Missverkiezing
De mooiste van het univers
Nederlandse Miss wil winnen voor haar vader
Morgen wordt Miss
Universe 2009 geko
zen. De keus is tus
sen 84 vrouwen die
allen lang, slank en
gespierd zijn. „Ze
zijn inwisselbaar.
Raciale kenmerken
zijn weggepoetst."
Wat is mooi?
Avalon-Chanel Weyzig (19), de
Zwolse die voor Nederland
meedingt naar de titel van
Miss Universe, kreeg deze
week een klap te verwerken. Haar vader
die naar de Bahama's zou vliegen om
haar te steunen werd op dag van vertrek
met hartfalen opgenomen in het zieken
huis. „Ik ga nu nog harder mijn best doen
om te winnen voor mijn vader", laat de
Zwolse weten in de schaarse momenten
dat ze contact mag hebben met haar ma
nagement.
Als Avalon-Chanel wint, wordt ze de
tweede Nederlandse Miss Universe. Al
leen Angela Visser ging haar voor in 1989.
Visser is inmiddels actrice en woont in
Amerika. Ze speelde onder meer rolletjes
in de tv-series als Friends en Baywatch.
Bij de Miss World-verkiezingen, de Britse
tegenhanger van de Amerikaanse Miss
Universe, won Nederland twee maal. Co-
rine Rottschafer werd eerste in 1959. Haar
overwinning leverde haar 4.000 gulden
contanten, een auto en benzinebonnen
voor 16.000 km op. Omdat ze geen geld
had om haar auto van Londen naar Am
sterdam te transporteren, verkocht ze de
auto en benzinebonnen voor 6.000 gul
den. Catharina Lodders won in 1962. Kort
daarna ontmoette zij de Amerikaanse
zwarte zanger Chubby Checker. Het stel
trouwde. Speciaal voor haar schreef hij de
hit 'Loddy Lo'. In 2002 won Azra Akin, ge
boren en opgegroeid in Nederland. Ze
schreef zich in als Miss Turkije omdat ze
zo meende meer kans te maken.
Miss Universe doet een jaar liefdadigheids
projecten (met name aids). Hiervoor
krijgt ze 100.000 dollars aan salaris en
een jaar kost en inwoning in New York,
een kroon ter waarde van 120.000 dollar,
een vakantiehuis in Mexico, sieraden, een
studiebeurs, een jaar lang gratis make-up
en vliegreizen.
door Monique Prins
Met een geleende
avondjurk (in
de hare zat een
brandgat) won
Corine Rott
schafer in 1959
geheel onverwacht de Miss World-
verkiezing. Zij was de eerste Ne
derlandse die een internationale
prijs won in de vele schoonheids
wedstrijden die ook wel verkiezin
gen van 'het mooiste meisje in bi
kini' worden genoemd. „Ho ho,
de mooiste in badpak, hooF. Je
kon toen echt niet in een bikini
op een podium staan. Ook op het
strand was bloot nog taboe."
Er is veel veranderd in de afgelo
pen vijftig jaar, zegt Corine, die ja
renlang het eerste Nederlandse
modellenbureau runde. „Wij de
den maar wat. Het was lang niet
zo professioneel. Ik ging naar de
verkiezing in mijn eigen badpakje
en met zelfgemaakte kleding. En
niemand werkte toen echt aan
haar lichaam. Wat je van moeder
natuur had gekregen, nam je mee.
De vrouwen van nu hebben veel
mooiere lichamen, veel strakker
en gespierder."
Het schoonheidsideaal voor vrou
wen is de laatste decennia verscho
ven naar steeds slanker, langer en
getrainder, zegt ook Anneke Sme-
lik, hoogleraar Visuele Cultuur.
„Vrouwen zijn de laatste jaren
enorm vermagerd. Was het in de
tijd van Marilyn Monroe nog
mooi om vrouwelijke rondingen
te benadrukken, sinds het model
Twiggy in de jaren zestig geldt:
hoe slanker hoe beter. De laatste
tien jaar is daar het ideaal van fit
heid nog bijgekomen. Een mooi
lichaam is een gespierd lichaam,
het mag in geen enkele manier
flubberig zijn."
De nadruk is verschoven van aan
geboren schoonheid, naar maakba
re schoonheid, stelt Smelik. „De in
vloed van wetenschap en technolo
gie zijn steeds sterker voelbaar in
ons leven. Met sport, fitness en
chirurgie kun je het lichaam con
strueren dat je wilt hebben. We
identificeren ons steeds meer met
de cyborg (half-mens, half-machi-
ne) dan met de aap. We gaan
steeds verder weg van de natuur
en meer richting cultuur."
