se a
Julia staat symbool
Sylvia Hoeks voelde zelf
hoe verlammend het
koude water kan zijn
11 lil! THE.
Jf» m llth international Htm festival
U-ZO September 2009 Viissingen
Sylvia Hoeks als de 18-jarige Julia, wanhopig op zoek naar haar baby in de
film De Storm.
door Ali Pankow
Natuurlijk had ik op
school over de Waters
noodramp gehoord",
zegt Sylvia Hoeks, hoofdrolspeel
ster van De Storm. „Maar ik had
me er niet echt een beeld van ge
vormd. Vanaf het moment dat
ik wist dat ik de rol van Julia
zou gaan spelen, ben ik er alles
over gaan opzoeken en lezen.
Het boek De Ramp van Kees Sla
ger natuurlijk en ik heb die film
gezien met verhalen van men
sen die de ramp hebben meege
maakt. Dat vond ik heel aangrij
pend."
Als tiener deed ze op haar veer
tiende al modellenwerk. Zij woon
de in Maarheeze. Is de bekrompen
heid die Julia in een kleine dorps
gemeenschap ervaart herkenbaar?
„Nee, geen bekrompenheid, maar
ik was zeifin die tijd juist een heel
verlegen meisje. Terwijl Braban
ders meestal zo direct en zo nuch
ter zijn. Zij zeggen dingen vaak
recht voor hun raap. Ik creëerde
liever mijn eigen fantasiewereld en
vond het fijn om af en toe naar
Amsterdam te kunnen vluchten."
Hoeks speelt naast films ook in
het theater. „Er is een groot ver
schil. In het theater bouw je in sa
menspel met anderen in twee uur
tijd een lijn op. Dan ben je met el
kaar bezig die boog zo perfect mo
gelijk te spelen. Op de filmset is er
geen enkele chronologie. Ik geloof
dat we de laatste scène de eerste
dag hebben opgenomen. Daar
komt bij dat film uit veel meer ele
menten is opgebouwd. Licht, ge
luid en muziek hebben grote in
vloed. Vooral muziek. Muziek laat
je denken. Als ik in een scène vol
komen neutraal voor me uitkijk,
dan kan de muziek invullen wat ik
daar denk. Die geeft er eigen emo
ties aan."
„Ik vind de afwisseling tussen to
neel en film heel fijn. Theater blijft
een bijzondere plek, maar film
vind ik wel een heel fantastisch
medium. Film biedt zo veel moge
lijkheid om je als toeschouwer
voor enige tijd in een andere we
reld te laten zijn. Ik wil ook zeker
films blijven doen. Ik mag nu de
hoofdrol in Tirza gaan spelen. Ge
weldig. Het is mijn lievelingsboek.
Drie jaar geleden vroeg ik mijn
agent al of er plannen waren dat te
verfilmen. Ik heb haar toen al la
ten weten dat ik dan graag auditie
wilde doen."
Ook voor het boek 1953 van Rik
Launspach heeft Hoeks grote waar
dering. „Ik vind het ook zo knap
van Rik als acteur. Het is prachtig
geschreven. Het boek vertelt veel
over de periode voorafgaand aan
het moment waarop de film be
gint. Het blijft je ook boeien. Mijn
vader heeft het boek in twee da
gen tijd uitgelezen en zei direct te
kunnen begrijpen dat ik die hoofd
rol zou spelen."
„Sylvia en Julia lijken als twee
druppels water op elkaar, vond hij.
Maar niet alles in Julia is Sylvia na
tuurlijk. Je hebt uiteindelijk als
speelster altijd alleen maar jezelf
om een rol neer te zetten. In de
film Duska was ik als het hautaine
kassameisje een heel ander perso
nage, een soort Lolita, meer een ar
chetype. Ook dat is een kant van
mij blijkbaar."
Over de vraag wat haar meest bij
zondere ervaring met water is in
haar persoonlijk leven, moet ze
even heel goed nadenken. „Tsja,
zwemles. Ik vond zwemles vroe
ger best leuk, behalve bij één stren
ge lerares. Zij had zo'n stok met
een haak. Daar was ik echt heel
bang van.
„Verder is het bij de opnamen
voor De Storm een keer zó koud ge
weest in het water. Die kou brand
de gewoon in mijn gezicht en
mijn handen. Het verlamde ook.
Bij de lunch kon ik mijn broodje
niet eens fatsoenlijk vasthouden.
Ik had geen kracht meer in mijn
handen. Toen begreep ik ook waar
om mensen tijdens de ramp de
voorwerpen waar ze in dat koude
water op dreven, soms zomaar los
lieten. Tot dat moment was dat
niet echt tot me doorgedrongen."
