Provincie versnelt sanering
Sprong in het diepe is geen probleem meer
29
IMPULS Schoonmaken bodem is goed voor milieu én economie
Natuurherstel in
Westerschelde
blijft beperkt
woensdag 9 september 2009
rx-^x.^ mmmmmmm m mmt mms®. mmm -z wwra - --
door Ben Jansen
MIDDELBURG - De provincie zet dit
jaar vaart achter de sanering van
verontreinigde bodems. Voor 2009
staan dertien van dit soort projec
ten op stapel. Aanzienlijk meer
dan in voorgaande jaren, toen er
steeds drie a vier werden uitge
voerd.
Het besluit om het tempo in het
schoonmaken van vervuilde bo
dems op te voeren, is niet geheel
ingegeven door milieuoverwegin
gen. Ook de economische crisis
speelt een rol. Door saneringspro
jecten naar voren te halen, kan de
Zeeuwse economie een impuls
krijgen.
Bij de familie Kop in Kruispolder
haven wordt de hele tuin afgegra
ven, omdat de grond ernstig ver
ontreinigd is met pak's (polycycli
sche aromatische koolwaterstoffen
die ontstaan bij onvolledige ver
branding of verkoling van onder
andere fossiele brandstoffen, voe
dingsmiddelen en hout) en zware
metalen. De oorzaak en de veroor
zaker zijn onbekend, zodat de kos
ten van sanering niet kunnen wor
den verhaald. De bewoners halen
zelf de beplanting en andere nog
bruikbare spullen uit de tuin en
leggen de tuin na de sanering op
nieuw aan.
In Kwadendamme delen de pro
vincie en de gemeente Borsele de
kosten van de sloop van een leeg
staand woonhuis en het schoon
maken van de bodem op de plek
waar een brandstoffenhandel was
gevestigd. De bodem bevat pak's
De familie Kop in Kruispolderhaven treft voorbereidingen voor de sanering van de bodem van de tuin.
foto Wim Kooyman
en minerale olie. Na de sanering
bouwt een projectontwikkelaar er
vier starterswoningen terug.
Gedeputeerde Marten Wiersma
(GL, economie) is enthousiast
over dit soort projecten: „De pro
vincie geeft een kleine impuls,
waardoor kansen ontstaan voor de
markt en de markt speelt er zelf
weer op in. Dat is de ideale situa
tie en daar moeten we steeds meer
naar toe in Zeeland. We willen
graag dat de bodemkwaliteit in
Zeeland nu en in de toekomst
goed is, en door het aantal sanerin
gen op te voeren, kunnen we de
economie stimuleren."
Wanneer sprake is van ernstige bo
demverontreiniging die vanwege
onaanvaardbare risico's voor
mens, plant of dier met spoed
moet worden aangepakt, geldt dat
de sanering binnen een bepaalde
termijn moet worden uitgevoerd.
Zit er geen spoed achter, dan kan
de grond worden gereinigd wan
neer bijvoorbeeld bouwactivitei
ten op stapel staan. Vervuilde
grond wordt afgegraven of ter plek
ke schoongemaakt.
door Ben Jansen
MIDDELBURG - Het herstel van na
tuurwaarden die in de loop der ja
ren in de Westerschelde verloren
zijn gegaan, blijft beperkt tot 600
hectare. Een veel grotere opper
vlakte (3.000 ha) die boven de dis
cussies over de Westerschelde
zweefde, is niet aan de orde.
Minister Gerda Verburg van LNV
rekent af met die veel hogere in
spanning in een brief aan het dage
lijks provinciebestuur. Ze wijst er
op dat alleen in een studierapport
is aangegeven dat voor een volle
dig herstel van de Westerschelde
over een oppervlakte van 3.000 ha
natuurherstel nodig zou zijn, en
niet alleen door ontpolderen.
Zo'n taakstelling is niet opgeno
men in de langetermijnvisie (tot
2030) voor de Westerschelde die
Nederland en Vlaanderen hebben
opgesteld. Verburg voegt eraan toe
dat de Nederlandse regering even
min de ambitie heeft om 3.000 ha
nieuwe estuariene natuur in de
Westerschelde aan te leggen.
De minister schrijft dit in een
brief waarin ze instemt met de
voorstellen van de provincie voor
het natuurpakket Westerschelde.
