io achtergrond
Heilige oorlog beheerst Kaukasus
Scheldeverdieping zonder drempelvrees
te gast
ERRORISME Bomaanslagen en moordpartijen tegen ongelovige Russen en afvallige moslims
dinsdag 18 augustus 2009
door Marc Van Peel, voorzitter van het Gemeentelijk Havenbedrijf Antwerpen en Antwerps havenschepen
De Antwerpse havenge
meenschap roept niet
op tot een economi
sche oorlog met Neder
land, maar eist wel dat er heel snel
een doorbraak komt in het dossier
van de Scheldeverdieping. En dat
wordt uitgevoerd waar de tweede
haven van Europa recht op heeft.
Ons geduld is duidelijk op. Je
merkt.dan ook een collectieve ver
ontwaardiging over de houding
van Nederland.
Het Gemeentelijk Havenbedrijf
Antwerpen heeft er tot op heden
steeds op vertrouwd dat goed na
buurschap en wederzijds vertrou
wen het beste vooruitzicht gaf op
de verruiming van de vaargeul van
de Westerschelde. Maar dat blijkt
niet zo te zijn. We kunnen, gezien
de economische belangen die voor
Antwerpen en Vlaanderen op het
spel staan, niet langer geduldig toe
kijken en afwachten. Het ontbie
den van de Nederlandse ambassa
deur door minister-president Kris
Peeters is een eerste belangrijke
stap. Het is cruciaal dat de Vlaamse
en de Belgische regering dit dossier
nu niet meer loslaten en de druk
op Nederland houden. We hebben
met veel interesse de reacties van
minister van Verkeer en Water
staat Camiel Eurlings en commissa
ris van de koningin Karla Peijs ge
hoord. Maar na de woorden is het
vooral tijd voor daden. We merken
overigens dat, ook in Nederland, er
heel wat misvattingen bestaan
T1 over het dossier van de Wester
schelde. Daarom willen we dit
graag nog even op een rijtje zetten.
Het mag wat sneller
Vele mensen vragen zich af waar
om het nu plots allemaal zo snel
moet gaan. Maar van snelheid kun
je in het dossier van de Scheldever-
Een containerschip in de Antwerpse haven.
foto Ronald den Dekker
dieping niet spreken. De vraag tot
verdieping dateert al uit 1998. Het
verdrag dat de uitdieping regelt
werd in 2005 ondertekend. In
Vlaanderen ging in 2007 de spade
in de grond voor de noodzakelijke
baggerwerken. In Nederland, dat
volgens de afgesloten verdragen in
2009 klaar moet zijn, gebeurde er
nog niks.
2. Wat houdt de verdieping in?
De verruiming zorgt ervoor dat
ook de grootste containerschepen
met voldoende lading vlot en vei
lig naar Antwerpen kunnen varen.
Met een getij-onafhankelijke diep
gang van 13,10 meter. Dit betekent
niet dat de hele Westerschelde
moet worden uitgebaggerd. Het
gaat om een bescheiden program
ma waarbij op veertien ondiepe ge
deelten enkele voeten worden afge
topt. De vaargeul wordt door de
verruiming ook niet onveiliger.
3. Meer dan alleen de verdieping
Het gaat niet alleen over een vraag
van Antwerpen. Vlaanderen is in
gegaan op de vraag van Nederland
om niet alleen te spreken over de
verdieping, maar een langetermijn-
visie over de Schelde tot 2030 op te
stellen. In een eerste fase werd een
Ontwikkelingsschets 2010 bepaald,
met daarin de eerste maatregelen
die draaign rond veiligheid (Sigma
plan in Vlaanderen), toegankelijk
heid (verruiming vaargeul) en na
tuurlijkheid (aanleg van 600 hecta
re estuariene natuur langs de Wes
terschelde in Nederland en 1100
hectare in Vlaanderen).
