eens voor, dat je dat wel kunt mer-
ken, omdat er een soort 'uitstraling' van uit gaat.
Want het idee dat er - zoals vrijdag in Goes - in 't
Beest iets geweldigs gebeurt, en een paar honderd me
ter verder in De Mythe óók, en dat niemand buiten
de muren daar iets van merkt... eigenlijk is dat
vreemd. Misschien wel vreemder dan mijn vreemde
fantasie.
Het was dus zo. Binnen één steenworp twee voorstel
lingen, de een nauwelijks bezocht, de ander uitver
kocht. En die éne was misschien wel bijzonderder
(staat echt in Van Dale!) dan die andere.
Ik was natuurlijk maar op één plek, bij het nauwe
lijks bezochte 'ZO komt de naakte waarheid aan haar
licht' van MTG BLONT. Het andere (de musical
'Amandia! Mandela') had ik de dag voordien in Ter-
neuzen gezien.
'Amandia! Mandela' is een degelijke, klassieke musi
cal. Zang, muziek en dans geven aan het levensver
haal van Nelson Mandela precies die emotionele la
ding die het kale biografische verhaal niet kan geven.
Het is, denk ik, onmogelijk om de verschrikking en
de volharding van 27 jaar verbanning en gevangenne
ming op Robbeneiland uit te beelden. Dat lukt dan
ook niet. Maar sommige andere biografische feiten
(vooral de jaren vóór Robbeneiland) komen wel goed
over het voetlicht. Dankzij de oude Afrikaanse wijs
heid 'ubuntu', het geloof in de kracht van de gemeen
schap én van het individu, de zorg voor en het ver
trouwen in elkaar, kan Mandela leven en overleven.
Iets van wat dat 'ubuntu' nou eigenlijk is, zat wel ver
stopt in het verhaal. Maar in feite kom je niet naar
een musical voor het verhaal. )e komt voor de totaal
beleving. Is die overtuigend, dan pik je van het ver
haal ook nog wel wat mee. Ik vond Amandia! Mande
la' dan wel geen overrompelende musical, maar wel
één met voldoende mooie of speciale momenten. Zo
als de bijdragen van het Khayelitsha United Mamba-
zo Ensemble, een negenkoppig a-capellakoor. Zij
brengen een paar heel mooie songs, die wel een apart
kleurtje geven aan de musical.
foto Joris van Bennekom
Het klinkt magisch, zoiets als 'ubuntu'. Maar het ver
haal van Mandela is een gewoon westers verhaal.
Niet alleen omdat hij zonder de aandacht in de wes
terse pers nooit bevrijd zou zijn. Niet alleen omdat
hij vooral voor westerse landen het voorbeeld werd
van een verdraagzaam politicus. Maar vooral omdat
'overleven in extreme omstandigheden' en 'slagen in
het onmogelijke' westerse ideaalthema's zijn, reeds
beproefd in talloze romans, films en tonelen.
Een dag later, bij MTG BLONT, was de sfeer veel
mysterieuzer. MTG staat voor Mime Theater
Groep. TVvee jonge mensen, die volgens mij heel veel
willen zeggen. En veel willen zeggen zonder woor
den, dat roept bijna per definitie iets ritueels op. 'ZO
komt de naakte waarheid aan haar licht' is perfor
mance-art. Er wordt geen verhaal verteld en er zijn
geen personages. Handelingen met conflict - soms di
rect, soms indirect - proberen de toeschouwer te pak
ken en te treffen. Iedereen moet er maar zijn eigen in
vulling aan geven. Zo heb ik een tamelijk lange scène
waarin Floor van Leeuwen en Bas van Rijnsoever el
kaar samen met allerlei (hebbe)dingen intapen om
dan te proberen daaruit los te breken, beleefd als een
metafoor van het huwelijk. Mijn eigen, misschien be
denkelijke, interpretatie, met een beklemmend ge
voel als resultaat. De verkoop van een fake-traan voor
het goede doel was ook al zo'n eigenlijk toch wel ver
ontrustend en confronterend moment. Hier na af
loop geen daverend applaus. Want is het al wel afgelo
pen? En wat valt er dan eigenlijk te klappen? Behalve
dan voor de euvele moed en de onvoorwaardelijke in
zet van twee jonge artiesten.
