Shanty festival van VOC liederen tot Ketelbinkie 58S Breda eert componist Daan Manneke met festival \^Taat Donderdag 3 september 2009 13 door Ali Pankow Tijdens het eerste lus trum van het Shanty- festival Vliegende Hollander dit week end in Terneuzen zul len niet alleen noeste broeders met een fascinatie voor de zee van zich laten horen, maar spre ken zeker ook de vrouwen een woordje mee. De officiële opening van het festi val, vrijdagavond om 19.30 uur in de Grote Kerk aan de Noordstraat, staat zelfs geheel in het teken van vrouwen. Marijke Barend, voorma lig docente historische Nederland se letterkunde aan de Universiteit van Amsterdam houdt daar een le zing over 'Vrouwen bij de Verenig de Oost-Indische en West-Indi sche Compagnie'. „Dat zijn er meer geweest dan we soms denken hoor, die vrouwen aan boord. We zijn heel blij dat we het festival met deze lezing kunnen beginnen. Het is een heel mooi verhaal", zegt Marius loen sen. Samen met Gea den Breeien is hij een belangrijke motor achter het Shantyfestival dat vijfjaar gele den kleinschalig begon met 4 a 5 koren uit de nabije omgeving. In middels doen er tien groepen mee en is er met het Franse duo Patrick Denain Miguel Biard ook spra ke van internationale deelname. „Het is allemaal begonnen met de gedachte dat ik iets miste tijdens de Havendagen in Terneuzen: Zin gen over de zee. In het begin was het shantyfestival dus onderdeel van de Havendagen, maar direct voelden we de behoefte aan een ei gen evenement", vertelt loensen. Zelf zingt hij bij het koor Zuid West 10 uit Terneuzen. Voorheen vormde dat één groot koor met De Dekzwabbers, maar begin vorig jaar kwam er een splitsing en sindsdien varen beide koren een ei gen koers. Uiteraard zijn beide groepen vertegenwoordigd in het programma van de Vliegende Hol lander. De overige koren zijn: Shantygroep de Maashave (Lim burg), 't Scheepsfolk (Noord-Hol land), Enkhuizer Sjappetouwtjes, Shantykoor Blankenberge, Viswij- venkoor Dulle Griet (Enkhuizen), Shantykoor Neptunus (Schou- wen-Duiveland) en Harderwijker Shantykoor De Boekaniers. Zij treden zaterdag verspreid over vijf podia in de stad op tussen 14.00 en 17.30 uur. Op het hoofd podium op de Markt gaat het pro gramma tot 20.00 uur door. Het repertoire zal breed zijn. Vol gens loensen voert het veel verder dan alleen shanty's. Dat zijn de specifieke liederen, die de beman ning aan de boord destijds zong om het-tempo aan te geven bij zware werkzaamheden. Ook bezin gen ze de gevaren en de schoon heid van de zee, evenals het verlan gen naar huis als de reis wat lang begint te duren. „Maar er zitten ook heel oude liederen uit de tijd van de VOC tussen, evenals heden daagse zeemansliedjes", zegt loen sen. Volgens hem worden in vrij wel elk land zeemansliederen ge zongen. Tijdens de lustrumviering van festival de Vliegende Hollan der zal dat met een internationaal repertoire overduidelijk tot uiting komen. Om de stemming er zater dagochtend in te brengen trekt de groep 't Scheepsfolk en het duo Pa trick Denain Miguel Biard vanaf 11.00 uur door de binnenstad. Nie mand minder dan de legendari sche Kapitein Rooibos en Kapitein Van der Decken geven om 13.15 uiir vanaf het podium op de Markt het startsein voor de koren. Grote verwachtingen heeft loen sen ook van het Captainsdiner op de Markt. Daar kan iedereen vanaf 17.45 uur aanschuiven voor een ge zamenlijke maaltijd. Tijdig reserve ren is daarvoor wel een vereiste. Dat kan bij leanine Rethans, tel. 0115-630272. Maritieme ambachten, zoals onder meer de touwslager, noordzee- vondsten, zeemansknoopwerk en palingroken, worden gepresen teerd in diverse stands op de Markt. Verder wordt op het Arse naalplein in bioscoop View zater dag doorlopend de film