4. Verdieping ook gunstig voor
Nederland
Je hoort vertellen dat de verdie
ping enkel een bonus oplevert
voor Antwerpen. Waarom zou Ne
derland zich dus haasten? Maar
ook Nederland heeft maatschappe
lijk baat bij het verruimen van de
vaargeul. Dat heeft het Nederlands
Centraal Planbureau becijfert, een
onafhankelijke bron. Voor Vlaande
ren liggen de baten tussen 0,6 en
1,2 miljard euro, voor Nederland
tussen 400 en 700 miljoen euro.
5. Crisis versterkt noodzaak ver
dieping
In economisch mindere tijden wor
den de trafieken geconcentreerd
op grotere schepen. En juist voor
die schepen heeft Antwerpen een
diepere Schelde nodig. De huidige
toegankelijkheid biedt te weinig
mogelijkheden om op deze tenden
sen optimaal te kunnen inspelen.
6. Nederland moet rekening hou
den met de Raad van State
Zowel Vlaanderen als Nederland
moet rekening houden met de
Raad van State. Maar de Neder
landse regering koos in april om
het natuurherstel, dat vastligt in
het Europese recht en de verdra
gen met Vlaanderen, in te vullen
via buitendijks natuurherstel langs
de Westerschelde. De keuze voor
ontpoldering, die in het verdrag
staat ingeschreven, werd niet meer
gevolgd. En juist deze beslissing
van de Nederlandse regering heeft
tot de negatieve beslissing van de
Raad van State geleid.
„Nederland had dit kunnen we
ten", zegt zelfs Karla Peijs. Want
de commissies Maljers en Nijpels
kwamen al tot de conclusie dat dit
geen volwaardige maatregelen wa
ren. Ook Vlaanderen moet moeilij
ke verplichtingen uitvoeren, rond
bijvoorbeeld natuurherstel. Tot nu
gaf Vlaanderen al 52 miljoen euro
7. Uitstel heeft zware maatschap
pelijke kosten
De maatschappelijke en economi
sche kosten lopen nu al op tot 141
miljoen euro. Per jaar vertraging
komt er 70 miljoen euro bij. Daar
naast komt ook het imago en de
commerciële betrouwbaarheid van
Antwerpen onder druk te staan.
Uit studies blijkt dat het niet-ver-
diepen een concurrentievoordeel
voor Rotterdam oplevert. De ver
dieping bedreigt de positie van Rot
terdam niet, maar laat Antwerpen
wel toe om de huidige positie als
tweede grootste haven van Europa
te bevestigen.
8. Minder schepen, meer vracht
wagens
Zonder verdieping varen meer
schepen naar Rotterdam. Hierdoor
verliest Antwerpen niet alleen
schepen, maar krijgt er bovendien
meer vrachtwagens vanuit Neder
land in de plaats. Nu al rijden dage
lijks 16.150 Nederlandse vrachtwa
gens over de hoofdwegen Antwer
pen voorbij, dus zonder de stad of
de haven als bestemming. Op jaar
basis gaat het minimaal over onge
veer 4,5 miljoen Nederlandse
vrachtwagens. Door het uitblijven
van de verdieping kan worden aan
genomen dat deze situatie nog is
verergerd. Met negatieve gevolgen
op het vlak van veiligheid, conges
tie en pollutie.
9. Welke gevolgen voor Vlaande
ren?
Als de haven van Antwerpen niet
de kans krijgt om zijn positie en
marktaandeel als tweede haven in
Europa te versterken, dreigt Vlaan
deren een belangrijke economi
sche groeipool te verliezen. De Ant
werpse haven is volgens het jong
ste rapport van de Nationale Bank
goed voor 57 procent van de toege
voegde waarde die de Belgische ha
vens opleveren. Niet te vergeten
dat de haven volgens hetzelfde rap
port een totale tewerkstelling in
Vlaanderen van ruim 180.000 ar
beidsplaatsen biedt.
