binnenland 17
Vrij spel voor
legionellabacterie
Allerlaagste prijsgarantie bij Stip!
stipfeizen.nl
NIEUWBOUW
Woningen worden vaak zo ontworpen, dat waterleidingen
op de verkeerde plaats komen te liggen. Als leidingen door
warme ruimtes lopen, kan legionella zich ontwikkelen.
Verspreiding bacterie
woensdag 30 september 2009
Anders dan vaak wordt ge
dacht vormen moderne, su-
pergeïsoleerde woningen
een makkelijke prooi voor le
gionella. „De gevaarlijke bac
terie kan zich daar snel ver
menigvuldigen."
door Frouke Tamsma
Bij een controle in een
nieuwbouwflat in Rotter
dam wist waterleidingin
specteur Leo Bikker even
niet wat hij zag. Bij de bouw was
een grote fout gemaakt. De leiding
van de stadsverwarming kwam
pal naast de koudwaterleiding het
pand binnen, waardoor de laatste
veel te warm werd. „Uit de koude
kraan kwam water van dik boven
de 30 graden Celsius. En het was
vergeven van legionella."
Tien jaar na de legionellaramp op
de Westfriese Flora, die aan 32
mensen het leven kostte, wordt de
gevaarlijke bacterie nog steeds op
grote schaal in de waterleidingen
van zorginstellingen, sauna's en
woningen aangetroffen.
Het RIVM rapporteerde vorig jaar
341 gevallen van veteranenziekte,
de gevaarlijke door de legionella
bacterie veroorzaakte longziekte.
Patiënten belanden vaak met een
zware longontsteking in het zie
kenhuis, naar schatting tien pro
cent van de besmette personen
overlijdt.
Deskundigen gaan ervan uit dat
het werkelijke aantal ziektegeval
len veel hoger ligt. Uit onderzoek
van het RIVM blijkt dat bijna de
helft van alle legionella-uitbraken
in woonhuizen plaatsvindt. An
ders dan vaak wordt gedacht vor
men juist moderne huizen een
makkelijke prooi voor legionella.
Sinds het gewijzigde Bouwbesluit
van 1995 zijn bouwers verplicht
milieubewust te bouwen, stelt
Francesco Franchimon, die vorig
jaar aan de TU Eindhoven promo
veerde op 'Gezonde gebouwinstal
laties voor de 21e eeuw'. „Maar
juist energiezuinige toepassingen
als vloerverwarming en stadsver
warming vormen een risico. In de
praktijk komen leidingen al snel te
dicht bij elkaar te liggen, waardoor
de temperatuur van de koudwater
leiding te hoog wordt. De bacterie
legionella kan zich dan snel verme
nigvuldigen." Waterleidinginspec
teur en adviseur van de Stichting
Veteranenziekte Leo Bikker stuit
hier bij controles regelmatig op.
„Of de nieuwe keuken wordt ver
keerd geïnstalleerd", ziet hij. „Dan
wordt de koelkast rustig precies
vóór de koudwaterleiding ge
plaatst. Terwijl een koelkast aan de
achterkant continu warmte af
geeft."
Nieuwe huizen zijn extra gevoelig
voor legionella omdat ze supergeï-
soleerd zijn, zegt ook Eric van der
Blom van Uneto-VNl, de onderne
mersorganisatie voor de installatie
branche. „De bacterie kwam vroe
ger veel minder voor omdat bewo
ners hun kachel alleen 's winters
stookten en meestal alleen in de
woonkamer. De koudwaterleidin-
gen in huis konden daardoor nog
écht koud worden. Legionella had
geen kans. Maar nu willen we het
hele jaar door een aangename tem
peratuur in ons huis."
De VROM-inspectie controleert al
leen op zogenoemde hoog risi
co-installaties, zoals in ziekenhui
zen en verpleeghuizen. Op plaat
sen waar kwetsbare mensen ver
blijven is het risico op een legionel-
la-uitbraak met ernstige gevolgen
nu eenmaal het grootst, is de ge
dachte. Franchimon en hoogleraar
Gezondheidstechniek Annelies
van Bronswijk vinden dat de over
heid moet overwegen lokaal
chloor aan het leidingwater toe te
voegen. Te beginnen in ouderen
woningen en in huizen waar
stads- en vloerverwarming een
extra risico vormt. „In drinkwater
met monochloramine, dat er bij
de keukenkraan weer kan worden
uitgehaald, is de kans op legionella-
besmetting kleiner. In andere lan
den gebeurt dit al enkele decennia.
De hoeveelheid chloor die wordt
toegevoegd ligt aanzienlijk onder
de gezondheidskundige grenswaar
de en waarschijnlijk hoeft het wa
ter maar periodiek gechloreerd te
worden." Bij het ontwerpen van
huizen worden fouten gemaakt.
Als gebouwen grote raampartijen
en een plat dak krijgen, loopt de
temperatuur binnen al snel fors
op. Waterleidinginspecteur Bikker
komt noodwoningen tegen waar
de koudwaterleiding vlak onder
het platte dak loopt. „Ouderen wo
nen vaak jaren in zulke tijdelijke
onderkomens."
37 graden is de temperatuur waarbij de le-
gbacterie het best gedijt
Legionella in nieuwbouwhuis door
ontwerp- en installatiefouten
ff) Koudwaterleiding onder dak
Tweede badkamer niet in gebruik
(Ti Afgesloten aansluiting
Koudwaterleiding achter koelkast
VulpuntCV
(jT) Koudwaterleiding naast stadsverwarming
Koudwaterleiding kruist vloerverwarming
Buitenkraan
De legionella-bacterie veroorzaakt
de veteranenziekte.
Door het opnemen van de bacterie
door mond of neus nestelt deze
zich in de longen.
De verspreiding van de bacterie ge
beurt door kleine waterdruppels.
Risicogroepen zijn mensen met
een verminderde weerstand, oude
ren en stevige rokers.
De legionellabacterie gedijt het
best in stilstaand water met een
temperatuur tussen 25 en 55 gra
den, waarbij 37 graden de meest
optimale temperatuur is.
mmmmmmmsmm
a t'm -tmsss sbb 88
tte stipreizen.ni/oenen Zies
boek online of bel 020 - 66 22 222
'voorwaarden allerlaagste prijsgarantie zie www.stipreizen.nl. Prijzen p.p. o.b.v. 2 pers. per kamer
exd. Calamiteitenfonds/reserveringskosten. Drukfouten en prijswijzigingen voorbehouden