Organist/musicus Kees van Eersel
Het hart uit zijn bestaan
n spectrum
Zaterdag 19 september 2009
Op het plein rond de imposante Geerteskerk in Kloetinge hangt een
serene rust. In de schaduw van het gebouw woont organist/musicus
Kees van Eersel. Een man die liever de schaduwzijde zoekt, maar als
musicus natuurlijk regelmatig in de belangstelling staat. Intussen
heeft hij node afscheid moeten nemen als can tor/organist van de
Grote Kerk in Goes.
door Jeanette Vergouwen
foto Izaak Verkeste
Ik werd in augustus 65, ben gezond
en had de Kerkenraad aangeboden
om nog een paar jaar pro deo te blij
ven. Dat aanbod heeft men afgewe
zen en dat doet pijn. De kerkmu
ziek, het orgel, mijn werk als musicus in
de Grote Kerk vormden het hart van mijn
bestaan. Ik voel me nu echt een beetje ge
amputeerd."
Van Eersel is geboren in Vlaardingen. Zijn
liefde voor Zeeland is al heel oud. Hij
maakte met medestudenten diverse reizen
langs de orgels in Zeeland. „Zeeland is
geweldig - de ruimte, de schoonheid van
het agrarische landschap, leuke plaatsen
en interessante orgels. Vijftig jaar geleden,
na de Ramp, werden veel orgels gerestau
reerd en er zijn nieuwe gebouwd, de zoge
naamde Rampenfonds-orgels. De bou
wers oriënteerden zich op historische in
strumenten en er werd aandacht besteed
aan de helderheid en de doorzichtige
klank. In Goes bouwde Marcussen in een
iets latere periode in de oude kast een
nieuw orgel. Toen de plaats van cantor/
organist vrijkwam, heb ik geen moment
getwijfeld."
„Ik werd na een proefspel aangesteld en
probeerde ook een Cantorij op te richten.
Dat lukte niet het eerste jaar, want de
Zeeuwen kijken graag de kat uit de boom.
Met de kindercantorij studeerden we elke
zondag tien minuten voor de dienst met
de gelovigen een nieuw lied in uit het
Liedboek. Een jaar later startte ik met de
Cantorij en nog een paar jaar later met
een instrumentaal ensemble."
We hebben mooie kerkconcerten ver
zorgd samen. Ook de reeks Marktconcer-
ten en avondconcerten, waarvoor de laat
ste jaren mevrouw Flipse en ik de kar trok
ken, waren een succes. Op 5 en 9 augustus
heb ik de laatste concerten gegeven. Er
waren tegen de tweehonderd belang
stellenden."
Hij vertelt enthousiast over de pe
riode rond 1980, toen mede door
inzet van toenmalig commissaris
van de koningin Boertien en bur
gemeester Blanken van Goes het
orgel flink is uitgebreid.
Dat er wrijvingen waren tussen hem en
de Kerkenraad zit Van Eersel nog steeds
niet lekker. „Er waren en zijn nog steeds
opvattingen die er van uitgaan dat een
organist gewoon maar moet spelen
wat er op het psalmenbriefje staat.
Maar in 1972 is er een nationale re
geling voor kerkmuziek inge
voerd. Die is bindend en bevat
rechten en plichten van de orga
nist. Op dat gebied botste het
wel eens. De laatste vijftien jaar
had ik met de predikanten een
goede verhouding en er was
steeds plezierig overleg. Maar
Kerkenraadsleden verdiepen zich ken
nelijk niet in die regeling en mopperen
dan als je bijvoorbeeld de bruidsmars
uit de opera Lohengrin niet wil spe
len. Dat is zowel onliturgisch als
onartistiek, maar hoe leg je dat nu
uit aan mensen die daar geen ge
voel voor hebben, maar evengoed
een mening denken te moeten
hebben?"
kelijke man, maar ik ben wel altijd bereid
tot overleg. Jammer dat het zo geëindigd
is. Het concert vandaag
zal echter feestelijk zijn."
Van Eersel bad gehoopt
aanstaande december
een groots concert tc
organiseren. „Ik
zou dan 35 jaar
verbonden zijn geweest aan de Grote kerk
in Goes en ik ben dan ook een halve eeuw
organist. Omdat ik verplicht afscheid
moest nemen van de Maria Magdalena
Cantorij vindt het concert nu vandaag, za
terdag, plaats in de Geerteskerk in Kloetin
ge. Het Zeeuws Vocaal Ensemble bestaat
twintig jaar en de twee koren vertolken,
begeleid door een ad hoe orkest, het Cre
do van Vivaldi en de Coronation Anthems
(1 t/m 4) van Handel. Ik voel me verwant
aan Handel en Bach, al was het maar om
dat zij ook altijd moesten vechten
voor hun positie in kerk en maat
schappij. Handel schreef
prachtige, feestelijke mu
ziek voor koren. Deze
werken blijven inte
ressant en ont
roerend, zelfs
na maanden
instuderen."
Toekomst
plannen heeft
hij genoeg. „Ik
blijfbeiaardier in
Veere, dirigent van
het Zeeuws Vocaal
Ensemble en verzorg
liefst zoveel mogelijk or
gelrecitals. Ook blijf ik com
poneren en ik ga mijn me-
Loires schrijven. Een groot sti
mulator hiervoor is Maarten 't
Hart. Hij vindt dat ik dit absoluut
moet doen omdat er nog geen
memoires zijn van organisten.
O ja, ik krijg nu ook eindelijk tijd
om alle muziek thuis te inventari
seren en rubriceren en mijn ver
zamelingen over Vlaardingen en
Zeeland op orde te brengen."
Het concert in de Geerteskerk in
Kloetinge begint vandaag, zater
dag, om 20.00 uur. Kaarten kosten
15 euro; kinderen tot 12 gratis.
Volgens Van Eersel is veel oud
zeer mede oorzaak van de beëin
diging van zijn taak in augustus.
„Het imago van die vervelende
Van Eersel raak ik niet snel
kwijt. Ik ben zeker geen gemak-
