Charley Toorop
Partyfunk van
Kraak Smaak
slaat breed aan
8
zaterdag 22 augustus 2009
Sinds het eerste debuutalbum in 2006 gaat het ver
rassend snel met Kraak Smaak. De groep maakt
geen liedjes in de traditionele zin van het woord.
Het begint vaak met een loop of een sample.
door Mischa Beckers
Het debuutalbum Boogie Angst (2006) van
Kraak Smaak leverde de band meteen
een reeks hitsingels en verzoeken voor re
mixes op. Sindsdien trad de band meer dan twee
honderd keer op, onder meer tijdens uitgebreide
tournees door de VS en als support act tijdens de
Europese tour van Faithless.
Naar eigen zeggen hebben de leden van het eerste
uur Mark Kneppers en Wim Plug de grootste vi
nyl collectie van Nederland. Tijdens DJ-sets put
ten zij uit het hele arsenaal dat varieert van jazz
tot pop en van klassiek tot funk. Bij de live-optre
dens heeft derde bandlid Oscar de jong, key
board-wonderkind en grote man in de studio, een
belangrijk aandeel in de partyfunk van de groep.
„Er loopt momenteel veel voor Kraak Smaak",
zegt Wim Plug. „We zijn begonnen aan een
nieuw album maar we treden nog vaak op. Het op
nemen moet een beetje tussen alles door."
Net verschenen zijn remixes voor Caro, Maxwell
en Fedde le Grand. Daarvoor gaan de heren met
complete stukken muziek aan de slag. „Ideeën
voor eigen nummers kunnen van elk van ons drie
ën komen. We kunnen eigenlijk geen liedjes ma
ken in de traditionele zin, dus het begint vaak bij
een loop of een sample die we opnemen."
De opnames voor het nieuwe album maakt de
groep in de eigen studio in het centrum van Lei
den die sinds twee maanden in gebruik is. Afge
zien van zang, zet Kraak Smaak voor de opna
men weinig live instrumenten in. Alleen voor
heel specifieke sounds worden muzikanten, veelal
uit de eigen live band, gevraagd. „We zitten nu in
een fase waarin we namen oppikken van poten
tiële vocalisten. Er is nog niet veel concreet We
zoeken natuurlijk gasten die echt toegevoegde
waarde hebben. De hele groten kunnen we ons
niet permitteren, dus kijken we wat meer in de ni
ches". Het eerste resultaat diende zich al aan. De
groep nam onlangs vier nummers op met de jon
ge Engelse zanger John Turrell, die recent met
Smoove het album Antique soul uitbracht. „Die
jongen heeft echt een heerlijke bluesy soulstem.
Een soort combinatie van Joe Cocker en Peter Ga
briel".
Kraak Sr Smaak: vr. 4 Sept., aanvang 21.00 uur, Abdij
plein Middelburg.
Kraak en Smaak
foto Michel Mees
Kunst kwam op de eerste plaats bij Char
ley Toorop (1891-1955).'Die passie bracht
haar voortdurend in conflict met de lief
de én het moederschap. In Zittend Meisje
vertelt zij een Westkappelse boer open
hartig over haar leven.
door Ali Pankow
Regisseur en spelers staan tijdens dit ge
sprek over Zittend Meisje nog aan het be
gin van het repetitieproces. Na slechts
enkele leesrepetities hebben zij nog een
boeiende zoektocht te gaan. „Ik moet nog ontdek
ken waarom Charley Toorop zo vertrouwelijk
wordt met die wildvreemde man, die haar uitno
digt een portret van hem te schilderen. Langzaam
aan zal zij zichzelf prijsgeven", weet Chris Thys
uit ervaring. Een zoektocht naar de onderstroom
aan emoties is noodzaak voor haar om gestalte te
kunnen geven aan deze vrijgevochten kunstena
res.
„Het is een kreng van een wijf', gooit Jakob Beks
plompverloren in het midden. Hij grinnikt, we
tend dat hij zijn tegenspeelster hiermee prikkelt.
Thys geeft meteen tegengas: „Nee, Jakob, zij is
toch geen kreng. Charley Toorop smeekt om be
grip dat de kunst bij haar op de eerste plaats komt,
maar zij wil ook erkenning als vrouw en als moe
der."
Beks zucht eens en schudt zijn hoofd: „Zij is al
leen maar met zichzelf bezig, terwijl ze toch ook
kinderen heeft! Het is een raar Madam, zoals zij
daar tussen die boeren zit."
De acteur speelt de rol van Toos Dingemanse, een
oude Westkappelse boer die wil dat Charley Toor
op hem portretteert. Het schilderij is bestemd
voor zijn dochter Carolien, die aan bloedkanker
lijdt en in het ziekenhuis in Vlissingen ligt. Dinge
manse is slecht ter been en kan haar niet meer el
ke dag bezoeken. Zijn portret in de ziekenkamer
geldt als compensatie. Charley Toorop portretteer
de in 1939 in werkelijkheid een Zeeuwse boer, die
model kan staan voor Toos Dingemanse, maar het
verhaal erachter is fictie.
Beks erkent in deze prille fase van het repetitiepro
ces de fikse afstand tussen hem en zijn rolfiguur.
Een mooie uitdaging voor een acteur, vindt hij
zelf „Ik moet er natuurlijk voor waken dat Dinge
manse mijn huidige afkeer voor de schilderes niet
gaat delen. Het mooie van deze rol is dat er vrij
wel niks over het personage bekend is en dat ik
dus veel vrijheid heb bij de invulling daarvan."
Chris Thys en Jakob Beks zijn aardig aan elkaar ge
waagd. Zij stonden meerdere malen samen op de
speelvloer, onder meer in Tuin der Lusten van Arra-
bal. Beiden manifesteerden zich ook al eerder tij
dens het ZNF, maar in verschillende producties.
Zo regisseerde Thys vorig jaar het stuk Kwartet
van Heiner Müller en speelde zij daarvoor in Phae
dra van Hugo Claus. Beks was te zien in de voor
stelling De Oranje Kasuaris.
Regisseur Vincent van den Elshout (hij regisseer
de in 2007 voor productiehuis Zeelandia de opera
Bestevaer) liep al jaren rond met het idee voor een
stuk over Charley Toorop. „Wij hadden destijds
een ets van ]an Toorop in huis. Mijn vader was lid
van Openbaar Kunstbezit én hij was een Zeeuw.
Zo maakte ik op ongeveer vijftienjarige leeftijd al
kennis met het werk van Toorop en van zijn doch
ter Charley." Een rebelse vrouw, vond Van den
Elshout. Die verhalen over haar huwelijk en haar
minnaars en het feit dat deze kunstenares liever
Zittend
Meisje J
tussen de boerenbevolking in Westkapelle vertoef
de dan in het mondaine Domburg spraken hem
als theatermaker zeer aan. Ook zijn collega, script
schrijver Nirav Christophe, zag er een mooi ver
haal in. Documentairemakers Kiki Amsberg en
Paul van den Wildenberg gingen hen voor. Zij te
kenen voor de documentaire Charley Toorop, de
wil is alles die in 1997 door de VPRO-televisie
werd uitgezonden. De documentairemakers gin
gen, geraakt door de kracht van Charley Toorops
werk, op zoek naar de vrouw achter de schilde
rijen. Nirav Christophe plaatst haar in Zittend Meis
je tegenover Toos Dingemanse, een analfabetische
Zeeuwse boer, die overigens wel Friedrich Nietz-
