Een punt achter het vjCllCim
spectrum 2
Zaterdag 19 september 2009
Hans Warren
Hans Warren werd 20 oktober 1921
geboren in Borssele. Hij overleed in
Goes, 19 december 2001.
Warren was dichter, vertaler, criticus,
bloemlezer, vogelkenner, kunstverza
melaar en dagboekschrijver. In 1946
debuteerde hij met de poëziebundel
Pastorale. In 1971 kreeg hij de Zeeuw
se prijs voor Kunsten en Wetenschap
pen voor zijn gehele oeuvre.
Voor de PZC schreef Warren van
1951 tot zijn overlijden wekelijks een
Letterkundige Kroniek.
Hij was van 1952 tot 1975 getrouwd
met Mabel MacLaurin. Zij kregen drie
kinderen. Tijdens hun verblijf in Parijs
in de jaren vijftig kwamen zijn homo
seksuele gevoelens boven. In 1978
kreeg hij een relatie met de veertig
jaar jongere Mario Molegraaf.
Eerbetoon: Hans Warrenpad vanaf het
Pykesweegje bij Goes; gedenksteen op
de Kattendijksedijk; rond Borssele een
wandelroute die door het dorp en
over de zeedijk komt te lopen.
Voorpagina: Bart Domburg schilderde
Hans Warren in 1998; een pagina uit
het dagboek van dat jaar is onder het
schilderij gemonteerd.
H
et moest er eens van ko
men. Zelfs aan lang komt
een eind. In 1981 verscheen
het eerste deel van Hans
Warrens Geheim Dagboek.
Een sensatie. Omdat Geheim toch Publiek
werd. Omdat een op het oog verlegen
Zeeuwse dichter en chroniqueur zijn in
tiemste ervaringen en gedachten aan de
lezer prijs gaf. Omdat je een schrijversle
ven zag groeien. Nu, 28 jaar later en bijna
zeven jaar na zijn overlijden, verschijnt
het laatste deel. Tweeëntwintig delen,
meer dan vijfduizend pagina's. Het Ge
heim Dagboek is af.
Mario Molegraaf is druk in de weer in het
souterrain van de Zeeuwse Bibliotheek in
Middelburg. Portretten van Hans Warren,
foto's, vogeltekeningen, dagboekfragmen
ten. In vitrines of ingelijst aan de wand.
De bieb exposeert ter gelegenheid van de
presentatie van het laatste deel van het Ge
heim Dagboek - volgende week vrijdag -
een deel van de nalatenschap van de dich-
ter. Molegraaf had van 1978 tot Warrens
overlijden in 2001 een relatie met hem,
woonde bij hem in het tochtige arbeiders
huis aan het Pykesweegje pal onder Goes.
Met Ronald Rijkse van de Zeeuwse Biblio
theek heeft hij de literaire erfenis geïnven
tariseerd. Deze tentoonstelling en vooral
In 1981 verscheen het
eerste deel. Volgende
week vrijdag wordt in
Middelburg het laatste
gepresenteerd. Het
Geheim Dagboek van
Hans Warren,
tweeëntwintig delen in
totaal, is compleet.
Alle reden om de dichter
en schrijver nog eens te
vieren. Literair in de
Zeeuwse Bibliotheek,
kunstzinnig in het
Zeeuws Museum.
door Jan van Damme
het laatste Geheim Dagboek betekenen
voor hem zo langzamerhand de afsluiting
van een nog altijd hechte relatie. Mole
graaf redigeerde de dagboekdelen, die na
het overlijden van Warren zijn versche
nen. Hij zegt: „Voor mij was het uittypen
van zijn teksten een vorm van echt con
tact. Een paar maanden terug, toen de defi
nitieve tekst naar de uitgever ging, heb ik
de laatste punt gezet. Dat was een opluch
ting, natuurlijk. Maar-niet alleen dat. Als
ik de dagboeken uitwerkte, beleefde ik de
beschreven periodes weer heel intens.
Wat Hans schreef ging ook over mijn le
ven. Ik kon hardop of zachtjes zeggen: ja,
zo was het precies, of nee, zo was het niet.
Het voelde alsof ik ook na zijn dood nog
met hem in gesprek was. Wel wat eenzij
dig, maar toch."
De delen, die na 2001 verschenen, zijn vol
gens hem steeds dikker geworden. Van
160 naar 380 pagina's, die orde van groot
te. Omdat Warren met zijn Bruynzeel-fi-
neliner steeds uitvoeriger in zijn dagboek
ging schrijven, niet omdat Molegraaf meer
door zijn zeef liet passeren.
Nationaal, maar ook internationaal is zo'n
langlopende serie dagboeken een unicum.
Mario Molegraaf - na het overlijden van
Warren trouwde hij met Iris, en vestigde
zich met haar in Wassenaar - weet nog
dat vooral het spectaculairde derde dag-