72,5%
Minimale meerderheid
voor coalitie Merkel
buitenlandI 7
Vijf partijen dingen
nu naar de macht
Kinderen sliepen boven martelkamers
PORTUGAL
VERKIEZINGEN DUITSLAND
De Duitse verkiezingen gisteren waren historisch: de laagste
opkomst ooit, het slechtste resultaat voor CDU/CSU en SPD
in decennia en een recorduitslag voor FDP en Die Linke.
Uitslag in cijfers
waarom zou je meer betalen
BOEK ONLINE of bel 0900-9697 i5cPm
maandag 28 september 2009
- ■- ms m *mm ma @s
De opkomst was de laagste in de
geschiedenis van de Bondsrepu
bliek.
CDU/CSU en FDP komen dank
zij bijzonder kiesstelsel aan
meerderheid in Bondsdag.
SPD verliest een derde van
haar aanhang.
Liberalen boeken beste resul
taat ooit.
Kleine partijen grote winnaars.
BERLIJN - De christen-democrati
sche CDU/CSU en de liberale FDP
hebben gisteren bij de verkiezin
gen voor de Duitse Bondsdag net
geen meerderheid behaald. Dat
was gisteravond althans de - meest
al zeer betrouwbare - prognose
van de publieke omroepen ARD
en ZDF.
De CDU/CSU blijft ondanks een
licht verlies de grootste partij. De
sociaaldemocratische regeringspar
tij SPD verloor een derde van zijn
aanhang. De drie kleinere partijen
in het parlement boekten winst.
Floewel CDU en FDP dus geen di
recte absolute meerderheid heb
ben behaald, is de verwachting dat
door eigenaardigheden in het Duit
se kiesstelsel - de zogenoemde
overhangmandaten die ontstaan
in kiesdistricten - vooral het zetel
aantal van de CDU nog zal
groeien. „We hebben iets groots
bewerkstelligd", zei een stralende
Merkel gisteravond tot haar aan
hang. „We zijn erin geslaagd het
verkiezingsdoel te halen van een
stabiele meerderheid voor een
nieuwe regering."
Guido Westerwelle van de FDP
zei dat zijn partij graag zou deelne
men in een nieuwe coalitie. „We
willen helpen Duitsland te bestu
ren omdat we ervoor moeten zor
De uitslag volgens detprognbses
van gisteravond. Tussen haakjes
het resultaat van de verkiezingen
in 2005.CDU/CSU: c.i (35,2%)
SPD: (34,2%)
FDP: (9,8%)
Die Linke: - (8,7%)
De Groenen: (8,1%)
De opkomst van 72,5 procent
is de laagste in de geschiedenis
van de Bondsrepubliek. Vier jaar
geleden kwam 77,7 procent van
de kiezers opdagen.
Een glunderende Angela Merkel wuift na de eerste uitslagen en prognoses
naar haar aanhang foto Peer Grimm/EPA
gen dat er een eerlijk belastingstel
sel komt, dat onderwijs grotere
kansen krijgt en dat de rechten
van burgers weer gerespecteerd
worden." Westerwelle zei zich be
wust te zijn van de zware verant
woordelijkheid die regeringsdeel
name met zich meebrengt. De libe
ralen hebben nog nooit zo'n goed
resultaat geboekt als gisteren.
SPD-leider en vice-premier
Frank-Walter Steinmeier gaf gister
avond al vroeg zijn 'bittere' neder
laag toe.
door onze correspondent
Robert-Jan Friele
BUENOS AIRES - Honderden Argen
tijnen werden gemarteld in de kel
der van het grote huis waar offi
cier Rubén Jacinto Chamorro met
zijn gezin woonde. Op de zolder
van de woning op het terrein van
de Escuela Mecanica de la Armada
(Esma) - het opleidingsinstituut
van de marine - in Buenos Aires,
lagen gevangenen zij aan zij geke
tend. De marineschool van waar
uit Transavia-piloot Julio P. de
'vluchten des doods' zou hebben
uitgevoerd, geldt in Argentinië als
het symbool van de kwaadaardig
heid van de militaire dictatuur
(1976-1983). Op 18 november be
gint de rechtszaak tegen de ex-mili
tairen die er werkten.
Hoewel er vanwege het clandestie
ne karakter van de Esma alleen
schattingen bestaan, veronderstelt
men dat zo'n vijfduizend Argentij
nen hun bezoek aan het instituut
niet hebben overleefd. Er zijn nog
geen tweehonderd overlevenden.
Sommige slachtoffers stierven ter
plaatse en werden op het voetbal
veld van het terrein verbrand. De
meesten werden 'overgeplaatst', zo
als in de archieven keurig achter
hun naam staat. Zij zijn uit een
vliegtuig gegooid boven de Atlan
tische Oceaan.
Argentijnse media hebben gemeld
dat de naam van Transaviapiloot
Julio P. op de lijst staat van 148 ver
dachten van onderzoeksrechter
Sergio Torres. Van de 63 verdach
ten die zijn aangeklaagd, zitten er
59 vast.
Vanwege het grote aantal slachtof
fers en daders is de Esma-rechts
zaak opgedeeld in stukken. Eerst
komt onder meer de ontvoering
aan de orde van familieleden van
de Dwaze Moeders. Vanwege de
symbolische lading hebben men
senrechtenactivisten het Es-
ma-complex van de sloop gered.