Ze gaat ervan uit dat voor Water-
dunen in West-Zeeuws-Vlaande-
ren de variant 'natuurlijk wordt
gekozen. Het schoot de Staten van
Zeeland voor de zomer in het ver
keerde keelgat dat Waterdunen
een invulling krijgt waarin meer
ruimte voor de natuur wordt opge
nomen dan aanvankelijk de bedoe
ling was. Verburg heeft ook de ver
sterking van de natuurfunctie van
het Zwin ingecalculeerd.
door Ondine van der Vleuten
Het was dit seizoen
flink raak aan de Ne
derlandse stranden.
De reddingsbrigades
moesten zo vaak te
hulp schieten, dat directeur Ray
mond van Mourik alarm sloeg
over het grote aantal badgasten dat
zich in of aan het water ophoudt
zonder goed te kunnen zwem
men. Van Mourik: „We hebben
meermalen meegemaakt dat men
sen zelfs helemaal niet konden
zwemmen, maar toch een beetje
waren gaan rondspetteren of met
een luchtbedje ronddreven en zo
in de problemen kwamen."
En dan nog iets: „Zelfs met een A,
B én C-diploma moet je je realise
ren dat zwemmen in natuurwater
echt iets anders is dan zwemmen
in een zwembad. Natuurwater is
troebel. Er kan van alles op de bo
dem liggen. Daarbij heb je in zee
rekening te houden met stroming,
met eb en vloed."
Ook in het waterrijke Zeeland lo
pen heel wat volwassenen rond
die niet kunnen zwemmen. Of zo
slecht, dat ze in feite niet veilig het
water in kunnen. Corry Marteijn
van Zwemschool Zeeland in Vlis-
singen: „Veel vijftigplussers heb
ben in het kanaal leren zwemmen.
Pa hield je aan je broekriem vast,
en als je dan boven kon blijven,
kon je zwemmen. Maar technisch
gesproken kunnen die mensen ei
Jan en Ineke (60) Murre uit Nieuwdorp durven nu zonder angst in het diepe te springen.
foto Lex de Meester
genlijk niet zwemmen." Bij Zwem
school Zeeland volgen elke week
gemiddeld twaalf volwassenen
zwemles. Eén van hen is Jan Mur
re (60) uit Nieuwdorp.
Een paar weken terug heeft hij in
de Kaloot gezwommen. „Met
hoog water. Echt gezwommen,
voor het eerst van mijn leven! Op
dezelfde plek waar ze me zo bang
gemaakt hebben!" Hij lacht - een
brede, trotse lach.
Het moet zo'n vijftig jaar geleden
zijn dat Murre, zoals in Nieuw
dorp gebruikelijk was, naar de kre
ken ging om er een beetje rond te
spetteren. Een paar jongens wil
den een grap uithalen en duwden
hem onder water. Murre dacht dat
zijn laatste uur geslagen had.
„Toen heb ik angst voor water ge
kregen." Een halve eeuw had die
angst hem in zijn greep. Tot hij, na
zijn pensionering, besloot er iets
aan te doen.
„In het begin dacht ik: dat leer ik
nooit. Dat drijven, in het begin -
ik durfde écht niet. Angst, pure
angst was het. Twee maanden later
begon het ergens op te lijken.
Toen kreeg ik de slag te pakken."
Corry Marteijn en haar partner
Philippe geven veel privé-zwemles-
sen. Een groot aantal van de leer
lingen heeft een persoonlijke aan
pak nodig, want vaak is een trau
matische ervaring in de jeugd de
oorzaak dat ze nooit hebben leren
zwemmen.
Corry: „Wat het meest voorkomt,
is een ervaring met bijna-verdrin-
king. Het zelf meemaken, of daar
van getuige zijn. Dat kan heel diep
ingrijpen. Eén van onze leerlingen
durft nu pas, na een halfjaar, zon
der drijfmiddel in het water te
gaan. Ik heb ook iemand gehad
met wie ik de eerste les onder de
douche ben gaan staan. Zij had
een prachtige badkamer, met alles
erop en eraan, maar durfde alleen
de wasbak te gebruiken."
Voor Ineke, de vrouw van Jan Mur
re, ligt het eenvoudiger. Zij heeft
het zwemmen eenvoudigweg
nooit goed onder de knie gekre
gen. „Ik moest altijd de bodem
voelen. Of de rand kunnen pak
ken. Toen de kinderen klein wa
ren, gingen we elk jaar naar een
camping met een zwembad. De
kinderen gingen lekker zwemmen.
Die konden het, daar hebben we
wel voor gezorgd. Pa liep een beet
je rond in het ondiepe stuk en
moeder bleef veilig ergens bij de
rand."
En nu? „We zijn pas naar Frank
rijk geweest. Elke dag hebben we
in de Middellandse Zee gezwom
men. Heerlijk!"