Een Zeeuw zet geen land on
der water. Die discussie is ac
tueler dan ooit. Tijd voor
een epos? Komt De Storm
exact op het juiste moment?
door Ali Pankow
De Storm is geen
epos, dan was het
een ander soort
film geweest", zegt
regisseur Ben Som-
bogaart over de openingsfilm
van Film by the Sea. Zeker in
Zeeland wordt met grote belang
stelling uitgezien naar de we
reldpremière van De Storm op
vrijdag 11 september, een bela
den datum, voor Zeeuwen verge
lijkbaar met 1 februari 1953.
Geen epos dus?
„Nee, het is een verhaal over één
meisje, Julia. Eén karakter. Hier
gaat het om een persoonlijk dra- -
ma dat symbool staat voor al het
leed dat de Zeeuwen en de bewo
ners van een deel van Zuid-Hol-
Iand hebben moeten ondergaan
door die Watersnoodramp. Dan is
93 minuten een goede lengte. In
deze vorm is het voor iedereen be
hapbaar", vindt Sombogaart.
De Storm gaat dus over Julia, een
18-jarige Zeeuwse boerendochter,
die haar pas geboren zoontje kwijt
raakt tijdens de rampnacht in
1953. Samen met de jonge lucht
machtsergeant Aldo gaat zij op
zoek naar haar baby, dwars tegen
de stroom van evacués uit het
rampgebied in. Een fictief verhaal
dus tegen de achtergrond van een
waargebeurde ramp, de grootste in
Nederland na de Tweede Wereld
oorlog.
Hoe zit het met de historische verant
woordelijkheid van een regisseur als
je voor een werkelijk gebeurde ramp
kiest, in aanmerking genomen dat te
genwoordig nogal de nadruk wordt
gelegd op 'ons collectief geheugen'?
„Die historische verantwoordelijk
heid voel ik absoluut. Zeker in dit
geval. Er leven nog zoveel mensen
die de ramp hebben meegemaakt
of die slachtoffers in hun familie
of naaste omgeving hebben. Men
sen voor wie die Watersnoodramp
van invloed is geweest op hun ver
dere leven. Het is een vereiste dat
je daar heel voorzichtig mee om
gaat. Bij die mensen leeft de ge
schiedenis nog steeds. Daar kun je
niet te gekke dingen mee doen.
Maar je moet ook dramatiseren als
je een film wilt maken.
We hebben voorafgaand heel veel
materiaal verzameld. Natuurlijk
hebben we 'de bijbel over de
ramp' van Kees Slager gelezen,
evenals dat boek van Selma Leydes-
dorff Het water en de herinnering,
red.). We hebben de film De Ramp
van Koert Davidse gezien. We zijn
uiteraard ook in het Watersnood
museum in Ouwerkerk geweest.
Alles wat we gezien en gehoord
hebben over de ramp is zo ontzet
tend belangrijk geweest bij het ma
ken van een selectie. Al die foto's
ook die ik heb gezien. Als ik diver
se beelden in de film terugzie, zie
ik ook sommige foto's zo weer
voor me."
Eerst was er een filmscript en daar
na pas een boek, net als bij 'Bride
Flight' van Marieke van der Pol
Heeft zo'n koppeling invloed op je
keuzes als regisseur?
„Wat Bride Flight betreft wijkt het
verhaal in de film niet heel erg af
van dat in het boek. 2953 heeft Rik
Launspach vooral geschreven om
de vele research achter het verhaal
recht te doen. In de film wordt
maar één element uit het boek ver
teld.
Overigens heb ik in het begin wel
meegelezen toen Rik het boek aan
het schrijven was. Dan stuurde hij
me steeds een hoofdstuk toe en
daar reageerde ik op, maar daar
ben ik mee gestopt toen we met
de opnamen voor de film begon
nen. Ik heb ook de acteurs toen ge
adviseerd het boek nog niet te le
zen, omdat het invloed zou kun
nen hebben op hun spel. De film
staat echt los van het boek. Ik heb
gehoord dat het anders afloopt
dan de film, maar ik zal het wel
eens lezen als alle drukte rond de
film achter de rug is.
Rik en zijn vrouw Marjolein Beu-
mer klopten overigens acht jaar ge
leden al met een eerste versie van
het filmscript bij mij aan. Dat is
toen niet doorgegaan. Pas later
bleek de tijd rijp voor De Storm.
Bij de opzet daarvan ben ik in alle
Scène van de evacuatie tijdens de ramp van 1953 in de film De Storm.
