41 binnenland
'Crisis blijft
nog jaren
voelbaar'
Slechte
Studenten boos over
korten van studiebeurs
Zeven ambities kabinet
En opnieuw lekte de begroting
van Prinsjesdag voortijdig uit
peter van straaten
MILJOENENNOTA
Koningshuis favoriet
om op te bezuinigen
Oefening
maandag 14 september 2009
DEN HAAG - Studenten en docen
ten voeren de dinsdag na Prinsjes
dag actie in Den Haag tegen het
plan van het kabinet om de studie
financiering in 2on en 2012 te be
vriezen.
Zij zijn boos over de kabinetsplan
nen om de studiefinanciering de
komende jaren te bevriezen. De
studiebeurzen worden in 2011 en
2012 niet aan de inflatie aangepast,
blijkt uit uitgelekte begrotingsstuk
ken voor Prinsjesdag.
De bezuiniging moet het kabinet
het eerste jaar zes miljoen euro op
leveren en het tweede jaar twaalf
miljoen. In totaal kost de studiefi
nanciering het rijk vier miljard eu
ro.
„Het ministerie van Onderwijs
past een salamitactiek toe", zegt
Henno van Horssen, voorzitter
van het Interstedelijk Studenten
Overleg (ISO). „Er wordt steeds in
kleine plakjes bezuinigd, waar
door aan het einde de worst op
is."
Ook voorzitter Gerard Oosterwijk
van de studentenvakbond LSVB
gelooft dat zo de verontwaardi
ging wordt uitgesmeerd. „We wil
len een signaal afgeven, anders
zijn de we de volgende keer weer
DEN HAAG - Het kabinet heeft in
de uitgelekte Miljoenennota zeven
ambities geformuleerd voor de pe
riode tot 2020.
De zeven ambities zijn:
Het op orde brengen van de fi
nanciële sector.
Duurzaam energie- en klimaatbe
leid.
Bestrijden van werkloosheid en
aan de beurt." Nu betalen studen
ten voor een voltijdstudie 1620 eu
ro. Maar dat bedrag wordt ieder
jaar hoger.
Ook besliste de Tweede Kamer on
langs dat het recht voor studenten
om een tweede studie tegen het
normale tarief te volgen, komt te
vervallen. Universiteiten mogen
daar in het vervolg meer geld voor
vragen. Ambitieuze studenten
worden zo op kosten gejaagd,
meent Oosterwijk.
Hij vreest dat door,al deze maat
regelen bij elkaar de toegan
kelijkheid van het hoger on
derwijs in het geding komt, om
dat de beurs al niet hoog is. Een
basisbeurs voor uitwonende stu
denten is 259,76 euro per maand,
plus maximaal 233 euro afhanke
lijk van het inkomen van de
ouders. Daarbovenop kan nog een
bedrag rentedragend worden bijge-
leend.
Oosterwijk: „Wij krijgen veel tele
foontjes van bezorgde ouders die
vinden dat hun kinderen te veel
bijbaantjes hebben ten koste van
hun studie." De bonden zijn bang
dat studeren in het hoger onder
wijs steeds meer voor de rijken
wordt.
verhogen van de arbeidsparticipa
tie.
Revitalisering van het bestuur en
van het beloningsbeleid in dë (se
mi-) publieke sector.
Groei van kennis, innovatie en
ondernemerschap.
Herziening van het gehele belas
tingstelsel.
Brede heroverweging op twintig
beleidsterreinen.
Bezuinigingen in 2011 kunnen
oplopen tot 35 miljard euro.
Topambtenaren gaan de moge
lijkheden onderzoeken om op
twintig beleidsterreinen te be
zuinigen, zonder taboes.
VVD stelt dat moeilijke beslui
ten worden vooruitgeschoven.
DEN HAAG - Nederlanders zullen
de wereldwijde economische crisis
volgend jaar nog amper in hun
portemonnee voelen. Daarna moe
ten ze echter mogelijk nog jaren
lang rekening houden met verlies
aan koopkracht.
Dat sombere beeld komt naar vo
ren in de Macro Economische Ver
kenning (MEV), de voorspelling
van de Nederlandse economie
voor komend jaar die morgen op
Prinsjesdag samen met de rijksbe
groting verschijnt. Mensen met
een gemiddeld en een hoger inko
men leveren meer in. Omdat veel
mensen hun baan verliezen, bo
nussen kwijtraken en hun vermo
gens zien dalen, kunnen de cijfers
in de praktijk harder aankomen
dan verwacht. „Hun koopkracht
ontwikkeling zal ongunstiger zijn
dan de statische cijfers suggere
ren."
