automobilisten
Opa wil doorr
'Zelfvertrouwen belangrijk'
12
Door de vergrijzing
neemt het aantal
oudere automobilis
ten fors toe. De vei
ligheid hoeft daar
helemaal niet on
der te lijden, vin
den verzekeraars
en verkeers-
deskun-
digen.
donderdag 24 september 2009
reageren?
nieuwsredactie@wegener.nl
door Niek Opten en Martin Ruesink
Hoe maken we pa dui
delijk dat hij niet
meer achter het stuur
moet kruipen?" Er
komt een moment
dat deze vraag een hoofdrol gaat
spelen bij kinderen met een bejaar
de ouder die nog graag autorijdt.
Ouderdom komt met gebreken en
soms zijn die zo ernstig dat het risi
co op brokken te groot wordt.
Maar een rijbewijs is meer dan een
rose papiertje of pasje. Niet meer
kunnen rijden betekent voor veel
ouderen het begin van een sociaal
isolement.
De komende decennia zullen steeds
meer kinderen bezorgd zijn over
het rijgedrag van hun bejaarde
ouders. Het aantal 65-plussers zal in
2040 zijn verdubbeld tot 4,5 mil
joen, 25 procent van de totale bevol
king. Bovendien is het rijbewijsbe-
zit onder 30-plussers nu veel hoger
dan twintig of dertig jaar geleden.
De vooroordelen over bejaarde
chauffeurs zijn legio, maar veelal on
terecht. Ouderen hebben een fors
hoger risico om te overlijden in het
verkeer, met name vanwege hun
grotere fysieke kwetsbaarheid. Maar
75-plussers vormen in het verkeer
geen groter gevaar voor anderen,
vergeleken met andere leeftijdscate
gorieën, zo blijkt uit onderzoek van
SWOV, een onafhankelijk weten
schappelijk instituut op het gebied
van verkeersveiligheid. Ouderen lo
pen vaker ernstig letsel op door een
botsing met een andere automobi
list, dan dat ze achter het stuur ern
stige verwondingen veroorzaken bij
een andere weggebruiker. Bij auto
mobilisten onder de 25 jaar geldt
het omgekeerde: zij veroorzaken va
ker letsel bij anderen en raken zelf
minder vaak gewond.
Verzekeraars zijn niet ontevreden
over 70-plussers achter het stuur.
Zij veroorzaken duidelijk minder
materiële schade aan anderen dan
jongeren, zo blijkt uit de meest re
cente cijfers van het Verbond van
Verzekeraars. Verhaalt een 18-jarige
gemiddeld 261 euro per jaar op zijn
WA-polis, bij een 71-jarige is dat 90
en bij een 76-jarige 139 euro.
„Rijvaardigheid is absoluut niet ge
relateerd aan leeftijd", zegt verkeers-
psycholoog Dick de Waard, univer
sitair docent aan de Rijksuniversi
teit Groningen. „Iemand van 50 kar
een veel slechtere automobilist zijn
dan een 90-jarige, je moet dat per
individu bekijken. Daarom, zouden
van mij ook jongere automobilisten
regelmatig gekeurd mogen wor
den."
Volgens De Waard blijken oudere
Theo Boersma (82) was opgelucht toen zijn
vader stopte met autorijden rond diens
tachtigste levensjaar. Zelf voelt hij zich
nog zeker achter het stuur.
Autorijden is voor hem 'geen in
spanning, maar juist ontspan
ning'. Theo Boersma zit al ruim
een halve eeuw achter het stuur
en dat blijft hij doen zolang het verant
woord is.
„Tot de dood erop volgt", zegt Boersma la
chend, die het 'een ramp' zou vinden als hij
niet meer zelf kan autorijden. „Maar als ik
zelf aanvoel dat het minder wordt, of als ik
me onzeker ga voelen, dan vind ik van me
zelf dat ik moet stoppen. Maar ik ken dat ge
voel nog niet."
Hij maakt nog vrijwel elke dag een ritje in
zijn vier jaar oude Peugeot 307, voor de
boodschappen of een repetitie van zijn
zangkoor. „Eigenlijk zit ik te veel in de auto,
Rijbewijs- en autobezitters 65-74 jaar
ook voor korte ritjes waarbij het niet zou
hoeven. Maar ik rij gewoon erg graag.
Ik ga ook regelmatig nog naar familie in an
dere delen van het land. Een TomTom heb
ik niet en daar heb ik ook geen behoefte
aan. Ik ken de vaste routes allemaal uit m'n
hoofd."
Boersma voelt zich nog kiplekker achter het
stuur, heeft nog nooit een ongeluk veroor
zaakt en is niet van plan op een sukkeldraf
je te gaan rijden. „Ik probeer me zoveel mo
gelijk aan de maximumsnelheid te houden,
vroeger reed ik nog wel eens iets harder. Ik
rijd tegenwoordig met cruise control, dat is
fantastisch. Je stelt gewoon 80 of 120 kilome
ter per uur in en je hoeft je geen zorgen
meer te maken over te hard rijden."
Het verkeer is in de loop der jaren veel druk
ker geworden, verder is er voor Boersma
weinig veranderd. „Ik heb tegenwoordig
een iets hogere auto dan vroeger, dat stapt
wat makkelijker in, verder merk ik geen ver
schil. Een automaat? Neuh, da's niks voor
mij, ik moet wat te doen hebben."
Hij voelt zich gezond en kwam de laatste
medische keuring weer fluitend door. Toch
neemt Boersma zich stellig voor niet hals
starrig problemen te ontkennen als zijn rij
vaardigheid gaat afnemen.
„Mijn vader was ongeveer net zo oud als ik
nu, toen het eigenlijk niet meer verant
woord was dat hij nog reed. Hij werd ge
woon onzeker achter het stuur, maar reed
toch nog naar familie in andere delen van
Rijbewijs- en autobezitters 75 jaar en ouder
het land. Gelukkig heeft hij uiteindelijk zelf
de beslissing genomen om te stoppen."
Hij overweegt om eens mee te doen aan
een speciale rijvaardigheidstest voor oude
ren. „Vertrouwen is goed, maar controle is
beter."
Boersma heeft onlangs van nabij meege
maakt dat leeftijd niet alles zegt over ie
mands rijcapaciteiten. „Mijn kleinzoon had
nog maar net z'n rijbewijs toen ze hem heb
ben aangehouden wegens veel te hard rij
den. Hij moest z'n rijbewijs inleveren. Ik ge
loof dat-ie hem al weer terug heeft. Geluk
kig. Tja, wat zeg je dan tegen zo'n jongen?
'Stom' natuurlijk."
Overlijdensrisico
Aantal verkeersdoden per miljard af
gelegde kilometers tussen 2002-2006
'92 '93 '94 '95 '96 '97 '98 '99 '00 '01 '02 '03 '04 '05 '06 '07
