geeft niet wat
II
„We willen hoe dan ook een vliegwiel in beweging zetten. Niets
doen is geen optie."
OOTMARSUM
H
KNOLLENDAM
Sandra van Kampen, programma-manager van de Dag van de Duurzaamheid
woensdag 9 september 2009
WWWWMKBlMiliMB
18891 fflWWfflWWWMIff 88
mantische insteek van de milieube
weging: terug naar de natuur. Ik
hou ook van kippen, maar vind
die nostalgie misplaatst. Uiteinde
lijk is sprake van een op een sterk
schuldbesef gebaseerd doemden
ken. We hebben van alles verkeerd
gedaan, moeten minder gaan con
sumeren."
Vijf ministers doen vandaag actief
mee aan de Dag van de Duurzaam
heid, net als kopstukken en ambas
sadeurs van Urgenda, zoals
TNT-topman Peter Bakker, weer
vrouw Helga van Leur en voorma
lig astronaut Wubbo Ockels.
Presentator Beau van Erven Do
rens gaf gisteravond de aftrap van
de dag, een bijeenkomst waar Ur
genda zijn visie bekend maakte en
de aanschaf van de elektrische au
to's werd aanbesteed. Ook werden
Nederlandse koplopers op het ge
bied van duurzaamheid in het zon
netje gezet.
De eerste Dag van de Duurzaam
heid is voorlopig ook de laatste.
„Het moet een bijzondere concen
tratie van activiteiten en aandacht
voor het onderwerp worden", zegt
Van Kampen, „iets eenmaligs op
een bijzondere datum, die een po
sitieve ontwikkeling een impuls
geeft. Zeg nooit 'nooit', maar met
een jaarlijkse duurzaamheidsdag
verlies je toch een beetje het bij
zondere karakter ervan."
Ook voor Vink hoeft er geen twee
de 'Dag' te komen: „Heel veel pro
blemen kunnen we gewoon oplos
sen. Met alleen windmolens red
den we het niet. Ik las zojuist over
bacteriën die kernafval op kunnen
eten. Dat vind ik interessant, de
Zwerius Kriegsman krijgt
vandaag volop bezoek in
zijn nul-energiewoning
in Ootmarsum. De Twen
tenaar had gistermorgen al meer
dan 40 aanmeldingen van stads- en
streekgenoten die wel eens willen
zien hoe Kriegsman (gemiddeld
over een jaar gerekend) evenveel
energie opwekt als zijn gezin ge
bruikt.
Via zonnepanelen op het dak pro
duceert Kriegsman zijn eigen
stroom. Een deel van die stroom
wordt gebruikt voor een speciale
warmtepomp, die zeer efficient
buitenlucht omzet in verwarming
voor de binnenvertrekken en
warm tapwater. De pomp aan de
buitenzijde van de woning lijkt
sterk op een normale airco-unit.
Het apparaat heeft veel minder
energie nodig dan een cv-ketel om
lucht en water te verwarmen.
„Een combinatie van idealisme en
een simpele rekensom", zo typeert
Kriegsman zijn 'hobby' om het ge
bruik van fossiele brandstoffen zo
veel mogelijk te beperken.
„De afgelopen 40 jaar zijn de ener
giekosten gemiddeld 6,5 procent
per jaar gestegen en ik verwacht
niet dat die prijzen langdurig fors
zullen dalen." Kriegsman hoopt
chemische wetenschap zorgt voor
zulke ontwikkelingen, maar die
wordt door de milieubeweging
slechts bekritiseerd. Die mevrouw
van Urgenda laat zich niet voor
chemische fabrieken in de Rotter
damse haven fotograferen!"
Tegenover nostalgie en romantiek
plaatst Vink een ouderwets geloof
in vooruitgang. „Ik pleit voor het
menselijk vernuft. Wetenschap en
techniek hebben in het westen de
armoede overwonnen en dat kan
ook op andere continenten.
Veel milieuproblemen zijn al opge
lost. Lucht-, water- en bodemver
vuiling zijn grotendeels verdwe
nen maar daar hoor je bijna nooit
iemand over. 'Duurzaamheid' is
een hopeloos woord. Ik zou er een
Dag van de Chemie of Techniek
van maken."
dat zijn voorbeeld doet volgen, 'zo
dat we met minder energiecentra
les toe kunnen bij hetzelfde niveau
van comfort. Dat laatste is steeds
mijn uitgangspunt geweest, ik wil
wel graag mijn koelkast, computer
en tv kunnen blijven gebruiken'.
De kost gaat voor de baat uit. Voor
dat de investering voor zonnepane
len en andere voorzieningen is te
rugverdiend, ben je een flink aan
tal jaren verder. „Dat is precies het
zelfde als het verschil in een koop
woning ten opzichte van een huur
huis. Ook die investering loont
zich pas op termijn. Vreemd ge
noeg kunnen veel mensen niet zo
denken als ze voor de keus staan te
investeren in bijvoorbeeld zonne
panelen", zegt Kriegsman.
De Ootmarsummer is zeer geïnte
resseerd in technologische vernieu
wingen. Voorlopig staan er echter
geen nieuwe maatregelen op het
programma voor zijn huis. „De wo
ning is al energie-neutraal, ik zie
zo gauw niet wat ik nog meer zou
moeten doen." Een zogenaamde
micro-wkk, een cv-ketel met een
stirlingmotor die ook elektriciteit
opwekt, hoeft voor hem niet. „Die
techniek spreekt me niet aan. Dan
ben je toch weer versneld het aard
gas aan het opstoken."
Wie is het zuinigst,
Oost- of West-Knol
lendam? Een heuse
energiewedl oop
moet komend half jaar de bewo
ners van dit door de Zaan verdeel
de dorp dichter bijeen brengen.
„De afstand tussen Oost en West is
slechts 20 meter, maar we moeten
8 kilometer omrijden als we elkaar
willen zien", zegt Pepik Henne-
man uit Oost-Knollendam. Van
morgen zitten Oost en West samen
aan de ontbijttafel, als aftrap van
de Zaanstrijd. Van 1 oktober tot 1
april proberen aan beide oevers
vijftien huishoudens hun energie
verbruik terug te schroeven.
De dorpshelft die de grootste be
sparing (gas en elektriciteit) ten op
zichte van 2008 haalt, wint de
strijd. „De deelnemers zijn alle
maal bloedfanatiek", zegt Henne-
man. Welke middelen in de strijd
worden geworpen, wordt nog ge
heim gehouden. Henneman wil
wel een tipje van de sluier lichten:
„Ik let goed op de verwarming van
mijn boerderij. Uit de warmtefo-
to's die de brandweer hier overal
heeft gemaakt, blijkt dat mijn pand
zo lek is als een mandje. Natuurlijk
ga ik isoleren, maar dat is echt iets
voor op langere termijn."