De officieel nog geheime Miljoe
nennota 2010 lekte zaterdag in z'n
geheel uit, opnieuw via RTL
Nieuws. Belangrijke cijfers en kabi
netsplannen uit de Prinsjesdag
stukken waren in de afgelopen da
gen al via diverse media naar bui
ten gekomen. Daaruit bleek dat
het kabinet voor ingrijpende keu
zes staat, omdat er vanaf 2011 mil
jarden moeten worden bezuinigd.
Volgens de berekeningen kan dat
bedrag oplopen tot 35 miljard eu
ro. Topambtenaren onderzoeken
de mogelijkheden om op twintig
beleidsterreinen te bezuinigen. Af-
AMSTERDAM - Nederlanders willen
wel bezuinigen, maar niet op za
ken die hun leven direct raken. Dat
blijkt uit een enquête van TNS
NIPO in opdracht van RTL Nieuws.
Een favoriet bezuinigingsobject
blijkt voor bijna de helft (44 pro
cent) het koninklijk huis, op de
voet gevolgd door ontwikkelingssa
menwerking (36 procent), hulp bij
wederopbouw (34 procent), inte
gratie van allochtonen en moslims
(30 procent) en cultuur (28 pro
cent). Op gezondheidszorg en on
derwijs is bezuinigen ongewenst.
gesproken is dat er tijdens het on
derzoek geen taboes zijn.
Van ontslagrecht tot hypotheekren
teaftrek, alles wordt onderzocht.
Ministers mogen geen veto uitspre
ken over een onderzoek, ze mogen
wel suggesties doen. Waar moge
lijk kan het huidige kabinet al keu
zes maken. Ook worden de her
overwegingen gezien als voorwerk
voor de verkiezingsprogramma's
van de politieke partijen voor de
volgende verkiezingen én voor een
volgend kabinet.
Door het uitlekken van de plan
nen zijn de informele politieke be
schouwingen ai begonnen. WD-
leider Mark Rutte gaf een schot
voor de boeg door te stellen dat
het kabinet is uitgeregeerd. Hij ver
wacht van een kabinet dat het zelf
fundamentele keuzes aan de bevol
king voorlegt. Volgens hem schui
ven de bewindslieden moeilijke be
slissingen voor zich uit, lijkt het ka
binet steeds meer een soort denk
tank dat allerlei opties in kaart
brengt en lopen de overheidsfinan
ciën volledig uit de hand door een
toenemende staatsschuld.
DEN HAAG - De Bereden Brigade van
de Koninklijke Marechaussee, die op
Prinsjesdag meerijdt in de Koninklij
ke Stoet, oefende zaterdag met vijf-
De Miljoenennota schetst
een verontrustend beeld. In
grijpende bezuinigingen
zijn onvermijdelijk, maar
het kabinet schuift ze nog
een tijdje voor zich uit.
In de somberste Miljoenenno
ta sinds de jaren tachtig
schetst het kabinet een toe
komst van ingrijpende bezui
nigingen. „Niets doen is geen op
tie, moeilijke keuzes zullen onver
mijdelijk zijn," waarschuwt minis
ter van Financiën Bos (PvdA).
AMSTERDAM - „Hier is de journalis
tiek voor uitgevonden." Dat stelt
voorzitter Arendo Joustra van het
Genootschap van Hoofdredacteu
ren in een reactie op het wederom
uitlekken van de Miljoenennota.
RTL Nieuws-verslaggever Frits
Wester beschikte zaterdagavond
over een exemplaar van de nota.
Het genootschap begrijpt niet
waarom het kabinet haar plannen
voor het nieuwe jaar zo lang ge
heim houdt voor de burger.
„Nieuws dat zo'n impact heeft op
het leven van de Nederlanders,
moet je naar buiten brengen zodra
het is besloten", stelt Joustra. De
hoofdredacteuren pleitten er al lan
ger voor om het embargo op de
Miljoenennota af te schaffen.
„Maar het is uiteraard aan het kabi
net om te anticiperen op het weer
uitlekken van de nota", beklem
toont loustra. De media begrijpen
niet goed waarom Kamerleden de
miljoenennota eerder zouden
moeten krijgen dan journalisten.
„Normaal hebben parlementariërs
ook niet zoveel tijd nodig om te
reageren. Ze staan altijd direct
klaar met hun verhaal."
loustra denkt dat Wester de Miljoe
nennota heeft gekregen via een Ka
merlid. „Die nemen het blijkbaar
ook niet zo nauw met de geheim
houding."
Frits Wester
GOEOEN MOROEM ,SCH OON H6I p