In oktober 2007 ging de Esma
Angela Merkel won de ver
kiezingen niet glansrijk,
maar krijgt verder alles wat
ze wil. Met de liberalen kan
ze waarschijnlijk een nieu
we politiek gaan voeren.
door onze correspondent
Oene van der Wal
Angela Merkel blijft nog
vier jaar aan als bonds
kanselier. Bij de giste
ren gehouden Duitse
parlementsverkiezingen haalde
haar christen-democratische
CDU/CSU het slechtste resultaat
sinds 1949, het jaar dat de Bondsre
publiek werd opgericht. Omdat de
sociaaldemocratische SPD, waar
mee Merkel de afgelopen vier jaar
regeerde, het nog veel beroerder
deed, krijgt Duitsland voor het
eerst in elf jaar weer een coalitie
met dë liberale FDP.
Merkel heeft met deze uitslag de
twee doelen van haar campagne
bereikt, zeiden partijprominenten
gisteravond. Ze wilde bondskanse
lier blijven én een regering met de
FDP vormen.
Maar het is een overwinning met
een bijsmaakje. Merkel zette in op
een sterkere partij en droomde
zelfs van veertig procent of meer.
Zo'n uitslag had haar overwinning
glans gegeven. Nu haalde ze zelfs
minder dan in 2005. Volgens
Jürgen Rüttgers, CDU-premier
van de deelstaat Noordrijn-Westfa-
len, heeft zijn partij 'de prijs be-
taaid' voor deelname aan een rege
ring met de SPD.
Merkel zal nu bij de komende rege
ringsonderhandelingen meer moe
ten toegeven aan de beoogde libe
rale coalitiepartner, die eveneens
een historische uitslag realiseerde,
ruim boven de verwachtingen in
de peilingen. Speculaties over de
verdeling van de kabinetsposten
begonnen meteen na de eerste uit
slagen. Zeker is dat de FDP belang
rijke ministeries zal claimen, waar
onder wellicht dat van financiën.
De SPD van kanselierskandidaat
Frank-Walter Steinmeier likt zijn
wonden na de grootste nederlaag
sinds 1953. Steinmeier, die een don
kere das droeg in plaats van de ro
de waarmee hij campagne voerde,
sprak van 'een bittere dag voor de
sociaaldemocratie'. De SPD lijkt
vooral door toedoen van de radi
caal-linkse partij Die Linke, die
claimt de ware sociaaldemocratie
te vertegenwoordigen, te hebben
verloren. Ook bleven veel kiezers
thuis, wat traditioneel in het na
deel is van de SPD.
De verkiezingsuitslag bevestigt
een trend in de Duitse politiek. De
steun voor de grote volkspartijen,
CDU/CSU en SPD, brokkelt aften
gunste van kleine partijen.
Naast de FPD haalden ook de
Groenen en Die Linke hun beste
uitslagen ooit.
Met deze verkiezingen lijkt het po
litieke landschap definitief opge
deeld in vijf partijen die meedin
gen naar regeringsdeelname. Om
dat partijen elkaar uitsluiten, zijn
er maar weinig coalities mogelijk.
De liberale FDP wil bijvoorbeeld
niet meewerken aan een linkse re
gering, terwijl de SPD samenwer
king met Die Linke afwijst. Merkel
gaat nu een regering vormen met
haar politieke vriend Guido Wes
terwelle, leider van de FDP en be
oogd vicekanselier.
8-/15-daagse fly-drives
open als museum. Door getuigen
verklaringen en onderzoek zijn
veel details bekend over het func
tioneren van de Esma. „We weten
veel, maar we hebben nog veel
meer vragen", zegt Andrés Centra-
ne, één van de gidsen.
Zo vraagt hij zich af of de kinde
ren van directeur Chamorro nooit
iets hebben gemerkt van de gruwe
len die zich op minder dan vijftig
meter van hun bed afspeelden.
Het moet haast wel. Een vriendin
netje van een van Chamorro's
dochters vertelde later tijdens een
verjaarspartijtje gezien te hebben
dat geblinddoekte gevangenen het
gebouw in werden geleid.
Eén van de mannen die als hoofd
verantwoordelijke voor de Esma
wordt beschouwd, is ex-admiraal
Eduardo Massera.
Op basis van getuigenverklaringen
vermoeden onderzoekers dat de
ontvoeringen al vóór de militaire
coup zijn begonnen, met de Esma
als epicentrum.
INCLUSIEF
vliegreis
verblijf in hotel
ontbijt
autohuur
diverse auto
verzekeringen
Tijdens deze fly-drives door het Portugese
land kunt u zelf met uw huurauto (inclusief)
de prachtige Algarve ontdekken. Bezoek-ook
Lissabon en de schitterende havenstadjes.
8 dgn Zuid-Portugal v.a. 479
Vertrekdata: ma. en vr. van 9 t/m 26 okt.
Met o.a. Tavira, de Algarve en Lagos.
Zie www.kras.nl/35629
8/15 dgn Pittoresk Portugal v.a. 499
Vertrekdata: ma. en vr. van 9 t/m 23 okt.
Verblijf in 4-sterren hotel in Guerreiros do Rio
Zie www.kras.nl/35214
15 dgn Portugal Totaal v.a. 699
Vertrekdata: ma. en vr. van 12 t/m 30 okt. 3
Met o.a. Setübal, Evora, Lissabon en Porto g
Zie www.kras.nl/35627
Prijzen zijn exclusief reserveringskosten en Calamiteitenfonds