IX&S&m&ÓVXUtZ
Zij noemen zichzelf'De ge
wapende krijgsmacht van
het Emiraat Kaukasus' en
'lamaat Sharia' en zaaien
dood en verderf Gisteren
was het weer raak.
door Carel Coseling
Met bomaanslagen en
moordpartijen willen
moslimextremisten
de noordelijke Kauka
sus ontdoen van ongelovigen en af
valligen. 'Opdat de ware islam ze
geviert en de sharia - de islamiti
sche wetgeving - er kan worden in
gevoerd'. Gisteren ontplofte weer
een zware bom. Ditmaal in Naz-
ran, de grootste stad van
Ingoesetië, een Russische deelrepu
bliek die grenst aan het westen
van Tsjetsjenië. Een vrachtauto
met explosieven boorde zich in
een politiebureau. Er vielen ten
minste twintig doden en 57 ge
wonden.
De door Rusland benoemde presi
dent Yunus-Bek Yevkurov noem
de de aanslag een wraak van de mi
litanten vanwege het steeds harde
re beleid van de autoriteiten.
„Ze willen ons land destabiliseren
en paniek zaaien", aldus het staats
hoofd, dat in juni een aanslag op
zijn konvooi ternauwernood over
leefde. Na in Moskou te zijn ver
pleegd, keerde hij vorige week te
rug naar Ingoesetië.
De laatste maanden gaat er geen
dag voorbij of er wordt in Dage
stan (ten oosten van Tsjetsjenië),
Tsjetsjenië of Ingoesetië een aan
slag gepleegd. Doelwit zijn vrijwel
altijd overheidsfunctionarissen, sol
daten of politiemensen. Bij de ac
ties zijn dit jaar al tientallen doden
en nog veel meer gewonden geval
len, cijfers die de autoriteiten ge
heim proberen te houden. Hoe
veel moedjahidien (islamitische
strijders) er actief zijn voor het
Emiraat Kaukasus of Jamaat Sharia
is onduidelijk. Waarschijnlijk gaat
het om duizenden strijders, een
aantal dat nog altijd stijgt.
Nog niet zo heel lang geleden stre
den de gematigde moslims in de
regio voor een onafhankelijk
Een zelfmoordaanslag bij een politiebureau in Ingoesetië kostte gisteren
twintig mensen het leven. foto Musa Sadulayev/AP
Tsjetsjenië. Die droom is door kei
hard optreden van het Russische
leger en Russische veiligheidsdien
sten, daarbij geholpen door lokale
milities, om zeep geholpen. Eerder
dit jaar verklaarde de Russische
president Dmitry Medvedev de
strijd in Tsjetsjenië voor beëin
digd. Het is aan president Ramzan
Kadyrov en zijn privéleger, de Ka-
dyrovtsy, om de zaak nu onder
controle te houden.
Gevolg is dat het geweld zich nu
voornamelijk in de buurlanden
van Tsjetsjenië afspeelt. Boven
dien is de strijd verhard.
De gematigde strijders zijn meer
en meer vervangen door uit het
buitenland afkomstige wahabis-
ten: orthodoxe, extremistische
moslims die de islam ook gewa
penderhand willen verspreiden.
Hun doelwit zijn niet alleen de on
gelovigen (de Russen) en afvalli
gen (moslims die met de Russen
samenwerken), maar ook de gema
tigde geloofsgenoten omdat die de
'pure islam' niet zouden vertegen
woordigen.
In Tsjetsjenië controleren de mili
tanten enkele bergdorpen. Van
daaruit plegen zij acties in het klei
ne, dichtbevolkte Ingoesetië, waar
bij de mensenmassa's en de goede
wegen hen helpen snel 'te verdwij
nen'. In Dagestan lopen de acties
van de militanten minder in de ga
ten. Het gebied is veel groter dan
Ingoesetië, bovendien is de bevol
king diep religieus. Desondanks
winnen de wahabisten hier snel
terrein onder de jeugd, die genoeg
heeft van de Russische onderdruk
king en de corruptie.
Hoe ideologisch De gewapende
krijgsmacht van het Emiraat Kau
kasus en lamaat Sharia zijn, blijkt
wel uit het optreden tegen borde
len en verkopers en handelaren
van alcohol en drugs. Ze worden
zonder pardon gedood als zij hun
activiteiten niet opgeven.