Around the Cape Hom vertoond. Het is een authentieke film uit het begin van de vorige eeuw over het schip De Peking die om de Kaap vaart. Onder het moto Zing jie er es ene, wordt de tweede festivaldag afge rond met massaal zingen (of luiste- ren) in theatercafé Porgy 8c Bess. Daar wordt het Shantyfestival zon dagmiddag ook weer voortgezet. Het duo Denain 8c Biard zingt dan over Franse vissers, die vanuit Le Havre en Nantes op walvisvaart naar New Foundland voeren. Verder zingt 't Scheepsfolk liede ren over de Zuiderzee, stomen op zee en over het schone leven in de Oost. De zang wordt begeleid door: trekzak, accordeon, gitaar, - bodhran, tinwhistle, mondharmo nica en bones. Het koor Zuid West 10 presenteert zich met volks liedjes en stevige shantyliederen. Shantyfestival Vliegende Hollander, Terneuzen vrij. 4 sept. 19.30 u. Grote Kerk lezing Vrouwen bij VOC en WIC, zat. 5 sept. festivaloptredens vanaf 11 uur, binnenstad; zon. 6 sept. Slotconcert, Porgy Bess, 15 uur. Podia Shantyfestival O O O Markt Café De Vriendschap Grote Kerk Café-Restaurant Graanbeurs Arsenaalplein Porgy Bess scf>, WESTERSCHELDE 'eH eéi O Markt door Rolf Bosboom Componist Daan Manneke, geboren en opgegroeid in Zeeland maar al ve le jaren wonend in Breda, wordt in november zeventig jaar. Voor Stichting Ba- bel is dat aanleiding om een uitgebreid festi val te organiseren, Hommage aan Daan Man neke, dat morgen in de Grote Kerk van Bre da wordt geopend. Het programma bestaat uit een concert met werken van Sweelinck en Manneke. Deze worden uitgevoerd door Jos van der Kooy (orgel), Cappella Breda onder leiding van Manneke en Dansgezelschap De Stilte. Tijdens de opening wordt ook het boek Componist van de ruimte gepresenteerd, dat is samengesteld door vrienden, bewonde raars, kinderen en leerlingen van Daan Man neke. Veertien auteurs belichten zijn per soon en werk van diverse kanten. Daan Manneke is geboren in Kruiningen, als zoon van een landbouwer. Hoewel zijn vader ervan uitging dat zijn zoon hem zou opvolgen, bereidde Daan zich - met mede weten van zijn moeder - juist voor op een muziekopleiding. „Het was een grote schok voor hem dat ik naar Tilburg verhuisde en mij aanmeldde op het conservatorium om compositie te gaan studeren", zegt hij daar over in Componist van de ruimte. Manneke werd aanvankelijk organist. Vanaf begin jaren zeventig ging hij doceren aan het Amsterdamse Sweelinck Conservato rium, wat hij tot voor kort is blijven doen. In 1976 richtte hij Cappella Breda op, het ka merkoor waarmee hij nog onverminderd ac tiefis. De afgelopen decennia heeft Manneke als componist een groot (bijna tweehonderd werken) en veelzijdig oeuvre opgebouwd. Kenmerkend zijn onder meer zijn belang stelling voor improvisatie, zijn neiging tot strakke structuren, zijn voorliefde voor het citeren uit de muziekgeschiedenis, zijn stre ven ook andere kunstvormen in muziek on der te brengen en het spirituele karakter van zijn werk. Componisten als Stravinsky en Messiaen gelden als zijn belangrijkste voorbeelden. Zeeland is voor Manneke altijd belangrijjk gebleven, ook in zijn werk. De 'ruimtelijk heid' van zijn muziek vindt zijn oorsprong in zijn geboortegrond. „Dat is echt Zee land", zegt hij in Componist van de ruimte. „De ruimte van de archipel. Grote velden, watermassa's evenzeer." Festival Daan Manneke, opening vr. 4 september. Grote Kerk Breda, 20.00 uur. Voor verdere programma, zie: www.daanmanneke.nl/70jaar. Het boek 'Componist van de ruimte' verschijnt bij Uitgeverij Van Kemenade in Breda. Daan Manneke foto Marco Borggreve - Zuid West 10 zingt volksliedjes en stevige shantyliederen uit binnen- en buitenland.

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 2009 | | pagina 57