gezondheid 143
voor betere gezondheid
Traplopen als sport
maandag 14 september 2009
Het is veel gezonder de trap te nemen, maar veel mensen kiezen nog steeds voor het gemak van de lift of de roltrap.
foto Marieke Duijsters/GPD
Voor je gezondheid is het beter de
trap te nemen dan de lift, dat weet
iedereen. Toch blijven we de treden
met zijn allen massaal negeren. Hoe
dat komt? Vaak is het een hele klus
de trap in een gebouw te vinden.
door Ingrid Beckers
Traplopen
Het gros van de mensen is liever
lui dan moe. Het bewijs voor die
stelling is makkelijk te leveren op
het eerste het beste grote treinsta
tion. „Kijk daar maar eens goed om je
heen", zegt Stef Kremers, universitair hoofd
docent op de vakgroep 'Gezondheidsbevor
dering aan de faculteit Health, Medicine
Life Sciences van de Universiteit Maastricht.
„Passagiers verdringen zich voor de roltrap,
terwijl de trappen ernaast nagenoeg leeg
zijn. Wie eenmaal op de eerste trede van de
roltrap staat, verzet geen stap meer totdat
hij boven is."
Hoe dat toch komt? „Van nature spant de
mens zichzelf zo min mogelijk in om ener
gie te sparen voor de jacht op voedsel", ver
klaart Kremers. Het gedrag van die oermens
zit als het ware nog steeds in onze genen,
ook al bestaat onze jacht op voedsel tegen
woordig uit een autoritje naar de super
markt. Als we 's ochtends het kantoor bin
nenlopen, maken we ons evengoed liever
niet moe en nemen de lift. Doodzonde,
want een paar keer per dag traplopen, is pri
ma voor onze gezondheid. Traplopen, zo
blijkt uit onderzoek, is niet alleen goed voor
de cardiovasculaire conditie (hart en lon
gen), als je het vaak genoeg doet, gaat ook
de cholesterolwaarde in het bloed omlaag.
Om heel Nederland van die boodschap te
doordringen, organiseert het Diabetes
Fonds, samen met het Nederlands Instituut
voor Sport en Beweging De Nationale Trap-
loopweek. Vanaf vandaag tot en met komen
de vrijdag (18 september) zijn in verschillen
de grote bedrijven traploopwedstrijden
Er zijn mensen die van traplopen een
heuse sport maken. Fysiotherapeut
Guido Meys (38) moest als kind al el
ke trap op rennen. Nu bedwingt hij elk
jaar de langste trap ter wereld tij
dens de Niesen Treppen Lauf in Zwis-
tersland. Deze beruchte trap loopt
langs een oude spoorlijn in de Alpen.
Via 11.700 treden overbruggen de lo
pers 1.700 hoogtemeters. Meys:
„Voor traplopers is de Niesen Lauf het
summum. Doel is natuurlijk om zo
snel mogelijk naar boven te komen en
het is een uitstekende training voor
een marathon in de bergen."
Traplopen is geen officiële sport, maar
vooral een geliefde bezigheid onder
berglopers, hardlopers die marathons
rennen in de bergen. „De trap be
paalt je paslengte en dwingt je continu
in hetzelfde ritme door te gaan. Dat
doet iets met je mentale weerbaar
heid. Daarnaast leer je goed in de ver
zuring lopen. Je krijgt er ijzersterke bo
venbenen en kuiten van."
De Niesen Treppen Lauf is met gemid
deld tweehonderd deelnemers per
jaar echt iets voor een select gezel
schap.
Net als het NK Traplopen, dat dit jaar
op zaterdag 1 november in de Alphato-
ren in Enschede wordt gehouden.
voor werknemers. Trappenhuizen worden
voorzien van posters met de boodschap
Start Climbing The Dutch Mountains: be
gin met het beklimmen van de Nederlandse
bergen. „Mensen zullen erover praten en op
de werkvloer heeft deze campagne even een
positief effect", meent Kremers. „Maar om
echt een gedragsverandering teweeg te
brengen, is natuurlijk veel meer nodig."
Met interventieprogramma's voor bedrijven
probeert de gezondheidswetenschapper
mensen op de werkvloer te bewegen tot ge
zondere keuzes en een actieve leefstijl. De
trap nemen is daar onderdeel van. „Eén
trap meer of minder nemen, maakt voor je
gezondheid weinig verschil", stelt Kremers.
„Waar het om gaat, is dat mensen hun ge
dragspatroon veranderen en op den duur
uit gewoonte gezondere keuzes maken. Met
de fiets naar het werk, naar een collega wan
delen in plaats van een e-mail sturen en de
trap nemen in plaats van de lift. Vanuit dat
oogpunt heeft het ook zeker zin mensen de
trap op te jagen. Zeker omdat de ene gezon
de actie andere gezonde acties tot gevolg
kan hebben. Met andere woorden: wie een
maal de trap neemt en zich daar lekker bij
voelt, neemt ook sneller de fiets naar het
werk en zal dan een banaantje op de bagage
drager binden."
Dat wil zeggen, als ze die trap kunnen vin
den. Want dat is in veel bedrijven en open
bare gebouwen nog een hele klus. „Trappen
huizen zijn vaak zo goed weggestopt dat het
haast lijkt alsof je de trap alleen in noodge
vallen moet gebruiken", zegt Kremers. „Om
het traplopen echt te stimuleren, moeten
trappenhuizen een prominentere plaats krij
gen in nieuwe gebouwen, waardoor het niet
meer vanzelfsprekend is de lift te nemen.
Idealiter is het trappenhuis ook mooi ge
schilderd, hangt er kunst en klinkt er mu
ziek."
Dat een fijne trap daadwerkelijk beweegge-
drag uitlokt, blijkt uit onderzoek aan de Uni
versiteit van Maastricht. De muren van het
trappenhuis kregen een warme, blauwgroe
ne tint, de dikke houten toegangsdeur ging
permanent open en op de treden staan mo- 4
tiverende boodschappen in de trant van
'Kom op, je kunt het!'. Vier weken na deze
bescheiden restyling steeg het trapgebruik
in het betreffende gebouw van 50 naar 85
procent.
Dat zijn overigens wel uitzonderlijk hoge
percentages. Kremers: „Ik ben ook in gebou
wen geweest waar 90 procent van de werk
nemers altijd de lift neemt, ook al moet
men slechts één verdieping hoger zijn."
Juist die hardnekkige liftpassagiers krijg je
met alleen een gezellig trappenhuis zeker
niet om. Kremers: „Er moet een normveran
dering plaatsvinden. Managers en directeu
ren kunnen het goede voorbeeld geven,
waardoor trappenlopen ook kenmerkend
wordt voor succesvolle mensen. Dat is een
kwestie van jaren, maar niet onmogelijk.
Kijk naar roken op het werk. Twintig jaar ge
leden vond iedereen het nog heel normaal
achter het bureau te roken, tegenwoordig is
dat ondenkbaar."
reageren?
gezondheid@wegener.nl
