gezondheid 121
Zwanger?
Ga gerust sporten]
maandag 28 september 2009
Wie graag sport, kan dat tijdens een
zwangerschap gewoon blijven
doen. De angst dat intensief bewe
gen een miskraam kan veroorzaken,
is ongegrond. Sportarts Marieke van
Doorn: „Sporten tijdens de zwan
gerschap is een kwestie van nuchter
nadenken. Hardlopen kan prima als
je zwanger bent."
door Mandy Pijl
Hardlopen, spinning, zwemmen:
Linda Lemmens deed het tijdens
haar zwangerschap allemaal. Mi
nimaal twee keer per week.
„Sporten hoort bij mijn leven, ik vind het
belangrijk fit te blijven. Dat vond ik ook
toen ik zwanger was. Ik voelde me er goed
bij. Ik had nauwelijks last van typische
zwangerschapskwaaltjes. Naar mijn idee
kwam dat door het sporten."
Lemmens paste haar sportieve activiteiten
aan aan hoe ze zich voelde. Ze liep hard tot
ze haar buik daarvoor te zwaar vond wor
den. Vanaf de eenentwintigste zwanger-
schapsweek deed ze aan spinning. Tot haar
buik ook daarbij in de weg zat. Vanaf de ach
tentwintigste zwangerschapsweek deed
Lemmens aan fitness. Later ging ze zwem
men. Ze bleef dat tot aan de bevalling doen.
Doen wat je nog kunt doen en activiteiten
aanpassen op hoe je je voelt: het is volgens
sportarts Marieke van Doorn van het
Reinier de Graaf Ziekenhuis in Delft dé ma
nier om te blijven sporten tijdens de negen
maanden van een zwangerschap. Van
Doorn deed onderzoek naar de gevolgen
van sporten tijdens de zwangerschap. Ze
voerde zogeheten maximaaltests uit bij een
groep van 33 vrouwen in elk trimester van
de zwangerschap. De vrouwen moesten een
maximale inspanning verrichten op onder
meer een lopende band en een hometrai
ner. De conclusie: mits een zwangerschap
normaal verloopt, is een maximale inspan
ning goed te verdragen.
De meeste vrouwen die gewend zijn te spor
ten, gaan daarmee door als ze zwanger zijn,
zegt Van Doorn. „In de eerste drie maanden
zie je vaak wel een terugslag. In die periode
hebben veel vrouwen last van moeheid en
misselijkheid, waardoor ze zich minder fit
voelen. Vanaf het tweede trimester zijn ze
gewend geraakt aan alle hormonale verande
ringen en gaat het sporten weer beter."
Sporten is geen must voor een goed verloop
van de zwangerschap. Dat intensief sporten
tegen zwangerschapskwalen helpt, is niet
bewezen. „Er zijn genoeg vrouwen die niet
sporten en die hun zwangerschap fluitend
doorlopen. Doe wat goed aanvoelt. Zolang
er geen complicaties zijn, zoals een hoge
bloeddruk of vroegtijdige weeën, is dat geen
enkel probleem", zegt Van Doorn, die geen
bewijzen vond om aan te nemen dat inten
sief sporten de kans op een miskraam of
een vroeggeboorte veroorzaakt. „Miskra
men komen veel vaker voor dan we den
ken. Als de innesteling normaal is verlopen,
heeft intensief sporten geen invloed op het
verdere verloop van een zwangerschap."
Toch heerst in de westerse cultuur de opvat
ting dat zwangere vrouwen moeten worden
ontzien als het om zware lichamelijke in
spanningen gaat. „Dat heeft natuurlijk alles
te maken met het feit dat ze een kindje met
zich meedragen. Alles wat heel klein is, lijkt
weer
loos.
Hef is na
tuurlijk
terecht
daar re
kening
mee te
h o u -
den, je ac
tiviteiten
op aan te
sen. Maar
wil niet
dat je per definitie
geen zware lichamelijk
inspanningen meer mag ver
richten. Een zwangerschap is geen
ziekte, maar een normaal, fysiologisch pro
ces."
'Nuchter nadenken en je gezonde verstand
gebruiken' adviseert Van Doorn zwangere
vrouwen die willen blijven sporten. „Ga
dus ook niet ineens van nul naar vijf dagen
sporten omdat je vindt dat je fit moet zijn
als je zwanger bent. Of met een dikke buik
het ijs op om te schaatsen."
Speciale 'zwangerklasjes' in de sportschool
of het zwembad of de traditionele zwanger-
schapsgym: wie zich er goed bij voelt, moet
er vooral aan meedoen, vindt Van Doorn.
Maar nodig is het niet. „Hardlopen als je
zwanger bent, kan prima. Zit je buik in de
weg? Dan ga je gewoon iets anders doen."
Het streven een topprestatie te leveren, kan
beter tijdelijk worden losgelaten. Uitzonde
ringen daargelaten natuurlijk. Voormalig
topbadmintonster Lotte Jonathans bijvoor
beeld, deed dat enkele jaren geleden wel. Ze
won zelfs nog een nationale titel toen ze
ruim zes maanden zwanger was. Maar, zegt
Van Doorn, over het algemeen geldt: „Wie
fanatiek sport, stelt zichzelf gewoonlijk een
doel. Een bepaalde tijd of afstand die je wilt
halen. Als je zwanger bent, moet je dat uit
je hoofd zetten. Je kunt een zware inspan
ning leveren, maar je prestaties zullen min
der zijn dan wanneer je niet zwanger bent."
En na de bevalling? „Officieel ben je zes we
ken na de bevalling ontzwangerd. Dan be
hoort de baarmoeder in ieder geval weer
haar normale proporties terug te hebben.
Maar neem de tijd. je kunt beter rustig her
stellen dan de boel forceren omdat je graag
weer wilt sporten."
reageren?
gezondheid@wegener.nl
Tips van sportarts Marieke van Doorn
Doe wat goed aanvoelt. Ga niet extreem meer sporten omdat je vindt dat je extra fit moet zijn
omdat je zwanger bent.
Neem geen onnodig risico. Stel sporten waarvan je kunt bedenken dat je er een verhoogd risico
mee loopt, zoals diepzeeduiken en contactsporten, uit tot na de bevalling.
Bepaal je activiteiten aan de hand van je buik. Als dragende sporten, zoals hardlopen, te zwaar wor
den, ga dan bijvoorbeeld fietsen of zwemmen.
Streef niet naar een topprestatie. Stel reële doelen of misschien helemaal geen.
Zijn er complicaties en wil je toch sporten? Vraag advies aan de verloskundige of gynaecoloog.
Lotte Jonathans werd badmintonkampioen toen ze zes maanden zwanger was. foto Frank Jansen