Deze week
gebeurt er niet zoveel spannends op de Zeeuwse po
dia. Natuurlijk, Youp komt! Donderdag in Rilland,
vrijdag in Vlissingen. Maar die voorstellingen zijn al
weer allang uitverkocht. Wat verder nieuwsgierig
maakt: zaterdag in première in het Middelburgs Mi-
nitheater, 'Dagboek van een Kamermeisje'. Een bij
zondere toneelbewerking (naar de ooit beruchte sati
rische roman van Octave Mirbeau) want een collage
voorstelling van klassieke muziek en theater.
Het vreemde aan het reci
tal zaterdag was dat er
voor de pauze drie indi
viduele musici speel
den die de werken van Grieg en
Mendelssohn met te weinig aan
dacht voor nuances brachten en
dat er na de pauze een trio optrad
dat echt samenspeelde waardoor
de intensheid van de muziek van
Schubert en de nodige muzikale
rust goed overkwamen.
Andante con moto van Grieg, met
een steeds terugkerend motief,
diende als een soort inspeelwerk
om de akoestiek van de ruimte uit
te proberen. Het prachtige Piano
trio nr. 1 in d van Mendelssohn be
gon met een dynamische vertol
king, mede omdat de pianist speel
de met veel rubato. Omdat de mu
sici als er een thema geëxposeerd
werd vrij hard speelden, werden
deze thema's onnodig uitvergroot.
Ook ontbrak de rust in deze vertol
king. Er klonk geen liefelijke Ro
mance in het Andante en het
Scherzo leggiero, dat doet denken
aan Ein Sommernachtstraum, miste
elegantie en sfeer vanwege het (te)
snelle tempo.
Heel anders klonk het Pianotrio nr.
1 in Bes van Schubert. Het frisse ka
rakter van dit werk waarin alle
kleuren en mogelijkheden van de
viool, cello en vooral piano wor
den gedemonstreerd, kwam goed
over. Er werd echt samengespeeld
en er waren minder onzuivere in
tonaties te horen. Alle nuances
werden verzorgd en in het Andan
te weerklonk precies dat kleine
smachtende element. De vertol
king van deze Schubertcompositie
zorgde voor muzikale ontroering.
Het eerste weekend van het festi-
MUZIEK
Werken van Grieg, Mendelssohn
en Schubert door het pianotrio:
Arnon Erez, Hagai Shaham en Rap
hael Walfisch. Gehoord zaterdag
3 oktober in de r.k. kerk in
Hengstdijk.
Werken van Ravel, Rossini, Salze-
do e.a. door Duo Bilitis: Eva Teb-
be en Ekaterina Levental. Ge
hoord zondag 3 oktober in de n.h.
kerk in IJzendijke.
val bracht veel afwisseling met een
symfonisch orkest, pianotrio en
harpduo. Het Duo Bilitis bezit een
breed repertoire en de muziek,
soms gearrangeerd, voor harpen
werd afgewisseld met composities
voor zang en harpbegeleiding. In
troduction et Allegro van Ravel
klonk sprankelend, de impressio
nistische muziek kwam ontspan
nen over. Een hoogtepunt was de
première van de Finf Yiddish Lider
van Jeff Hamburg. De liederen zijn
verschillend van karakter, de stijl
is een mix van Russische liederen
en de muziek van Alban Berg. Eka
terina Levental heeft een geweld i-
ge tessituur en een warm timbre.
De stembeheersing is goed, de in
tonatie zuiver. Ze zingt bovendien
erg expressief Le Jardin de Paons
van Andres is een kleurrijk werk
waarin alle mogelijkheden van de
harp werden gedemonstreerd, de
knappe speeltechniek en vinger
vaardigheid kwamen nog beter uit
in Pantomime van Salzedo. De aria
Wilgenlied uit Otello van Rossini
werd expressief en vol passie ver
tolkt. Het recital eindigde met Can-
ciones Negras van Montsalvatge.
Het optreden in Hengstdijk.
foto Peter Nicolai
Zeeuwseh-Vlaanderen
Vrijdag 9 oktober
In samenwerking mét Muziek
centrum De Bijloke uit Gent komen
uit Italië, Rodney Prada, viola de
gamba; Luca Pianca, luit; Vittorio
Ghietmi, viola de gamba en
Lorenzo Ghielmi, klavecimbel.
Ze gaven het de naam "Forqueray
the Devil"; de intieme locatie doet
de rest.
Kaarten voor dit concert via 0900 33 000 33 of via info@festival-zvl.nl
of 1 uur voor aanvang aan de zaal
