Nooit spijt gehad
van de vut
I
Met zwaar beroep
eerder stoppen
Geen idee waar
het naar toe gaat
Het zou verstandig zijn nu al geld opzij te zetten voor later, maar
daar staat haar hoofd nog helemaal niet naar. J- j
Vakbonden en werkgevers lijken het niet eens te
worden over de AOW. Wat heeft het staatspensioen
voor goeds gebracht en wat gaat het nog brengen
voor deze - fictieve - burgers.
Alice 1952 - heden
Kim 1984 - heden
ill" 7 vrijdag25 september2009
GEMEENTEAMBTENAAR
Cor 1927-heden
Cor heeft het in zijn jeugd niet breed gehad. Het
gezin moest in de oorlog alle zeilen bijzetten
om rond te komen. Cor kon daardoor zijn mu
lo niet afmaken en ging bij vader aan de slag
als leerling-timmerman. Kort na de oorlog is er een
mooie vacature bij de gemeentewerken, waar Cor via
avondstudies alsnog zijn mulo-diploma kan halen en uit
eindelijk opklimt tot adjunct-directeur van de Dienst
Openbare Werken. Cor trouwt, krijgt kinderen en koopt
in 1963 voor 48.000 gulden een huis. Onder invloed van
de hoge werkloosheid, doet de gemeente in 1983 oudere
ambtenaren het aanbod vervroegd uit te treden. Cor is
58 en laat iemand van de ambtenarenbond uitrekenen
wat het aanbod voor hem betekent. Dat blijkt een mee
valler. Cor levert weliswaar 15 procent van zijn laatstver
diende loon in, maar hoeft een aantal premies niet meer
te betalen, waardoor hij tot zijn 65ste levensjaar slechts
een paar procenten inkomen mist. Ook na zijn vut-jaren
komt Cor dankzij een uitstekend ambtenarenpensioen
niets tekort. Na de dood van zijn vrouw verhuist hij
naar een serviceflat. Zijn hypotheekvrije woning levert
bij verkoop 380.000 euro op. Cor schenkt een deel van
de opbrengst aan zijn kinderen en gebruikt de rest voor
de'huur- en servicekosten van de flat.
Cor krijgt als alleenstaande 1.048,09 euro AOW brutó
per maand, exclusief 56,71 euro vakantietoeslag. Daar
naast heeft hij een pensioen van nog eens 1.703,14 bruto
/per maand. Hij moet nog regelmatig terugdenken aan
zijn vader en grootvader, die minder fortuinlijk waren
op hun oude dag.
VERPLEEGKUNDIGE
Wanneer Alice haar AOW krijgt, is afwach
ten. Duidelijk is wel dat de eventuele ver
hoging van de AOW-leeftijd gefaseerd
wordt ingevoerd, bijvoorbeeld in 24 stap
jes: elk jaar een maand erbij. Alice zou dan op haar 65ste
verjaardag nog acht maanden moeten wachten op haar
staatspensioen. De werkgevers vrezen dat op deze ma
nier een 'bureaucratisch monster' ontstaat, omdat iedere
burger dan zijn eigen 'AOW-leeftijd' krijgt. Zij pleiten
daarom voor een verhoging in slechts een paar stappen.
Mogelijk maakt het kabinet een uitzondering voor zwa
re beroepen. De definitie daarvan ligt nog niet vast,
maar de kans is groot dat Alices baan in het ziekenhuis
daaronder valt. In dat geval krijgt ze mogelijk toch op
AOW als ze 65 wordt.
Alice wilde meer van de wereld zien en werkte twee
jaar voor Artsen zonder Grenzen in Sudan. Een nobel be
sluit, maar eentje die gevolgen heeft voor haar AOW-idt-
kering. Die wordt voor elk jaar dat ze in het buitenland
werkte met 2 procent gekort.
Ook vervelend voor haar is dat de AOW-partnertoeslag
wordt afgeschaft. Haar echtgenoot Henk is huisman en
twee jaar jonger. Als Alice AOW ontvangt zou ze twee
jaar lang een toeslag krijgen, tot Henk ook AOW ont
vangt. Maar in 2015 wordt deze regeling afgeschaft.
En dan haar pensioen. De uitkering daarvan is tussen
Alice en haar werkgever contractureel vastgelegd op 65
jaar, daar heeft de overheid geen invloed op. Blijft die
leeftijd gehandhaafd dan heeft het optrekken van de
AOW-leeftijd maar een beperkt effect. Want wie een
goed pensioen heeft, voelt dan immers geen extra prik
kel om langer door te werken. Na het besluit over de
AOW leeftijd is het voor Alice belangrijk of ook de pen
sioenleeftijd, waarover nog een besluit moet worden ge
nomen, wordt aangepast.
NET AFGESTUDEERD
Als het aan het kabinet ligt, krijgt Kim pas in
2051, op haar 67ste, AOW. Maar de kans is na
tuurlijk groot dat voor die datum het stelsel
al een of meerdere keren is bijgesteld. Anno
2009 staat tegenover een AOW'er vier werkenden. Zon
der aanpassingen is dat omstreeks 2040 een op twee.
Of Kim daadwerkelijk tot haar 67ste werkt, is moeilijk te
zeggen. Anno 2009 werkt nog geen 15 procent van alle
64-jarigen. De meesten zijn eerder gestopt dankzij pre
pensioen of andere regelingen. Of dat over veertig jaar
ook nog zo makkelijk gaat, is afwachten.
Voor werkgevers zijn oudere werknemers nu niet aan
trekkelijk, omdat ze duurder zijn. Omdat de omvang van
de beroepsbevolking krimpt zal die houding verande
ren. Het zou verstandig zijn als Kim nu al geld opzij zet
voor later, maar daar staat haar hoofd nog helemaal niet
naar. Ze wil eerst een halfjaar door Australië trekken en
dan gaat ze een baan zoeken.
Vergrijzing in Nederland 60 Plussers in Europa
In van de totale bevolking
■1 1999 2050
Ierland
Nederland
Luxemburg
Zwitserland
Denemarken
Noorwegen
Frankrijk
Finland
Oostenrijk
Ver. Koninkrijk
Portugal
Zweden
België
Spanje
Duitsland
Griekenland
Italië
0 10 20 30 40 50
6 Aantal mensen
van 65 jaar
5 en ouder
Aantal mensen
tussen de
20 en 65 jaar
Infographic: CRWbron: ANP Nias