Door de emancipatie van de
vrouw is het ideaalbeeld androgy-
ner geworden: mannen worden
vrouwelijker, dat zie je bijvoor
beeld aan het wegscheren van
borsthaar, vrouwen worden man
nelijker, het krachtige gespierde
lichaam van Madonna is daar een
goed voorbeeld van."
Smelik vindt het opvallend hoe
zeer het westerse schoonheidside
aal tot een wereldwijd ideaal is ge
maakt. „Als je naar de vrouwen
van zo'n Miss Universe-verkiezing
kijkt zie je dat etnische kenmer
ken zijn weggepoetst. Het zijn in
wisselbare schoonheden. De vrou
wen uit Afrika hebben niet de ken
merkende bredere neuzen, de
vrouwen uit Azië niet de kleinere
spleetogen. Iedereen is mooi vol
gens het westerse ideaal, met een
klein kleurtje. Het is de westerse
kolonisering van het ideaalbeeld."
Smelik deed onderzoek naar de
positie van zwarte fotomodellen,
een verschijnsel van de laatste 25
jaar. In 1968 ontstond er nog grote
consternatie tijdens de Miss Uni
verse-verkiezing toen een zwarte
miss, Anne Marie Braafheid uit
Curasao, onverdiend tweede ein
digde terwijl ze haar directe, blan
ke, rivale op alle vlakken de baas
was. In 1976 nog stuurde Zuid-Afri-
ka twee missen naar de Miss
World: een zwarte en een blanke.
„Er is veel verbeterd. Vroeger
mochten zwarte modellen niet
eens meedoen. Toch zal iemand
als Naomi Campbell zelden haar
etnische kenmerken benadrukken.
In reclames wordt ze soms afge
beeld met een pruik met steil,
blond haar en met blauwe contact
lenzen. Maar een blank model
Claudia Schiffer zie je nooit met
'zwarte' kenmerken."
Fotomodellen en missen zijn sym-
Over smaak valt te twisten, toch bestaat er zoiets als universele
schoonheid. Sinds de jaren zestig zijn de ideale schoonheidsmaten
voor de (westerse) vrouw 90-60-90. De 90 cm voor de heupen, 60
cm voor de taille en 90 cm voor de borsten hebben een biologische
achtergrond: ze staan voor vruchtbaarheid. Vrouwen met brede heu
pen kunnen makkelijker kinderen krijgen, en met grote borsten kun
nen zij hun kinderen beter voeden. De slanke taille (opnieuw in de
mode sinds het succes van model Twiggy in de jaren zestig) bena
drukt de grootte van heupen en borsten. De biologische prikkel zit
zo diep dat zelfs mannen zonder kinderwens ervoor vallen.
Een andere universele voorkeur is symmetrie. Uit wetenschappelijk
onderzoek komt naar voren dat zowel mannen als vrouwen een ge
zicht mooier vinden naarmate het symmetrischer is. De hersenen
herkennen dergelijke gezichten als gezond: er zijn immers geen af
wijkingen.
bolen van het perfecte lichaam,
zegt psycholoog Liesbeth Woert-
man. „Dun en gespierd zijn de
nieuwe idealen, neergezet door de
media. Door de techniek van het
photoshoppen worden alle foutjes
geretoucheerd. Elk oneffenheidje
is met een muisklik te manipule
ren. Zelfs de bloedmooie fotomo
dellen zijn niet zo mooi als de fo
to's in de bladen. Maar deze vrou
wen zijn wel de rolmodellen voor
veel jonge, onzekere vrouwen."
Officieel willen miss-verkiezingen
meer zijn dan een schoonheids
wedstrijd. De winnares moet een
combinatie zijn van beauty, brains
en body. Daarom moeten sinds
enige jaren ook vragen beantwoor
den over hun ambities en interes
ses. Die interviews bestonden nog
niet in de tijd dat Rottschafer mee
deed. „Ik zag het toen ik weer een
keertje achter de schermen mee
mocht kijken. Stel je er niet te veel
van voor. Al die beeldschone meis
jes dromen van een carrière bij de
televisie. Ze kwebbelen maar wat.
En dan die Amerikanen altijd met
hun wens voor wereldvrede... Dat
geeft de verkiezing echt niet meer
inhoud."
Maar hoe is het eigenlijk om een
jaar lang de mooiste vrouw van de
wereld te zijn? „Ik vond het leuk.
Ik heb veel gereisd, veel geleerd,
vooral wanneer ik 'nee' moet zeg
gen. Maar ik dacht meteen: er lo
pen op straat veel meisjes die
mooier zijn dan ik. Ik had alleen
de mazzel dat zij niet meededen."
reageren?
nieuwsredactie@wegener.nl
